Лъэпкъ, дин зэфы­щытыкIэхэмкIэ Советым изэхэсыгъо зе­гъэушъомбгъугъэ бэмышIэу Шэуджэн районым щыкIуагъ. Терроризмэм пэу­цужьыгъэнымкIэ, Шэу­джэн районым ит псэупIэхэу курд­хэмрэ азер­байджанхэмрэ зыдэсхэм лъэпкъ, дин зэфыщытыкIэхэр ащыгъэпытэгъэнхэмкIэ амалэу зэрахьэхэрэр ары анахьэу мыщ зыщытегущыIагъэхэр.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх Шэу­джэн районым ипащэу Р. Аулъэр, Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамал­хэмкIэ и Комитет итхьаматэу А. Шъхьэлахъор, Адыгэ Рес­пуб­ликэмрэ Пшызэ шъолъыррэ я ДиндэлэжьапIэ имуфтиеу А. Къэрданыр, Мыекъуапэрэ Адыгеимрэ яепархие къепхыгъэ чылысым ипащэу Сергий, общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» игъэцэкIэкIо комитет хэтэу А. ЦIыкIушъор, муниципальнэ образованиеу «Шэуджэн районым» инароднэ депутатхэм я Совет итхьаматэу А. Мэрэты­къор, муниципальнэ образованиеу «Шэуджэн районым» ипа­щэ иапэрэ гуадзэу А. Щэмэджыкъор, Шэуджэн районым ипрокурор иIэпыIэгъоу Е. Марчук, Урысыем и МВД Кощхьэблэ районымкIэ икъутамэ ипащэ ипшъэрылъхэр зыгъэцакIэу М. Тарановскэр, щынэгъончъэнымкIэ Федеральнэ къулыкъум Адыгэ РеспубликэмкIэ и Гъэ­IорышIапIэ икъутамэу поселкэу Тульскэм щыIэм ипащэу

А. Мо­русовыр, къоджэ псэу­пIэ­хэм, организациехэм япащэхэр, районым ис ефэндхэр, Iимам­хэр, къэбар жъугъэм иамалхэм ялIыкIохэр.

Терроризмэм Шэуджэн районым зэрэщыпэуцужьхэрэм, лъэпкъ, дин зэфыщытыкIэхэр зэрэщагъэпытэрэм Р. Аулъэр къатегущыIагъ. Ащ зэрэхигъэу­нэфыкIыгъэмкIэ, 2025-рэ илъэсым нэс къэралыгъо лъэпкъ политикэу Урысые Федерацием щызэрахьащтымкIэ Стратегием диштэу хэбзэукъоныгъэхэр амышIынхэм, терроризмэмрэ экстремизмэмрэ апэуцужьыгъэн­хэм ателъытэгъэ муниципальнэ программэхэр районым щагъэцакIэх.

Аулъэ Рэщыдэ мыщкIэ Iоф­тхьабзэу зэрахьэхэрэм афэгъэ­хьыгъэу зэхэсыгъом хэлажьэ­хэ­рэм къафиIотагъ. ЦIыф зэха­хьэхэр, общественнэ-политикэ, культурэ Iофтхьабзэхэр (Урысыем и Мафэ, лъэпкъхэм языкIыныгъэ и Мафэ, ТекIоныгъэм и Мафэ) зэхащэх, терроризмэм, экстремизмэм, радикальнэ ислъа­мым щынагъоу къапыкIын алъэкIыщтыр ефэндхэмрэ Iимамхэмрэ цIыфхэм мэщытхэм къащафаIуатэх.

Шэуджэн районым ит гурыт еджапIэхэм ачIэсхэм патриотическэ пIуныгъэ зэрарагъэгъотырэ программэхэр гъэцэкIэ­гъэнхэм тегъэпсыхьагъэу, Урысыем и МВД Кощхьэблэ районымкIэ икъутамэрэ гъэсэны­гъэмкIэ район гъэIорышIапIэмрэ яIофышIэхэр, зыныбжь имы­къугъэхэм яIофхэмкIэ комиссиехэм ахэтхэр, гурыт еджапIэхэм аIут психологхэм кIэлэеджакIо­хэм япIун фэгъэхьыгъэ лекцие­хэм къяджэх, нэмыкI Iофтхьабзэхэри зэрахьэх. Районым культурэмкIэ иунэхэмрэ ибиблиотекэхэмрэ Iэнэ хъураехэр ащэкIох, IэрышIхэм якъэгъэлъэ­гъонхэр къащызэIуахых ыкIи нэмыкI Iофтхьабзэхэр ащызэхащэх.

Зэхэсыгъом къызэрэщыха­гъэщыгъэмкIэ, 2020 — 2021-рэ илъэсхэм лъэпкъ, дин зэгурымыIоныгъэхэр районым къыщы­хъугъэу агъэунэфыгъэп. Курдхэр нахьыбэу Дукмасовскэ къоджэ псэупIэм зэрэщыпсэухэрэр хагъэунэфыкIыгъ.

Шъхьэлэхъо Аскэр къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Адыгеим икъэ­ралыгъо программэу «Лъэпкъ зэфыщытыкIэхэр гъэпытэгъэнхэр, патриотическэ пIуныгъэ тэрэз ягъэгъотыгъэныр» зыфи­Iорэр гъэцэкIэгъэным тегъэ­псыхьагъэу тиреспубликэ Iоф­тхьэбзэ зэфэшъхьафхэр щызэрахьэх. ГущыIэм пае, журналистхэм яреспубликэ зэнэкъо­къоу «Адыгеир — зэдытиун», шъолъыр зэфэшъхьафхэр зыхэ­лэжьэрэ фестивалэу «Лъапсэхэм къафэтэжъугъэгъэзэжь» зыфиIохэрэр зэхащэх, щэIагъэ яIэн, лъэпкъ зэфыщытыкIэхэр Адыгэ Республикэм щыгъэпытэгъэнхэ зэрэфаем фэгъэхьыгъэ лекциехэм ныбжьыкIэхэм къа­фяджэх. Лъэпкъ зэфэшъхьафхэм къахэкIыгъэхэр нахь дэгъоу зэ­рэшIэнхэм пае амалыбэ зэрагъэфедэрэр ащ къыIуагъ. Лъэпкъхэм яIэпэщысэхэмрэ яхабзэхэмрэ нэIуасэ уафэзы­шIырэ чIыпIэхэр Адыгеим икIэ­лэцIыкIу IыгъыпIэхэм къащызэ­Iуахых. Адыгэ Республикэм ипсэупIэхэу зэхэугъоягъэу лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зыдэс­хэм адыгэ, ермэл, урым, къэндзал хабзэхэм афэгъэхьыгъэ къогъу­пэхэр къащызэIуахых. Шэуджэн районымкIэ кIэлэ-цIыкIу IыгъыпIэхэу «Н­асып-1» (къуаджэу Хьакурынэхьабл), «Бэрэчэт» (къуаджэу Джыра­къый), «Дэхэбын» зыфиIохэрэм (къуаджэу Пщычэу) ащ фэ­дэ къогъупэхэр яIэх.

Шъхьэлэхъо Аскэр зэхэсы­гъом зэрэщыхигъэунэфыкIы­гъэмкIэ, быслъымэнхэм я Дин­дэлэжьапIэ ипащэхэм Iимам­хэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ апае семинархэр зэхащэхэу рагъэ­жьэ­жьыгъ.

Шэуджэн районым гъэсэныгъэмкIэ игъэIорышIапIэ ипащэу Дачъэ Маринэ районым ит кIэ­лэцIыкIу IыгъыпIэхэмрэ гурыт еджапIэхэмрэ террористическэ актхэр ащызэрамыхьанхэмкIэ Iофэу ашIэрэр зэрагъэлъэшырэм игугъу къышIыгъ. Къутырэу Мамацевым дэт кIэлэцIыкIу Iы­гъыпIэу «Золушка» зыфиIорэм курд кIэлэцIыкIу 19 зэрэчIэсыр, кIэлэцIыкIу 46-р яунэхэм зэращаIыгъхэр, къутырэу Тихоновым дэт гурыт еджапIэу N 9-м курд кIэлэцIыкIу 56-рэ зэрэщеджэрэр, зэкIэми урысыбзэ зэраIулъыр, гурыт еджапIэхэм ачIэсхэм азыфагу зэмызэгъыныгъэ къи­хъухьагъэу зэрамыгъэунэфы­гъэр ащ къыIуагъ.

Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым икIэлэегъаджэу, социологие шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Къэлэ­шъэо Дариет районым ит организациехэу гъэсэныгъэ языгъэ-­гъотыхэрэм якIэлэеджакIохэу я 7 — 11-рэ классхэм арысхэм лъэпкъ, дин, политикэ экстремиз­мэм зызэращаухъумэщт шIыкIэм фэгъэхьыгъэ лекцием къа­феджагъ.

Зэхэсыгъом зэрэщыхагъэунэфыкIыгъэмкIэ, гурыт еджапIэхэм ачIэсхэр бзэ, культурэ зэ­фэшъхьафхэм якъэухъумэн фэ­IорышIэрэ урысые, республикэ, муниципальнэ зэнэкъокъухэм чанэу ахэлажьэх. Тхьамафэм къыкIоцI районым игурыт еджапIэхэм ащызэрахьэгъэ Iофтхьабзэхэм кIэлэеджакIохэм щэIагъэ ахэлъын, лъэпкъхэм язэгурыIоныгъэ гъэпытэгъэн зэрэфаер къащараIуагъ.

Терроризмэм пэуцужьыгъэнымкIэ, лъэпкъ, дин зэфыщыты­кIэхэр гъэпытэгъэнхэмкIэ Шэу­джэн районым Iофтхьабзэу щы­зэрахьэхэрэр лъагъэкIотэнэу зэхэсыгъом унашъо щаштагъ. Ахэм япхыгъэ Iофыгъохэм язэшIохынкIэ районым иадминистрацие IэпыIэгъу къаритыным сыдигъуи зэрэфэхьазырыр муниципалитетым ипащэу Аулъэ Рэщыдэ къыIуагъ.

Хъуажъ Мариет. Сурэтыр тезыхыгъэр Аулъэ Зураб.