Сурэтыр ищыIэныгъэ щыщ
КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим Елена Абакумовам иIофшIагъэ фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъон къыщызэIуахыгъ.
Елена Абакумовам Пшызэ къэралыгъо университетым ихудожественнэ-графикэ факультет къыухыгъ. Урысыем исурэтышIхэм я Союз хэт, Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшху, педагогикэ шIэныгъэхэмкIэ кандидат, доцент.
Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледж живописымкIэ къутамэ къыщызэIухыгъэным кIэщакIо фэхъугъ. Исэнэхьат фэгъэхьыгъэ зэфэхьысыжь тхыгъэхэр къыхиутыгъэх. Адыгэ къэралыгъо университетым искусствэхэмкIэ и Институт икафедрэ 2002-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу ипэщагъ. 2013 – 2021-рэ илъэсхэм Институтым пэщэныгъэ дызэрихьагъ.
Хэгъэгум, шъолъырхэм, Адыгеим ащыкIорэ къэгъэлъэгъонхэм чанэу ахэлажьэ, общественнэ пшъэрылъхэр егъэцакIэх. Е. Абакумовар Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьамат.
ЗэлъашIэрэ сурэтышIым, кIэлэегъаджэм имэфэкI мафэ фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонэу Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъэр искусствэм ишэпхъэ лъагэхэм адештэ. СурэтышIым иIофшIэгъэ 42-рэ музеим къыщагъэлъагъо.
Цым, упкIэм. нэмыкIхэм ахэшIыкIыгъэхэр шъо зэфэшъхьафхэмкIэ гъэкIэрэкIагъэх. Елена Абакумовар творчествэм зэрэпылъыр, искусствэм ицIыфэу зэрэщытыр иIофшIагъэхэм къаIуатэ.
Псэ апыт
Бзыухэм, нэмыкIхэм яхьылIэгъэ сурэтхэр дахэу къэлъагъох. Псэ апытым зэрэфэдэхэм къыхэкIэу чъыг тамэу зытесхэм тебыбыкIыжьыщтхэу къыпщэхъу.
Къэгъагъэр зимыкIэсэ бзылъфыгъэ дунаим темытэу Елена Абакумовам елъытэ. Ащ исурэтхэр нахь дахэ къэзышIыхэрэр къэгъагъэ пэпчъ шIыкIэ гъэшIэгъон къызэрэфигъотырэр ары. Гъожьышъор е плъыжьышъор сурэтым къыщигъэлъагъо зыхъукIэ, егъэлыягъэу пкъыгъом ышъо зэблихъурэп. Зытетым тетэу къыгъэнэжьызэ, искусствэм ишIыкIэшIухэр хегъахъох.
Цым, нэмыкIхэм ахишIыкIыгъэхэр бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэм епхыгъэх. IофшIапIэм, унэу узыщыпсэурэм ядэпкъхэр бгъэдэхэнхэм фэшI Е. Абакумовам сурэтыбэ ышIыгъ. ШIухьафтын пшIынхэмкIэ Iэрыфэгъух.
КъыфэгушIуагъэх
Музеим ипащэу, Урысыем, Адыгеим, Ингушетием культурэмкIэ язаслуженнэ IофышIэу ШъэуапцIэкъо Аминэт зэхахьэр пэублэ гущыIэкIэ къызэIуихыгъ.
Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ, Адыгэ къэралыгъо университетым ипащэу Мамый Даутэ, университетым искусствэхэмкIэ и Институт ипащэу Тыгъужъ Фатимэ, Урысыем инароднэ сурэтышIэу Къат Теуцожь, шIэныгъэлэжьэу Хъунэго Рэщыдэ, нэмыкIхэри Елена Абакумовам имэфэкI фэгъэхьыгъэу къыфэгушIуагъэх, иIофшIагъэ осэ ин къыфашIыгъ, имурадхэр къыдэхъунхэу фаIуагъ.
ГущыIэ фабэхэр къыфэзыIуагъэхэм, шIухьафтынхэр къыфэзышIыгъэхэм «тхьашъуегъэпсэу» Елена Абакумовам къариIожьыгъ, исурэтхэм яплъынхэу ригъэблэгъагъэх.
Къат Теуцожь, Аулъэ Юрэ, Шэуджэн Бэлэ, Хъунэго Рэщыдэ къызэраIуагъэу, жанрэ зэфэшъхьафхэмкIэ Елена Абакумовам Iоф ышIэзэ, дэхагъэм уфещэ, исурэтхэм уадэгущыIэ пшIоигъоу апашъхьэ укъеуцо.
ЗэлъашIэрэ сурэтышIэу Эдуард Овчаренкэр, Адыгеим инароднэ артисткэу Ирина Кириченкэр, Елена Абакумовар, ащ иIофшIэгъоу Раиса Лозовскаяр къэгъэлъэгъоным еплъыхэзэ, зэгъэпшэнхэр ашIыгъэх. Шъо зэфэшъхьафхэр бгъэфедэнхэм фэшI чIыопсым изытет, щыIэныгъэм изэхъокIыныгъэхэр къыдэплъытэнхэ зэрэфаер зэдэгущыIэгъум къыщыхагъэщыгъ, Е. Абакумовам къыщытхъугъэх.
СурэтышI-модельер цIэрыIоу СтIашъу Юрэ, Адыгеим инароднэ сурэтышIэу Гъогунэкъо Мухьарбый, IофшIэным иветеранэу Даур Руслъан лъэшэу ягопагъ къэгъэлъэгъоным икъызэIухын кIэлэеджакIохэр, студентхэр, шIэныгъэлэжьхэр бэ хъухэу зэрэхэлэжьагъэхэр.
— Сурэт пэпчъ гупшысэ шъхьаф хэплъхьан фаеу зылъытэхэрэм адезгъаштэзэ Iоф сэшIэ, — къыIуагъ Е. Абакумовам. — Лъэшэу сафэраз IэпыIэгъу къысфэхъухэрэм. Студентхэм сащэгушIукIы, сурэтышI цIэрыIохэр къахэкIыщтхэу сэгугъэ.
БэгъашIэ хъунэу, инасып зыдилъэгъужьзэ щыIэнэу Елена Абакумовам фэтэIо.
ЕмтIылъ Нурбый.