ЧIыпIэ дахэр языгъэсапI
Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм яIэпэIэсэныгъэ къыщагъэлъэгъон алъэкIынэу чIыпIэ дахэ яIэ хъугъэ.
Урысыем исурэтышIхэм я Союз хэтхэр, сурэтышIхэу искусствэм пылъхэр зыгъэпсэфыпIэу «Мэздахэм» ишъолъыр щызэIокIэх. ДэкIоепIэ зэтегъэпсыхьагъэм узыIэпещэ.
Республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэм живописымкIэ иотделение ипащэу Галина Овчинниковар ыкIи Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ икIэлэцIыкIу еджапIэу Лъэцэрыкъо Кимэ ыцIэ зыхьырэм живописымкIэ иотделение ипащэу Ирина Рожковар, Адыгэ Республикэм изаслуженнэ сурэтышIэу Хъуажъ Рэмэзан сурэтышIхэм язэIукIапIэ икъыхэхын кIэщакIо фэхъугъэхэм ащыщых.
ЗэIукIэпIэшIу
Ясэнэхьат хэшIыкI фызиIэхэр Хъуажъ Рэмэзан къызэриIуагъэу, псынкIэу зэгурэIох, сурэтэу ашIыщтыр IэшIэхэу къыхахы. Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим халъагъорэр, ом изытет, цIыфымрэ чIыопсымрэ язэпхыныгъэхэр, пкъыгъоу плъэгъурэм сурэт тепшIыкIыныр, нэмыкIхэри тшIогъэшIэгъоных.
— ЧIыпIэм икъыхэхын мэхьэнэ хэхыгъэ иI, — къытиIуагъ тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Теуцожь Нурыет. — СурэтышIхэм сыхьати 2-м къыкIоцI ашIыгъэхэ художественнэ произведениехэр лъэгъупхъэх.
Адыгэ Республикэм художественнэ промыслэхэмкIэ, IэшIагъэхэмкIэ иIэпэIасэхэм язэхэт IофшIапIэ зыгъэпсэфыгъо мафэм зэхищэгъэ Iофтхьабзэм ипроект IэпэIасэхэм агу рихьыгъ.
Щысэ атырахы
СурэтышI ныбжьыкIэу Софья Щелковар къалэу Пермь къикIыжьыгъэу Мыекъуапэ щэпсэу. Адыгеим исурэтышIхэм нэIуасэ ар афэхъугъ, исэнэхьат нахьышIоу зыфигъэсэнымкIэ амалышIухэр зэрегъэгъотых.
Галина Овчинниковам, Ирина Рожковам, Хъуажъ Рэмэзан ашIыгъэ сурэтхэр зэIукIэгъум къыщагъэлъэгъуагъэх. ЧIыопсым еплъыкIэу фыряIэм, тыкъэзыуцухьэрэ дунаир сурэтышIым зэрилъэгъурэ шIыкIэм, нэмыкIхэм пIуныгъэ мэхьанэ яI.
Адыгэ тхыпхъэхэм, хэдыкIынхэм тхакIоу, сценаристэу Теуцожь Фатимэ къатегущыIагъ, IофшIагъэхэри къыгъэлъэгъуагъэх. Республикэм искусствэхэмкIэ икIэлэцIыкIу еджапIэу Лъэцэрыкъо Кимэ ыцIэ зыхьырэм зыщызыгъасэхэрэм яIофшIагъэхэр ятIонэрэу «Мэздахэ» идэкIояпIэхэм къыщагъэлъэгъуагъ. ДэкIояпIэм илъэоянэ 700-у хъурэр зекIо Iофхэм апылъхэм ашIогъэшIэгъон. ТеуцуапIэхэр къызэранэкIыхэзэ, япсауныгъэ агъэпытэ.
Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ музей къырахыгъэхэ хэдыкIынхэм, сурэтышIхэм яIофшIагъэхэм Теуцожь Фатимэ IупкIэу къатегущыIагъ. Республикэм щызэлъашIэрэ сурэтышIэу, кIэлэегъаджэу ГъукIэ Замудин иIофшIагъэхэм Теуцожь Фатимэ къапкъырыкIызэ, лъэпкъ искусствэм ихэхъоныгъэхэм ащигъэгъозагъэх.
Дышъэ идагъэр ныбжьыкIэхэм агу рехьы, упчIэу къатырэр макIэп. Тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Теуцожь Нурыет дышъэ идэным, лъэпкъ искусствэм изэгъэпшэнхэм къатегущыIэзэ, щысэ гъэшIэгъонхэр къыхьыгъэх.
Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Адыгеим яIэпэIасэхэу Мэстафэ Вячеслав, Сетэ Сафыет, ХьацIыкIу Мадинэ, Тыгъужъ Заремэ, фэшъхьафхэм яIэпэIэсэныгъэ Кавказ шъолъырым щызэлъашIэ. Зэхахьэм къызэрэщаIуагъэу, ахэр тигъуазэх, щысэ атырахы.
Зыгъэпсэфыгъо маф
«IэпэIасэм изыгъэпсэфыгъо маф» зыфиIорэм хэлэжьагъэхэри гум къигущыIыкIыгъэх. Лъэпкъ искусствэм зиушъомбгъуным IэпэIасэхэр емызэщыхэу хэлажьэх. Языгъэпсэфыгъо уахътэ искусствэм ичIыпIэ дахэ щагъакIо, ныбжьыкIэхэм щысэ афэхъух.
Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ, Мыекъуапэ иадминистрацие культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ зэгъусэхэу рагъэжьэгъэ Iофыр лъэкIуатэ. АР-м художественнэ промыслэхэмкIэ, IэшIагъэхэмкIэ иIэпэIасэхэм язэхэт IофшIапIэ, Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм я Союз, нэмыкI общественнэ организациехэр чанэу Iофым зэрэхэлажьэрэм ишIуагъэкIэ культурэм Iоф щызышIэхэрэм чIыпIэ хэхыгъэ яIэ хъугъэ. «Мэздахэм» ишъолъыр щызэIукIэхэзэ, сурэт зыщашIыщт чIыпIэ тегъэпсыхьагъэ яIэ хъугъэ.
Языгъэпсэфыгъо уахътэ гъэшIэгъонэу зыгъакIо, лъэпкъ искусствэм хэхъоныгъэ езыгъэшIы зышIоигъохэр зэхахьэм рагъэблагъэх.