Шъэумэн Хьазрэт

Адыгэ Республикэм 2002 — 2007-рэ илъэсхэм и Президентыгъ

Псыхъоу Афыпс Пшызэ зыщыхэлъэдэжьырэ чIыпIэм къуа­джэу Афыпсыпэ щыс. Шъэумэн Хьазрэт жъоныгъокIэ мазэм икъихьэгъум 1937-рэ илъэсым мыщ къыщыхъугъ. Къуаджэм ихъишъэ кIыхьэ. Кавказ заом игъоми, ар аухи къэнэгъэ адыгэхэр къушъхьэм къызыхафыжьхэми уцупIэ гупсэф амыгъотэу чылэмэ ятIысыпIэхэр пчъагъэрэ зэблахъугъэх. Уахэдэнэуи чIыпIэ иIагъэп, тыдэ бгъэзагъэми орыжъылъагъэ, е псыхъом зыкъиIэтымэ къуаджэм къыкIаощтыгъэ. Пачъыхьэм гухэлъэу иIагъэр зы — орыжъылъэмэ зэрахьэрэ узым, е псэу къиурэм къэнагъэхэр рагъэхьыжьынхэу ары. ЦIыфым ымыщэчын щыIэп. Ятэжъы къыIощтыгъэу ыIоти, Хьазрэт ятэ бэрэ ыкъо къыриIощтыгъэ:

«ЦIыфым псэ къыпигъакIи Тхьэм къызегъэхъум, жьымрэ псымрэ къыритыгъэх. Зыхэт дунаир ылъэгъунэу тыгъэр ошъо­гум къыригъэуцуагъ. Адрэхэр зэкIэ ежь цIыфым иамалырэ игупшысэрэ къызэрахьыхэу псэунэу». Ащ ыуж Хьазрэт ятэ къыхигъэхъожьыщтыгъ: «Адыгэмэ ар амыушэтыгъэкIэ къэнагъэп, ори къин урихьылIэмэ ар зыщымыгъэгъупш».

Джы къызнэсыгъэми а гупшысэр Хьазрэт зыдиIыгъ. Ежьыри ышъхьэкIэ ар ыушэтынэу чIыпIэ пчъагъэмэ арыфагъ. Къулыкъур ыхьэу хы ШIуцIэм зытети, ащ ыуж заушэтынэу иныбджэгъухэр кIыгъухэу чIымэ агъунэу «Северный Ледовитый океан» хэт хыкъумэу «Врангелым» зэкIохэми. Джащ щегъэжьагъэу Хьазрэт игъашIэ Сыбыр епхыгъэ хъугъэ. Къини ылъэгъугъ, гукъауи, гушIуагъуи къыфэкIуагъ. ГъашIэм ианахь илъэсышIухэр зыщыкIогъэ лъэныкъом бэ хъугъэ-шIагъэу Хьазрэт къыщехъулIагъэр. ЦIыф бзаджэу зэрихьылIагъэхэм анэмыкIэу, вертолетэу зэрысыр пчъагъэрэ къефэхыгъ, мылым пхырызыгъ, тракторым тесэу мылы чIэгъы хъугъэ, нэмыкIхэри къехъулIагъэх.… Ау ситхыгъэ нахь гурыIогъошIу хъуным фэшI, ахэм ащыщэу хъугъэ-шIэгъэ зытIу-зыщ къэсIотэщт.

Дышъэр зыхэлъ чIыпIэхэр зэрагъэшIэнхэу геологмэ Хьазрэт акIыгъоу, вертолетымкIэ чыжьэу быбыхэмэ, Сыбыр ичIыпIэ зэфэшъхьафхэр къап­лъыхьэхэу бэрэ къыхэкIыгъ, къефэхыхэуи хъугъэ. Ащ пэпчъ Хьазрэт инасып къыхьызэ псэоу къэнэжьыщтыгъ. Ау аужырэм кIыгъугъэхэм афэмыдэу къушъхьэ шыгур азыфагоу Хьазрэт ефэхыгъ. Лъыхъухэрэм амыгъо­тыжьэу мэфэ тIокIым ехъурэ тайгам хэтыгъэх. «Ащ фэдизым изакъоу тайгам щыпсэун ылъэ­кIыщтэп» аIуи, лъыхъунхэри щагъэтыжьыгъэх. Хьазрэт, умы­шIэжьынэу, ионтэгъуагъэм ызыныкъо ыщэчыжьэу мэзым къыхэкIыжьыгъагъ. Къыз­хэ­хьажьыгъэхэмэ амышIэжьэуи, ашIошIи мыхъоу идокументхэр ауплъэкIужьыгъагъэх. Адэ сыд укъэзгъэнэжьыгъэр заIокIэ, ся­тэрэ сянэрэ ягущыIэхэр ары ыIощтыгъ. А мафэхэм кIэлэ ныбжьыкIэм ыгу щышIагъэри, зэгупшысагъэри къэптхыжьы­­— х­эмэ тхылъ псау икъущт…

Революцие ужым совет хабзэр мылъкум фэныкъоу, дышъэ чIэхыпIэ бай дэдэу Магадан хэкум икъушъхьэмэ ахэтым енэцIыхэу цIыфхэр атIупщыгъагъэх. Ау нэсыгъэхэп, нэсыгъэхэми къагъэзэжьыгъэп. Ар Хьазрэт зызэхехым Сыбыр къызыфэкIуа­гъэр арэу къыщы­хъугъ, дышъэм лъыкIонэуи рихъухьагъ. Геолог цIэрыIоу хэкум исыгъэм ар зызэхехым, зыкъыIуигъакIи къы­риIуагъ: «ЧIыпIэ мыгъу, сишъау! Унэсыщтэп! Гъогум ызыныкъуи пфэмыкIоу, ори цIыфхэри хэбгъэ­кIодэщтых (Хьазрэт илъэс 32-рэ ыныбжьыгъ). ХьэкIэ-къуа­кIэмэ Iусы шъуафэхъун. Гъогуи лъа­гъуи екIурэп, чIыпIэ гузэ­жъогъу закI…» Хьазрэт Магадан обкомым ипащэ елъэIуи, ежь фэдэхэу псэемыблэжь цIыфхэр ыугъоихи, кIымэфэ лыгъу-лыстэу, чъыIэр градус 60-м ехъоу гъогум техьагъэх, илъэсныкъорэ къэтыгъэх. Хьазрэт а гъогум къинэу тыри­лъэгъуагъэр къыIотэжьы зыхъу­кIэ, хэпшIыкIэу гукъэкIы­жьым ыгъэ­гумэкIэу ымакъэ зэблэхъугъэ мэхъу. КъызэкIо­жьым обкомым ипащэ ыдэжь чIахьи, ри­Iуагъ: «нэбгырэ шъиплIыри хэз имыIэу къыздэсщэжьыгъэх, дышъэри къэтщагъ».

Хьазрэт Iоф ешIэфэ зынэмысыгъэ чIыпIэ Магадан хэ­кумрэ Красноярскэ краимрэ яIэп, цIыфхэм лъытэныгъэ къы­фашIэу, къызэрэуатын щымыIэу, шIу алъэгъущтыгъ. Ежьми ащ уасэ фишIэу, Iофым ыпэ шIушIэныр итэу псэущтыгъ. Союзыр зэбгырызи хэгъэгум имылъку осэнчъэу зыIэкIаубыти баи хэхъукIыгъэмэ Хьазрэт ащыщыгъэп. ЫIашъхьэкIэ къылэжьыгъэ мылъку: ыгуи, ыпси, игупшыси, зыхилъхьэгъэ закI.

Шъэумэн Хьазрэт Адыгэ Республикэм и Президентэу зыщытыгъэ 2002 — 2007-рэ илъэс­хэр къин дэдагъэхэми, лIыгъэ хэлъэу иIофхэр зэрихьагъэх. Хьатикъуае псыр къызыщеум Iофышхо ышIагъ. Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр, нэмыкI федеральнэ министрэхэри къыщэнхэшъ, IэпыIэгъу къыз­фигъэхъунхэу иамал къы­хьыгъ. ОшIэ-дэмышIэм къызди­хьыгъэ къиныгъохэр дигъэзыжьыхи, респуб­ликэм хахъо ышIызэ ыпэкIэ лъыкIотэным дэлэжьагъ. Непи республикэр а гъогум тет.

Шъэумэн Хьазрэт адыгэ лъэпкъым зыпсэ хэлъэу, меценат цIэрыIоу хэгъэгум исмэ зэу ащыщ. ИшIушIагъэ зынэмысыгъэ къуапэ щыIэп. Къызщыхъугъэ чIыгуми, илъэпкъэгъуми алъэ­Iэсы, щыгъупшэхэрэп. Сирием щыкIорэ заом къыхэкIыжьыхи, Пэнэхэс къыдэтIысхьажьыгъэ тилъэпкъэгъухэм, яцIыкIуи яини изэфэдэхэу, нэбгырэ пэпчъ телъытагъэу сомэ минишъэ зырыз аритыгъагъ. ЦIыф къызэрыкIохэми алъэIэсы. Къыдеджэгъэ кIалэм илъфыгъэ Германием идунай зыщехъо­жьым, мылъкоу тефэрэр ыпшъэ рилъхьажьи, самолетымкIэ къа­ригъэщэжьыгъагъ. Тэри, на­хьыжъмэ ацIэкIэ, Хьазрэт тIогъогогъо зыфэдгъэзэн фаеу хъугъэ. ЗэмкIэ, гуманитар ушэтынхэмкIэ институтым Нартмэ афэгъэхьыгъэ томибл хъурэ тхылъыр къыдигъэкIыным фэшI сомэ миллионищ къыритынэу. Тхьамафэ тыримыгъашIэу ахъщэр къафитIупщыгъ, томиблыри къыдагъэкIыгъ. ЯтIонэрэмкIэ, МэщбэшIэ Исхьакъ итхылъэу «Графиня Аисе» зыфиIорэм техыгъэу кино агъэуцуным фэшI сомэ миллион тIокIищ къыритынэу. Мазэ темышIэу МэщбашIэм ифонд ахъщэр къыригъэхьагъ. Кинори къыдагъэ­кIыгъ. Хьазрэт инэплъэгъу ригъэкIы­хэрэп лъэпкъ гъэзетыр, IэзапIэхэр, еджапIэхэр, сабый IыгъыпIэхэр, заом хэлэжьагъэхэр, нахьыжъхэр.

«IэнатIи, сыд фэдиз мылъку бгъотыгъэкIи, мы дунэе нэфым утетыфэ, цIыфым уиягъэ емыгъэкI, IэпыIэгъу узэрэфэхъущтым пылъ», — янэ къыриIощтыгъ. Ар илъфыгъэ ымыгъэцэкIагъэкIэ къэнагъэп.

Тэ, адыгэхэмкIэ, загъорэ щытхъур бэшIагъэу зэраIуалIи ащыгъупшэжьыгъэм тыщытхъу­жьыныр тикIас, ау ар къэзылэжьыгъэм игъом игугъу тшIыныр тыгу къихьэрэп. Хьазрэт шIушIагъэу иIэм тефэу ищытхъу аIуагъэу къысщыхъу­рэп. ЦIыф цIэрыIом Iоф дэсымышIагъэми, икъу фэдизэу иIофшIагъи, ишIушIагъэхэми сащымыгъуазэми, сэ сшъхьэкIэ сызэрихьылIагъэу зигугъу къэсшIыгъэмэ къахэкIэу ситхыгъэ сыфежьагъ.

Хабзэм урищыкIагъэмэ уигъэшIощт, уигъэлъэшыщт, цIэрыIо уишIыщт, зыфэе шъуа­шэри къып­щилъэщт. ГухэкI нахь мышIэми, уахътэм ижьыб­гъэ бэрэ ахэр дэкIодыжьых. Ау ахэм анахь лъэш цIыфмэ уасэу къыпфашIырэр. Шъуашэу ахэм къыпщалъэрэри егъашIэм мыкIодыжьэу щыIэщт. Хьазрэт къызхэкIыгъэ лъэпкъыми, зыхэтыгъэхэми, цIыф къызэрыкIохэми шIу алъэгъу, лъытэныгъэ фашIы. Ащ пеIэн уасэ щыIэп!

Сэ сишIошIкIэ Шъэумэн Хьазрэт ищыIэкIэ-псэукIэ фэ­гъэхьыгъэу тхылъ фэптхыныр къылэжьыгъ. Хэгъэгум шъыпкъа­гъэу фыриIэри, шIэныгъэу ыгъо­тыгъэри, дышъэ къычIэхыным лъапсэу фишIыгъэри, шIушIэ фондэу къызэIуихыгъэм иIофшIагъэхэри, политик-хэбзэ IофышIэшхоу, меценатэу зэрэщытыри къыдэплъытэхэмэ, джырэ дунаеу тызыхэтымкIэ, зэрэхэгъэгоу щысэтехыпIэ афэхъуныгъэу сэгугъэ. Дэгъугъэ гуманитар ушэтынхэмкIэ рес­публикэ институтым ар ыпшъэ рилъхьажьэу «Жизнь замечательных людей» зыфиIорэ сериеу Урысыем къы­щыдагъэкIырэм щыщ хъунэу тхылъ фатхыгъагъэмэ. Ар рес­публикэмкIи, лъэпкъымкIи шъо­шэ ины хъущтыгъэ.

«ЦIыфым пэпшIынэу О мылъку щыIагъэп»

1. ЛIэшIэгъухэр макIох ГъашIэр лъэкIуатэ, Къыугупшысыгъэм ЦIыфыр дэкIуатэ. КIуачIэм хегъахъо Къушъхьэр екъутэ, Псыхъом екIуалIэшъ КIуапIэр зэблехъу. Фаемэ чэщым Мафэр щегъаблэ, Ошъогум екIушъ ЧIыр къебыбыхьэ. Хым ычIэ ехьэшъ ЧIыгур къекIухьэ, Е дэкIоягъэу Мазэм тетIысхьэ. Тхьапша тымышIэу ЦIыфым ышIагъэр, Джыри ышIэнэу Ащ къыфэнагъэр? Амалэу иIэр Ыушэтынэу, УцупIэ лъэхъу ЧIыр ыIэтынэу. 2. ГъашIэр кIотагъэу УзэплъэкIыжьымэ, Гъогоу къэпкIугъэр Къэолъэгъужьы. Къини гушIуагъуи Узыхэтыгъэхэр, УигукъэкIыжьымэ Къахэуцожьых. 3. Сыхаплъэ сэри УигъэшIэ гъогу, СшIэмэ сшIоигъоу Къэулэжьыгъэр. Бэ зэфэшъхьафэу Гъогум тетыгъэр, Пфызэхэмыфэуи Зэп къахэкIыгъэр. ЧIыгум утетыми, Хым утехьагъэми, Iофым уиIыгъэу Огум уихьагъэми, Зызэблимыхъоу УигъашIэ пхьыгъэ. ШIур уищыгъынэу Гъогури пкIугъэ. 4. Хъугъэ хым ычIэ Къухьэр ифагъэу, Къыдэоежьымэ Укъэнэхъэжьэу. Хъугъэ ошъогум Укъефэхыгъэу, Сыбыр икъушъхьэмэ Уакъыхэфэжьэу. Тхьапшырэ гъыбзэ Пфызэхалъхьагъа, УщымыIэжьэуи — Уагъэежьыгъа? Ау гугъэ нэпкъэу ЗыфэпшIыжьыгъэм, Угуи щыгъуазэу Бгъэгум дэлъыгъэм, Уагъэгъощагъэп — Шапхъэр иныгъэ, Тыдэ укIуагъэми Ащ уиIыгъыгъ. ЛIыгъэр чIэмынэу Iофыр Iэтыгъэу, УигъэшIэ гъогуи Зафэу къэпкIугъ. 5. СэшIэ, псынкIагъэп А гъэшIэ гъогур, Бгъотыгъэм нахьи Бэ чIэунагъэр… Ау чIэунагъэм МакIэп къыхьыгъэр, Бгъотыгъэр зэкIэ ШIум фигъэлажьэу. 6. Узщэгугъужьы! Ныбжьыри макIэ! УеIэмэ къушъхьэр Кощынэу пщэхъу. Угу иинагъэ Уишэн ипытагъэ, Уушэтыныхэу Гъогум утехьэ. Псэемыблэжьхэр Гъусэ пфэхъугъэхэу, ЧIымэ агъунэ Дышъэм улъэкIо. ЧъыIэу къэхъугъэр ТIокIищым ехъу. А лыгъу-лыстым Купыр хэощэ. Осыр епхъуатэшъ Жьыбгъэм зэрехьэ, Огури чIыгури ЗэхегъэкIухьэ. ЧъыIэри лъапэм Мастэу къыхэхьэ, Купэу ежьагъэр Зэхегъэщтыхьэ. ЫшIэрэм фэдэу Гухэлъэу уиIэр, Уапи уаужи Жьым егъэсэи. Зэм о къыпфелъы, Бгъунджэу къыоплъы, УзэкIурэ къушъхьэр Нахь егъэбылъы. 7. ТичIыгу фэдэп А уздэкIуагъэр, Дунаим тетыр Ащ рагъэщынэ. Тыгъэр къомыхьэу Е къыкъомыкIэу, Бэрэ къыхэкIы Дунаир шIункIэу. Джау зэрэщытзэ ЛIыгъэм ишапхъэу, Пытагъэу пхэлъым КъыщымыгъакIэу, Гухэлъэу уиIэм УафытемыкIэу, Уигугъэ нэпкъы Уишъыпкъэу уекIу. 8. Хьазрэт къекIокIы Купыр еплъыхьэ, Хэти амалы Фэхъун елъэкIы. Зыгу кIодыгъэм Ар дыIэпыIэ, Ыгу ипытагъэ Фэхъу гугъапIэ. «Тыкъэуцущтэп! ТылъыкIотэщт! Хэт къытпэуцуми ТышъхьарыкIыщт! Тызыдежьагъэр Хэгъэгу Iоф, Ар дгъэцэкIэныр Анахьы Iоф!». Къушъхьэпэ шыгухэр Купым къеухьэ, Гухэлъэу иIэм Нахь феузэнкIы. Апэрэу гъогур Мыщ щыпхыращы. ХэмыкIокIэнэу Щагъэунэфы. Псэушъхьэ Iэлымэ Огу нэфылъыхэу, Анэхэр шIункIым КъыхэлыдыкIых. ЛIэшIэгъу пчъагъэм Зынэмысыгъэхэм, Гъусэ пфэхъугъэхэр Къынэогъэсых. 9. Нэбгырэ шъиплIы Фэдизы мэхъух. Хэти гугъапIэу ИIэр зэфэдэу. Ау зы гухэлъэу Ахэм аIыгъым, Пстэуми зэфэдэ АкIуачIэ ешIы. Хэти унагъо ИI екIужьынэу, Мылъку аугъоимэ Фагъэзэжьынэу. Чэщхэр кIыхьэу КIасэмэ рахы, Лъфыгъэхэр жъуагъоу Ахэмэ къяжэх. 10. Хьадэгъу гухэкIыр Мыщ къыщекIокIы, Къынэмысышъухэу ЧъыIэм хэкIуадэх. МакIэп IэмычIэм Дышъэр чIэгуагъэу ЧIым хэщтыхьагъэу Къагъотыжьыгъэр. ЗэрафэлъэкIэу Дышъэм телIыкIхэу, Зыхэлъы чIыпIэр Щызэтырахэу, Бэ чIыгу нэкIым ЩызэблэкIыгъэр, Нэепсыягъэу Щызэрахьагъэр. Ау орыкIэ дышъэр ГъучI тыкъырыгъ, Къызыхахыгъэри ЕтIэ къэигъ. ЦIыфым пэпшIынэу О мылъку щыIагъэп, ОрыкIэ дышъэм Ар нахь лъэпIагъ. 11. Къэзыгъэнэфэу, Къэзыгъэфабэу, КIуачIэм хигъахъоу Къэпщагъэр зэкIэ, ЛIэшIэгъу пчъагъэм Зынэмысыгъэхэм, Къынэбгъэсыгъэхэу Щызэогъафэх. КъызыфэкIуагъэхэр АгурыбгъаIоу, Мафэхэм Iофыр АтеогъакIо. Къушъхьэм хэлъ Дышъэр зэкIэмыгъэзэу, Хэгъэгум пае Къэоугъои. 12. Къушъхьэпэ шыгум ГъэшIэрэ мылэу, Телъыр лIэшIэгъумэ Афэгъэжъугъэп. ОшIоу ошъогум Зыкъызэблихъоу, КъызыфэкIуагъэхэм Анигъэсыгъэп. Тыди хьадэгъур Мыщ къыщекIокIы, Жьыбгъэм лъэужыр ХегъэкIокIэжьы. КъычIэмыщыжьэу МылычIэ хъугъэу, Зепхьэгъэ шхъухьэр ХегъэкIодэжьы. 13. Купым чIэнагъэ Зи емыгъэшIэу, Iуагъэу уиIагъэр ОгъэцэкIэжьы. Дышъэу хэгъэгур Зыфэныкъуагъэр, ЛIыгъэр дыкIыгъоу Къэогъэсыжьы. 14. Къинэу плъэгъугъэр Тхьэ пфэхъужьыгъэу, Джэхьнамэ машIом УкъыпхырэкIы. ЛIыгъэу зепхьагъэм Лъапсэр хэшIагъэу, ГъашIэм джэнэтыр Джы щыогъэчъы. Тызыхэхьагъэм Зызэблихъугъэу, Мылъку къэкIуапIэр НэмыкIы хъугъэ. Зыгорэм ипцIы Мылъкур регъэпцIы, Адрэм ыхьыгъэр Коным регъэкIу. Хэти имылъку Ышъхьэ релэжьы, О уилэжьыгъэ Лъэпкъым фэлажьэ.

15. Хэт сыд ыIуагъэу Сыд къыуашIагъэми, О уицIыфыгъэ Шапхъэм итыгъ. Хэти иIуагъэ РыкIэбгъэгъожьэу, ЯмыцIыфыгъэ ЯбгъэшIэжьыгъ… Угу ифэбагъи, Мылъкоу бгъотыгъи, Ахэгощагъэу ГъашIэр къэпхьыгъ. Зыгу кIодыгъи Къин къызфэкIуагъи, УалъыIэсынэу Игъом уифагъ. 16. Джыри о гъашIэм Зэ уиушэтэу, Лъэпкъ тхьамыкIагъом УкъырехьылIэ. ПкIуачIи уимылъкуи Уашъхьамысыжьэу Псэу къыдэкIыгъэм Упэуцужьы. Уфырикъугъ, О, КIочIэ мэхъаджэм, ШIушIагъэу уиIэр Гъусэ пфэхъугъ. Зэрэхэгъэгоу КъыбдыIэпыIи, Псым рихьыжьагъэр Къытепхыжьыгъ. 17. СшIэрэп къэсIонэу Къэулэжьыгъэр, Гъэхъагъэу уиIэм Уасэу фэсшIыщтыр. СшIэрэп ощ фэдэу Узэзгъэпшэщтыр, Уихьалэлыгъэ Къенэкъокъущтыр. Бэмэ якъины УкIэуцуагъ, Хэти ыгу уилъэу Узэрихьагъ. СэшIэ сэ цIыфмэ УагъэлъэпIагъ, А уасэр пстэуми Анахь лъэпIагъ. 18. ЛIэшIэгъу чыжьэм ТыкъаушъхьэкIоу, Зэп къоджэ кIасэр Зэрэкощыгъэр. Лэжьыгъэ шIагъи ПсэупIэ шIыгъи, Лыгъэр едзыгъэу Зэрагъэстыгъэр. Ау хэти уегуаоу Ар уиджэуапэу, Орыжъ псэупIэр БгъэкIэрэкIагъэ. Къоджэ гузэгум Пчъагъэу зэтетэу, АгъэшIэгъонэу IэзапIэ пшIыгъэ. 19. Джыри гупсэфэп Мы дунаижъыр, Емынэ узыр ЧIым къыщекIокIы. Щынэ умышIэу Ащ упэгъокIы, Уци, амали Къыфэогъоты. Хэгъэгу псэум ЧIыгу къытенагъэп, ШIушIэгъэ лъапсэ Щымыгъэчъыгъэу. Мафэм псэпагъэр Дэмыухыжьэу, КъэкIорэ мафэм Дыпыодзэжьы. Уфай ар хэти Идышъэ бзыгъэу, ЦIыфым фэлажьэу ЗыдиIыгъынэу. Уфай дунаир Зэрагъэфагъэу, Зэдэпсэунхэу Ахэр губзыгъэу. 20. О уигухэлъхэр КъызэрыкIуагъэх. ШIушIэным ренэу УкIэлъыкIуагъ. Лъыми хэмылъэу Зыгу ар имылъыр, Къэбгъэущынэу УдэгуIагъ. Лъэпкъы зэхэдзыр Лъэшэу уиджагъо, Къэхъурэ пстэури ОркIэ гушIуагъо. Лъэпкъым ихахъо ЗыкъыIэтынэу, Хэгъэгу Iофэу МакIэп зепхьагъэр. 21. ЛIакъори лъэпкъыри ЗыдэбгъэлъапIэу, Зэрэдунаеу ЗэлъябгъэшIагъэ. Уятэ фыгуцэу ЧIыгум хилъхьагъи, Уянэ гукIэгъоу О къыпхилъхьагъи, ЗэрэпфэлъэкIэу О бгъэлъэпIагъэ. Тыди плъэ пытэу УщызекIуагъ. Ахэм афэдэу ШIур уилэжьыгъэу, УигъэшIэ гъогуи УкъырыкIуагъ. 22. ЧIымэ агъунэ УзэрэщыIэу, ЦIыф гуIэ макъэр Къызэхэохы. Хымэ лыузым Угу къыпэджэжьэу, ОкIошъ а цIыфым УдыIэпыIэ. КIодыщтэп лъагъоу УзэрыкIуагъэр! ХэкIодэжьыщтэп ГъашIэм зепхьагъэр! ШIушIэгъэ лъапсэу ЧIым щыбгъэчъыгъэм, ЛIэшIэгъу пчъагъэмэ ПцIэ зэрахьащт! Бэ о тхьэлъэIоу Къэулэжьыгъэр, Усэуи макIэп Пфызэхалъхьагъэр. Уихьалэлыгъэ Сэри згъэшIагъоу, Ахэм мы усэр Къахэсэгъахъо. Ау сэшIэ а усэр Зы тыгъэ бзый! О тыгъэ псэоу Лъэпкъым уриI!

ГъукIэлI Нурбый.