Къэбэртэе-Бэлъкъарым итхэкIо, сурэтышI цIэ­рыIоу Пщыгъушъэ Аслъанбек иIофшIагъэ фэ­гъэхьыгъэ къэгъэлъэгъон Мыекъуапэ къыщы­зэIуахыгъ.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ, рес­публикэм исурэт къэгъэлъэгъуа­пIэ щыкIогъэ зэхахьэр зэлъа­шIэрэ сурэтышIэу, архитекторэу Бырсыр Абдулахь пэублэ гущыIэкIэ къызэIуихыгъ. Зэлъэп­къэгъухэм ятарихъ А. Пщы­гъу­шъэм къызэригъэлъагъорэм щы­сэ тепхынэу зэрэщытыр иеплъыкIэхэм къащыхи­гъэщыгъ.

Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовам зэгъэпшэнхэр ышIыгъэх. А. Пщыгъушъэм художест­веннэ амалхэр гъэшIэгъонэу ыгъэфедэхэу ылъытагъ. Литературэр, тарихъыр зэпхыгъэхэу искусствэм къыщыбгъэлъэгъонхэм мэхьэнэ ин щыриIэу къыIуагъ.

— Пщыгъушъэ Аслъанбек итворчествэ бэшIагъэу сыщыгъуаз. Адыгэхэм ятарихъ, гущыIэ щэрыохэм, нэмыкIхэм яхьы­лIэгъэ тхылъхэу къыдигъэкIы­гъэхэм сигуапэу сяджэ, — къы­Iуагъ филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, республикэ об­щественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» и Хэсашъхьэ хэтэу Быр­сыр Батырбый. — Аслъанбек бизнесышхом пылъ, гупыкI иI, еджэрэ ныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу афэхъу.

Тэрч щыщ

Къэбэртэе-Бэлъкъарым ­икъалэу Тэрч А. Пщыгъушъэр къыщыхъугъ. ЕджапIэм щеджэзэ, сурэтышIэу зигъасэу фе­жьагъ.

— 2002-рэ илъэсым тхылъхэр къыхэсыутыхэу сыфежьагъ, — къеIуатэ А. Пщыгъушъэм. — СурэтышIэу седжагъэп. Тхылъхэм къащыстхырэ хъугъэ-шIа­гъэхэм, гупшысэхэм яхьылIэгъэ сурэтхэр сэр-сэрэу сэшIых.

Тарихъыр

МыотIхэм, хьатхэм, адыгэхэм ятарихъ ехьылIэгъэ тхы­лъищыр апэу къыдигъэкIыгъэх. Тхылъ 30-м нахьыбэ зытхыгъэ А. Пщыгъушъэм къызэриIорэмкIэ, исурэтхэр щыIэныгъэм иIотакIох. Адыгэмэ ятарихъ, Кавказ заом, пачъыхьэхэм ящыIакIэ, фэшъхьафхэм яхьы­лIагъэхэр зэбгъэшIэнхэкIэ гъэшIэгъоных.

Генералэу Засс ыпхъу къызэратыгъугъэм, адыгэмэ ар зэрадэпсэугъэм фэгъэхьыгъэ сурэтыр, хьэкIэ-къуакIэхэр шакIо зэрэкIохэрэр, мэзым хэс псэушъхьэхэр зэрэпсэухэрэр, бзылъфыгъэхэм атыришIыкIыгъэ сурэтхэр, фэшъхьафхэри лъэ­гъупхъэх.

ЦIыфхэр куп-купэу зэхэтхэу живописым ижанрэ диштэрэ сурэтхэр бэ мэхъух. Тхылъхэм къащиIотэрэ хъугъэ-шIагъэхэр сурэтхэм ахэплъагъохэ зыхъу­кIэ, литературэмрэ искусст­вэмрэ язэпхыныгъэхэм гукIэ уафещэ.

Сурэтхэр шъо зэфэшъхьаф­хэмкIэ гъэкIэрэкIагъэх. Плъы­жьыр, уцышъор нахьыбэрэмкIэ егъэфедэх. Пачъыхьэхэр, цIыф цIэрыIохэр зыхэлэжьэгъэхэ заохэр, зэпэуцуныгъэхэр гу­рыIогъошIухэу ышIыгъэх. Сурэт­хэм арытыр IупкIэу зэгъэкIугъэ тхыгъэхэм къаIуатэ.

ЗэлъашIэрэ цIыф

Пщыгъушъэ Аслъанбек Урысыем итхакIохэм я Союз хэт. Къэбэртэе-Бэлъкъарым культурэмкIэ изаслуженнэ IофышI, искусствэм фэгъэхьыгъэ щытхъуцIэхэр къызэрэфаусыгъэхэм къеушыхьаты тарихъым, культурэм, литературэм зэрафэла­жьэрэр.

— Орэд 400-м нахьыбэ Пщыгъушъэ Аслъанбек ыусыгъ, — тизэдэгущыIэгъу лъегъэкIуатэ шIэныгъэлэжьэу Бырсыр Ба­тырбый. — Адыгэ лъэпкъым, щыIэныгъэм идэхагъэ афэусэзэ, цIыфхэм шIу афишIэ шIоигъу. Адыгэ Республикэм, Дунэе Адыгэ Хасэм, фэшъхьафхэм ящытхъу тхылъхэр къыфагъэ­шъошагъэх.

Лъэпкъым фэусэ

А. Пщыгъушъэм ипоэмэхэр, романхэр адыгэ лъэпкъым итарихъ, блэкIыгъэ лъэхъаным изэгъэпшэнхэм, щыIэныгъэм изэхъокIыныгъэхэм афэгъэ­хьыгъэх.

— Искусствэри бизнесым епхыгъэу уахътэм щылъэкIуатэ, — къытиIуагъ Пщыгъушъэ Аслъанбек. — Литературэм сыпылъэу сатыу Iофхэри сэ­гъэцакIэх. Саусэрыкъо, мыотI­хэм, адыгэмэ ятарихъ, фэшъхьафхэм афэгъэхьыгъэ тхылъхэу лъэпкъым ипэсэрэ щыIакIэ къэзыIуатэхэрэм сигупшы­сэхэмкIэ къафэзгъэзэжьзэ, си­твор­чествэ зэрэхэзгъэхъощтым сы­пылъ.

СатыушIэу Солодовниковым ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ шIухьафтыныр А. Пщыгъушъэм къыфагъэшъошагъ. 2000-рэ илъэсым Урысыем иунэе IофшIапIэхэм япэщэ нэбгыри 100 анахь дэгъухэу къыхахыгъэхэм ащыщ.

Живописым ехьылIэгъэ Iоф­шIэгъэ 80 сурэтышI цIэрыIом Мыекъуапэ къыщегъэлъагъо. Адыгэ Республикэм искусст­вэхэмкIэ иколледж икIэлэ­егъа­джэхэр, студентхэр сурэтхэм ашIогъэшIэгъонэу яплъыгъэх.

А. Пщыгъушъэм щысэ тырахы ашIоигъоу упчIэхэр ратыгъэх. Елена Абакумовам, Бырсыр Абдулахь къытаIуагъ къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэ­хъурэм фэгъэхьыгъэ къэгъэ­лъэгъонхэр студентхэм, ныбжьыкIэхэм апае нахьыбэрэ зэрэзэхащэщтхэр.

ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэр зэхахьэм къыщытетхыгъэх.