Пэнэхэс итхылъеджапIэ изэхъокIыныгъэхэр
Лъэпкъ проектэу «Культурэр» щыIэныгъэм щыпхыращызэ, модельнэ тхылъеджапIэхэр Адыгэ Республикэм щызэтырагъэпсыхьэх.
Урысыем культурэмкIэ и Министерствэ кIэщакIо фэхъуи, Урысые Федерацием и Правительствэ иIэпэчIэгъанэ къыхахыгъэ бюджет ахъщэр апаIуагъахьэзэ, хэгъэгум итхылъеджэпIи 151-рэ уахътэм диштэу агъэкIэжьыгъ.
Модельнэ тхылъеджапIэхэр гъэпсыгъэнхэм фэшI рагъэжьэгъэ Iофыр лъагъэкIуатэ. Зэнэкъокъу шIыкIэм тетэу джыри тхылъеджэпIи 154-рэ хэгъэгум къыщыхахыгъ.
Модельнэ тхылъеджапIэхэр зэхэщэгъэнхэмкIэ Пэнэхэс къоджэ тхылъеджапIэмрэ Каменномостскэ кIэлэцIыкIу тхылъеджапIэмрэ Урысыем изэнэкъокъу хэлэжьагъэх.
Урысые Федерацием культурэмкIэ и Министерствэ зэнэкъокъум икIэуххэр зэфихьысыжьыгъэх. Тэхъутэмыкъое районымкIэ Пэнэхэс къоджэ тхылъеджапIэр текIоныгъэр къыдэзыхыгъэхэм, зэтырагъэпсыхьащтхэм ахалъытагъ, сомэ миллиони 5 къыфатIупщынэу рахъухьагъ.
— Пэнэхэс къоджэ тхылъеджапIэр 1955-рэ илъэсым зэхащагъ, — къытиIуагъ Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Ацумыжъ Рустам. — Тхылъ мини 9300-рэм нахьыбэ чIэлъ. ГъэцэкIэжьын Iофхэр заухыкIэ, районым итхылъеджэпIэ анахь дэгъухэм ащыщ хъущт.
Пэнэхэс адыгэ къоджэшху, цIыф цIэрыIохэр щапIугъэх. Урысыем изаслуженнэ артистэу, Адыгеим инароднэ артистэу Бастэ Азмэт къызэрэтиIуагъэу, къуаджэм ицIыфхэр республикэм щашIэх.
Шъхьэлэхъо Шырахьмэт совхозым ипащэу, республикэм мэкъумэщымкIэ иминистрэу щытыгъ. Чэмышъо Гъазый Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэу илъэсыбэрэ Iоф ышIагъ. Шъхьэлэхъо Байзэт медицинэм щызэлъашIэ, кIэлэцIыкIухэм яIэзэнымкIэ шIыкIэшIоу къыгъотыгъэр макIэп. ДжастIэ Пащ, Хьагъур Асфар, Жадэ Андзаур, Сэхъутэ Казбек, фэшъхьафхэм ящытхъу къоджэдэсхэм аIо.
Советскэ Союзым и ЛIыхъужъэу ШIуцIэ Абубэчыр ишIэжь фэгъэхьыгъэу тхылъеджапIэм музей къыщызэIуахыгъ. Хэгъэгу зэошхом илъэхъан тидзэкIолIхэм лIыгъэу зэрахьагъэм ехьылIэгъэ сурэтхэм, нэрылъэгъу IэпыIэгъухэм тхылъеджэхэр ашIогъэшIэгъонэу еплъых.
— ГъэцэкIэжьын Iофхэр рагъэжьагъэхэшъ, неущрэ мафэм телъытагъэу тегупшысэ, — къытиIуагъ Пэнэхэс тхылъеджапIэм ипащэу ДзэлI Заремэ. — ЗэлъашIэрэ тхакIоу МэщбэшIэ Исхьакъ тиIофшIапIэ къызетэгъэблагъэм пчыхьэзэхахьэм цIыфыбэ къызэрэкIогъагъэр сщыгъупшэрэп. Тыфай джащ фэдэ зэхахьэхэр нахьыбэрэ тиIэнхэу. Сэхъутэ Светланэ, Шъхьэлэхъо Нурихъан, Сэхъутэ Сулыет, нэмыкI титхылъеджакIохэм сакъыщытхъу сшIоигъу. Жанрэ зэфэшъхьафхэмкIэ тхыгъэ тхылъхэм защагъэгъуазэ. Адыгеим итхакIохэм цIыфхэр нахьыбэу къакIэупчIэхэ зэрэхъугъэм тегъэгушIо.
КъэкIощт уахътэм диштэрэ тхылъеджапIэр Интернетым епхыгъэщт, ныбжьыкIэу тхылъхэм апыщагъэхэм япчъагъэ хэхъощт. ГъэцэкIэжьын Iофхэр мыгъэ аухыщтхэу пащэхэр мэгугъэх. ТхылъеджапIэр нахь дахэ, кIуапIэ зэрэхъущтым ДзэлI Заремэ къатегущыIагъ.
НэкIубгъор зыгъэхьпзырыгъэр ЕмтIылъ Нурбый.