Адыгеим къырагъэблагъэх

Iоныгъом и 17 – 19-м шъолъырхэм яфольклор фестивалэу «Нартхэм ячIыгу» зыфиIорэр Мыекъуапэ щыкIощт.

Дагъыстан, Къалмыкъым, Чэчэным, Темыр Осетием —Аланием, Къэрэщэе-Щэрджэсым, Краснодар краим, Волгоград, Ростов хэкухэм, Адыгеим яорэдыIохэр, къэшъуакIохэр, сурэтышIхэр, лъэпкъ IэпэIасэхэр, лъэпкъ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэмкIэ орэдышъохэр къезыгъа­Iохэрэр, фольклорым пылъхэр, нэмыкIхэри фестивалым хэлэжьэщтых.

ЗэхэщакIохэр

Лъэпкъхэр зэфэзыщэрэ фестивалым кIэщакIо ыкIи зэхэщакIо фэхъугъэх Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ, лъэпкъ творчествэмкIэ Урысыем и Къэралыгъо Унэу В. Д. Поленовым ыцIэ зыхьырэр, Адыгэ Республикэм лъэпкъ культурэмкIэ и Гупчэ. Урысыем культурэмкIэ и Фонд игрант къызфагъэфедэзэ, проектыр щыIэныгъэм щыпхыращы. Адыгэ шэн-хабзэхэм атетэу бысымхэр хьакIэхэм апэгъокIыщтых. ХьакIэщыр пчэгум къыщызэIуахыщт, Кавказым щыпсэурэ лъэпкъхэм яшэн-хабзэхэр къыщагъэлъэгъощтых.

Сэтэнае идышъэ Iудан

Зэкъошныгъэм ипчэгу лъэпкъ­хэм яIэшIагъэхэр къыщагъэлъэ­гъощтых. «Сэтэнае идышъэ Iудан» зыфиIорэм семинарым щытегущыIэщтых.

Пшъашъэм ихъупхъагъэ уасэ фэзышIыщтхэр купым хэтых. Илъэс заулэ хъугъэу Мыекъуапэ щызэхащэрэ фестивалэу Сэтэнае иIэпэIэсэныгъэ фэгъэ­хьыгъэм еплъыкIэу фыряIэр къаIотэщт.

Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ тхылъеджапIэ Iэнэ хъурае щыкIощт. Кавказым илъэпкъхэм яфольклор, гушъхьэ кIуачIэм изыкъегъэIэтын искусствэр зэрэфэлажьэрэр, нэмыкI Iофыгъохэр къаIэтыщтых.

IэшIагъэр

IэшIагъэр искусствэ лъагэм диштэ зэрэхъурэм фестивалым мэхьэнэ ин щыратыщт. ИлъэсыбэкIэ узэкIэIэбэжьмэ, IэпэIа­сэхэм яIэшIагъэхэм икъоу уасэ афэтымышIэу уахътэ къыхэкIыщтыгъ. IэпэIасэхэм ясэнаущыгъэ къызэIуахызэ, яIэшIагъэ лъагъэ­кIотагъ, искусствэм иIофышIэ хъугъэх.

IэшIагъэмрэ искусствэмрэ зэпхыныгъэу яIэ хъугъэр фестивалым игъэкIотыгъэу къыщагъэлъэгъощт.

IэпэIасэм иеджапI

IофшIапIэу «Нанэм» ипащэу Нэгъуцу Аслъан IэпэIасэм иеджа­пIэ зэхищэщт. Лъэпкъ IэшIагъэхэм ямэхьанэ зыкъызэриIэтырэр, «Нанэр» кIэлэеджа­кIохэм яшIэныгъэ хагъэхъонымкIэ гупчэ зэрафэхъугъэр, фэшъхьафхэр зэIукIэм щызэхахыщтых.

Шъуашэр лъэпкъым ыпс

Адыгэ шъуашэм итеатрализованнэ къэгъэлъэгъонхэр цIыф­хэм агу рихьыщтхэу зэхэща­кIохэм алъытэ. СурэтышI-модельер цIэрыIоу СтIашъу Юрэ иIофшIагъэхэм къащегъэжьа­гъэу фестивалым щытлъэгъущтыр макIэп. Адыгэ шъуашэр зышIырэ IэпэIасэхэм япчъагъэ хэпшIыкIэу зэрэхэхъуагъэм тегъэгушIо. Узыхэдэн плъэкIыщт шъуашэу фестивалым къыщагъэлъэгъощтыр нэм псынкIэу фэплъыщтэп.

— Фестивалыр гум шIукIэ къинэжьыщт, — къытиIуагъ зэхэщэкIо купым хэтэу, Адыгэ Республикэм лъэпкъ культурэмкIэ и Гупчэ иIофышIэу КIэмэщ Светланэ. — Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, тиIофшIапIэ ипащэу Бадый Къэплъан, нэмыкIхэм зэралъы­тэрэмкIэ, фестивалыр бэмэ еджапIэ афэхъущт.

ЯчIыгу, ялъэныкъо гупсэ зэрагъэлъапIэрэр, ижъырэ IэшIа­гъэхэр искусствэ лъагэм ишапхъэ диштэхэ зэрэхъугъэр, шIэжь яIэу лъэпкъхэр зэрэпсэухэрэр, лъэпкъхэм яшъуашэхэм ядэхагъэ, фэшъхьафхэр фестивалэу «Нартхэм ячIыгу» зыфиIорэм щытлъэгъущтых.

Фестивалыр къашъоу «Удж- хъураекIэ» аухыщт, зэкIэ лъэпкъ­хэр къы­зэдэшъощтых.

Искусствэр зышIогъэшIэгъонхэм тя­лъэIу мэкъэгъэIухэм алъыплъэнхэу. Фестивалыр Зэкъошныгъэм ипчэгу, фэшъхьафхэм ащыкIощт. Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэ­хъурэм фэгъэхьыгъэ зэхахьэхэм цIыфыр апIу, щыIэныгъэм фагъасэ, лъэпкъ­хэр зэфащэх.

ЕмтIылъ Нурбый.