Top.Mail.Ru

Игупшысэ куу

ШIэныгъэлэжьэу, тхакIоу, усакIоу Гъыщ Нухьэ иусэхэр зыдэт тхылъэу «Насыпым пчъэр фыIусэхы» зыфиIорэр къызысетым, нэIуасэ сыфэхъугъагъ. ШъхьэкIэфэ дахэу Нухьэ хэлъым сигъэукIытэу, къызэрыкIоу ыкIи хэIэтыкIыгъэу къыспэгъокIыгъагъ. Непэ къызнэсыгъэм ар сынэгу кIэт.

ЦIыф гъэсагъэу, Iэдэб дахэ зыхэ­лъыр тыдэ щыIэми, хэт игущыIэгъуми, зыми хэкIуакIэрэп. Иусэхэм сигуапэу сяджэгъагъ, ежь иIокIэ-шIыкIабэ къызхафэ­хэрэр ахэтыгъэх. ЦIыфым ежь шIоу хэлъыр арба къыхэкIырэр?!

Ащ ыужыIокIэ итхылъэу «Гум итыр­къохэр» зыфиIорэм седжагъ. Тхылъым ятIонэрэу сызеджэжьым, гузэхэшIэ лъэшэу сигъэшIыгъэхэм гъэзетым сыкъэтхэнэу сашIыгъ. Иапэрэ нэкIубгъо мырэущтэу тетхагъ: «Зауи, гъабли, гъаий зибынхэр хэзыщыжьхи, цIыфышIу зышIыгъэ адыгэ бзылъфыгъэ чанхэу, зынапэ къэзыухъумагъэхэм мы тхылъыр саугъэ­тэу афэсэтхы».

Тхылъым узеджэкIэ, ежь Нухьи мы тхылъыр саугъэтэу зыфигъэуцужьыгъэу олъытэ. ЦIыфым итхъагъуи, итхьамыкIагъуи зэгъусэхэу игъашIэ зэрэщызэ­дакIохэрэр икъу фэдизэу романым къы­щызэIуихыгъ. Ихъяр а гу цIыкIу дэдэр ыIэтэу, быбын фэдэу псынкIэу зипхъуа­тэу щыIэныгъэм зэрэфаблэрэр Нухьэ игущыIэ псыхьагъэхэмкIэ тэ тыгухэм къалъигъэIэсыгъ.

Романыр шъхьэрышъхьэу зэтеуты­гъэу, ем шIур кIэлъыкIоу, нэпсыр къыз­щыкIорэм ыуж гугъэм ухищэжьэу гъэпсыгъэ. Шъхьэ пэпчъ адыгэ гущы­IэжъкIэ къызэрэзэIуихырэм имызакъоу, романым гущыIэжъэу щыгъэфедагъэр бэдэд. ЦIыфым ищыIэныгъэ мыпсынкIэ, изэо-банэ хэт шъузабэр Нухьэ итемэ шъхьа­Iэу, ау хъулъфыгъи, бзылъфыгъи, ныбжьыкIи хэтхэм зэкIэмэ щысэ атепхынэу гъэпсыгъэ. Чылэм щыпсэурэ цIыф зэфэшъхьафыбэм яобраз­хэмкIэ романыр бай. Мы романым шIуагъэу, дэхагъэу хэлъыр бэрэ къэс­тхын слъэ­кIыщт, ау сэ сылитературнэ критикэп, мурадэу сиIэр непэ ти­тхылъеджэхэм ацIэкIэ, ыпшъэкIэ къызэрэщысIуагъэу, Гъыщ Нухьэ мы тхылъыр зыфитхыгъэ шъузабэхэм ямызакъоу, ежьыркIи саугъэт лъапIэу зэрэхъурэр ары.

Хъут (Хьэшхъуаныкъо) Сар. Егъэджэн-пIуныгъэм иветеран.

Адэмый.