Нарт эпосым щыцIэрыIо Сэтэнае и Мафэ фэгъэхьыгъэ зэхахьэм лъэпкъ IэпэIасэхэр хэлэжьагъэх.

Адыгэхэм ядышъэ идагъэ Урысыем щыкIорэ Iофтхьэбзэ 1000-мэ ащыщ зэрэхъугъэр зэхэщакIохэм къыдалъыти, IэпэIасэхэр къырагъэблэгъагъэх.

Цурмыт Рузанэ IэпэIасэм иеджапIэ къыщигъэлъэгъуагъэм уегъэгъуазэ. Насыпым, шIум яхьылIэгъэ тхыпхъэхэр дахэх.

— Илъэс 11 хъугъэу дышъэ идэным сы­пылъ, — еIо Цурмыт Рузанэ. —

Анахьэу сыгу ри­хьырэр пэсэрэ лъэхъаным ашIыщты­гъэхэ пкъы­гъохэр лъэхъанэу тызыхэтым зэ­рэ­диштэхэрэр ары. Уахътэм епхы­гъэу хэздыкIыхэрэр нахь кIэракIэ зэрэсшIыщт амалхэм салъэ­хъу.

Лъэпкъ шэн­хабзэхэр тымыу­къохэу непэрэ щыIакIэм къызэ­рекIущтхэм Iоф дэтэшIэ.

Уисэнэхьат хэ­­шIыкI ин фыуиIэн зэрэфаем зэха­хьэм щы­тегу­щы­Iагъэх. Лъэпкъ художественнэ IэшIа­гъэхэм ды­шъэ ида­гъэр нахь къа­хэдгъэщызэ, Адыгеим ичIыопс идэхагъэ, зекIо Iофхэм зызэраушъомбгъурэм ямэхьанэ тиеплъы­кIэхэр къятIолIагъэх.

Краснодар къикIыгъэ IэпэIасэу Галина Захарченкэр пхъэм, апчым, керамикэм Iоф адешIэ. Адыгэ Республикэм зекIо IофхэмкIэ ипроектэу къушъхьэхэм апыщагъэхэм афэгъэхьыгъэм адэлэжьэрэ Юлия Пилипайтите игупшысэхэри гъэшIэгъоных. Къушъхьэхэм уахэтэу жьыр къапщэзэ рэзэныгъэу ащ хэбгъуатэрэм псауныгъэр егъэпытэ.

Татьяна Гаврон Торжок ипрофессиональнэ еджапIэу N 56-м зыщегъасэ, Мыекъуапэ щыщ. Республикэм щыцIэрыIо IэпэIасэу Абрэдж Гощэфыжь, лъэпкъ IэпэIасэхэм пытэу ахэуцорэ Теу­­цожь Фатимэ, нэмыкIхэм ясэнэхьат еплъыкIэу фыряIэр къаIотагъ.

Цурмыт Рузанэ къызэриIуагъэу, щыIэныгъэм зэхъокIыныгъэу хэхъухьэхэрэм, уахътэр зэрэлъыкIуатэрэм ялъытыгъэу иIофшIэн кIэу хигъахьэрэр макIэп. Дышъэ идэным упылъыным фэшI ижъырэ лъэпкъ Iэмэ-псымэхэр лъэхъаным епхыгъэхэу зэрэбгъэфедэщтхэм, хэбзэ къулыкъушIэхэр IэпэIасэхэм IэпыIэгъу къазэрэфэхъухэрэм къатегущыIагъ тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Теуцожь Нурыет.

Къыблэ лъэныкъомкIэ Мыекъуапэ идэхьапIэ щыкIогъэ зэхахьэр гум шIукIэ къинэжьыщт. Уцышъо алырэгъум зэлъиштэгъэ къушъхьэтхыр дахэ. Н­э­гыежъ итхыцIэкIэ ащ еджэх. Къушъхьэ лъапэм ущытэу огу къаргъом удэплъыезэ, нарт пшъашъэу Сэтэнае ихъупхъа­гъэ, ишэн-хабзэхэр нэгум къыкIэуцох.

«ЫIапэ дышъэр пэзы» зыфаIорэм Сэтэнае иобраз фэбгъадэзэ огушхо. Пшъэшъэ къоданэм саер щыгъэу адыгэ къашъом хилъэсагъэу къызыщыогъэхъу. Дахэм идэхэжьэу къэшъо, нэгушIоу мэу­джы, цIыфхэр зэрещалIэх. Бэ тыри­мыгъашIэу мастэр къештэ, тхыпхъэхэр хи­дыкIынхэу регъажьэ…

Сэтэнае иIэпэIэсэныгъэкIэ гъашIэм къыщытхэт, щысэ тырахы.

Адыгеим культурэмкIэ и Министерст­вэ, Мыекъуапэ иадминистрацие культу­рэмкIэ и ГъэIорышIапIэ, Адыгеим художественнэ IофыгъохэмкIэ иIэпэIасэхэм якуп язэхахьэ зэфэхьысыжьхэр щашIыгъэх. Рагъэжьэгъэ Iофтхьабзэм зыра­гъэушъомбгъун ямурад.

ЕмтIылъ Нурбый.