Лъэпкъым къышъхьапэщт IофшIагъ
АР-м изаслуженнэ сурэтышIэу ГъукIэ Замудин тхылъыкIэ къыдигъэкIынэу зегъэхьазыры. Адыгэ пIуаблэм, шыкIэпщынэм афэгъэхьыгъэм «Адыгэ къамыл» зышъхьэ IофшIагъэр къакIэлъыкIощт.
НэкIубгъо 700 хъурэ Iэпэрытхыр джырэкIэ хьазыр. Илъэс 30-м къехъурэ IофшIэныр ащ щызэхэугъоягъ. Джащ фэдизрэ ащ игъэхьазырын ГъукIэ Замудин дэлэжьагъ. БлэкIыгъэ лIэшIэум ия 80-рэ илъэсхэм къащыублагъэу адыгэм илъэпкъ искусствэ зэгорэм чIыпIэ ин щызыубытыщтыгъэ къамылым фэгъэхьыгъэ къэбархэу хъарзынэщ зэфэшъхьафхэм ачIэлъхэр зэкIэ зэригъэпэшыгъэх, ежь идэкIыгъохэм къащиугъоигъэ гъэшIэгъоныбэ хахъо фишIыжьыгъ.
«Тхылъым игугъу пшIын зыхъукIэ, къамылым икъэбар къэзыIотэгъэ лIыжъхэу непэ къытхэмытыжьхэм ацIэ къепIон фае. Ахэм языр Къушъхьэ Алиса. Къэбэртаем аужырэ къамылапщэу къинэгъагъэхэм ащыщ. АдыгеимкIэ – Лъэцэрыкъо Ким. Ар пстэуми пщынаоу ашIэщтыгъэ, ау къамылми дэгъоу къепщэщтыгъэ, ишъэфхэр куоу ышIэщтыгъэх, узэрэдэзекIощтми, зызэрэфэбгъэсэщтми икъоу афэIэзагъ. Къамылыр сэ къызIэкIэзгъэхьанымкIэ ащ ишIогъэшхо къысэкIыгъ», —къыхегъэщы АР-м изаслужен- нэ сурэтышIэу ГъукIэ Замудин.
Тхылъыр хэушъхьафыкIыгъэ зышIыщтхэм ащыщ годзэгъэщт компакт-дискыр. КъамылкIэ къегъэIогъэ мэкъэмэ 208-р ащ тетыщт. Джырэ къегъэIуакIэри, пасэрэри тетхэгъэщтых. Мэкъэмэ анахьыжъэу щызэхэпхын плъэкIыщтыр 1949-рэ илъэсым тыратхэгъагъэу гуманитар ушэтынхэмкIэ КъБР-м иинститут ихъарзынэщ шIэныгъэлэжьым къыхихыжьыгъ. СултIан Хъан- Джэрые иIофшIагъэу «Записки о Черкесии» зыфиIорэм адыгэ орэдхэм янотэу къыдигъэхьэгъагъэхэмкIэ непэрэ къамылапщэу Увыж Анзор мэкъамэхэр къыригъаIохэуи дискым тетыщтых. Ау ЗамудинкIэ шъхьаIэр къамылыр зыщыщыр, адыгэм илъэпкъ искусствэ чIыпIэу щиубытыщтыгъэр къэгъэнэфэгъэн закъор арэп, икIэрыкIэу шIу ягъэлъэгъужьыгъэныр, щыIэныгъэм къыхэщэжьыгъэныр ары.
«Мыщ фэдэ тхылъхэр лъэпкъ шIэжьым фэгъэхьыгъэх. Пщынэр щыIэныгъэм къыхэмыхьэзэ джэгухэр, чэфыгъохэр, тхьэлъэIухэр къамылкIэ рагъэкIокIыщтыгъэх. Я 19-рэ лIэшIэгъум ыкIэм щыIэныгъэм хэзыжьэу ыублэгъагъ. Ау непэ къамылэпщэ кIалэхэр тиIэ хъугъэх. Ахэр — Абыдэ Хьис, ТIэшъу Аслъан, Нэгъой Заур, Нэгэрэкъо Казбек, Увыж Анзор — пстэумкIэ нэбгырэ 20 фэдиз. Ащ тегъэгушIо», — къеIо ГъукIэ Замудин.
Тхылъыр энциклопедическэу щыт. Лъэпкъ искусствэм дэлажьэхэрэм ямызакъоу, ащ итарихъ зышIогъэшIэгъонхэмкIи тхылъыкIэр IэпыIэгъушIу хъунэу шIэныгъэлэжьым елъытэ. ПэшIорыгъэшъэу зэригъэнафэрэмкIэ, ипчъагъэкIэ 500 хъоу къыдигъэкIыщт, бзищкIэ хэутыгъэщт: адыгабзэкIэ, урысыбзэкIэ, инджылызыбзэкIэ.
Анцокъо Ирин.