Top.Mail.Ru

ИгущыIэ гур къыщэфэу фабэ

Image description

Гуфэбагъэ зыхэлъ творческэ зэIукIэгъоу Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ тхылъеджапIэ щыкIуагъэр зыфэгъэхьыгъагъэр Адыгеим изаслуженнэ журналистэу, продюсерэу ыкIи программэу «Мнение» зыфиIорэм иавторэу ТIэшъу Светлан.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх жур­налистыр зыщеджэгъэ Джамбэчые гурыт еджапIэм Iутхэр, непэ иIофшIэгъухэр, тхакIохэр, общественностым илIыкIохэр, иныбджэгъухэр, Адыгэ къэралы­гъо университетым истудентхэр.

Лъэпкъ тхылъеджапIэм иIофышIэу Кучмэз Аминэт шIуфэс гущыIэхэмкIэ зэIукIэгъур къызэIуихыгъ.

— МэфэкI мафэ горэм епхыгъэу щытэп тызыкIызэрэугъоигъэр, — къыIуагъ ащ. — Хабзэ зэрэхъугъэу, зэлъашIэрэ цIыф­хэу, тхакIохэу, артистхэу, нэмыкIхэу зитворчествэ ашIогъэшIэгъонынэу тлъытэхэрэр къе­тэ­гъэблагъэх. Непэ тихьакIэу ТIэшъу Светланэ зэлъашIэрэ журналист, IофшIэн гъогу бай къыкIугъ, къэралыгъуабэхэр къы­кIухьагъэх, къэбар гъэшIэгъоны­бэ IэкIэлъ. Iофтхьабзэм ипшъэ­рылъыр Адыгэ телевидением игъэпсын ыкIи изыу­шъомбгъун итарихъ ягъэшIэгъэ­ныр, жур­налист сэнэхьатым имэхьанэ зыкъегъэIэтыгъэныр ары. ГущыIэр лъигъэкIотагъ за­служеннэ журналистэу ТIэшъу Светланэ.

— Къыстефэу ыкIи ситворчествэ зыгорэхэм ашIогъэшIэгъонынэу алъыти, мы зэIукIэгъур зэхэзыщэгъэ Лъэпкъ тхылъ­еджапIэм иIофышIэу, емызэщыжьэу проект гъэшIэ­гъонхэр пхырызыщырэ Кучмэз Аминэт, ахэм адезгъаштэу, япа­щэу Къыкъ Бэллэ сафэраз, — хигъэунэфыкIыгъ Светэ. — Журналист сэнэхьатым игугъу къэтшIымэ, къэбархэр ыкIи хъу­­гъэ-шIагъэхэр къиIотыкIы­гъэн закъор арэу апэ къыпщэхъу. Ау ар аущтэу щымытэу сэлъытэ, творческэ екIолIакIэ къыфэмыгъотэу, хьалэмэтыгъэ горэ хэмылъхьэмэ, бгъэхьазыррэ материалыр гъэшIэгъон хъущтэп. Сисэнэхьат егъашIи къызэрыкIоу слъытагъэп. Анахь къэбар цIыкIури еплъыхэрэм агу рихьыным пае къызэрыптырэ шIыкIэм бэ елъытыгъэр. Сыдигъуи зыуж ситыр телекъэтынэу згъэхьазыр­рэ пэпчъ зыгорэм фипIунхэу, къэбар къыриIотыкIэу, гъэшIэгъонэу згъэпсыныр ары.

ТIэшъу Светланэ лъэшэу зы­гъэгушIуагъэхэм ащыщ иIоф­шIэгъоу, иныбджэгъоу Сихъу Саидэ Iофтхьабзэр зэрищэнэу ыпшъэ зэрэрилъхьагъэр. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, илъэс 28-м къыкIоцI Светланэ емызэщы­жьэу, игущыIэ чанэу шIу ылъэгъурэ сэнэхьатым Iоф решIэ.

Нэужым гущыIэр афагъэшъо­шагъ Джамбэчые къикIыгъэ хьакIэхэм. А къуаджэм дэт гу­рыт еджапIэу N 7-м ипащэу ЛIышэ Люсе кIэлэегъаджэхэм ацIэкIэ гущыIэ дэхабэ Светланэ къыфиIуагъ. Шэуджэнхэу Светланэрэ Джантыгъэрэ атхыгъэ усэм къеджагъ. Ащ щыщ пы­чыгъом нэIуасэ шъуфэтшIын:

Джамбэчые ипшъэшъэ пIугъэу, Адыгеим ыцIэ дахэу щыIугъэу, Зигугъу дахэкIэ ашIэу, Адыгэм идунай тыхэзыщэу… Пчыхьэзэхахьэхэр дахэу зезгъакIоу, Журналист гъэшIуагъэу ТIэшъу Светланэ Чылэм егъэлъапIэ, ищытхъу еIо… Светэ тыкIыгъоу Америкэм, Тыркуем тэкIо, Германием тынэсы. Тилъэпкъэгъумэ япсэукIэ къытлъегъэIэсы. ИгущыIэ гур къыщэфэу фабэ, ИIокIэ-шIыкIэхэм гур къыдащае. Езгъэджагъэхэм лъэшэу тырэгушхо…

Мы гущыIэ фабэхэу Светэ изекIокIэ-шIыкIэхэр, ицIыфыгъэ, иIофшIакIэ къизыIотыкIыхэрэм джыри бэ къакIэлъыкIорэр, ау зэкIэ къыхэтыутынэу тиамалэп.

ИскусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэм ипащэу Анзорыкъо Марзет гущыIэр лъигъэкIотагъ. Ащ янэу Светланэ адыгабзэмкIэ кIэлэегъэджэ училищым журналистыр щыригъэджагъ. Ащ ыцIэкIи, ежь ышъхьэкIи гущыIэ фабэхэр зэIукIэгъум къыщи­Iуагъэх. Адыгэ телевидением икъежьапIэ, иуцун ТIэшъу Светэ ыцIэ пытэу зэрепхыгъэр Марзет къыхигъэщыгъ. ИсэнэхьаткIэ сэнаущыгъэу хэлъым, иIофшIэн шIу зэрилъэгъурэм яшIуагъэкIэ Светэ пшъэдэкIыжьэу иIэр елъэ­гъу ыкIи зэхешIэ. Телевидением иджырэ щыIакIэ дырегъаштэ, хэбзэшIухэр тиныбжьыкIэхэм арегъэлъэгъу. ТапэкIи джыри творческэ IофшIэн гъэшIэгъоныбэ ТIэшъум ыгъэхьазырынэу, псауныгъэ пытэ иIэнэу Анзо­рыкъо Марзет къыфэлъэIуагъ.

Журналист сэнэхьатыр къыхихынэу, телевидением къэкIо­нэу зэрэхъугъэм, творческэ гъо­гоу къыкIугъэм, проектэу ыгъэхьазырыгъэхэм ТIэшъу Светланэ зэIукIэгъум игъэкIотыгъэу къащытегущыIагъ.

Ар Красногвардейскэ районым ит къуаджэу Джамбэчые 1974-рэ илъэсым къыщыхъугъ. Илъэси 5 нахь ымыныбжьэу еджапIэм чIахьи, я 8-рэ классыр къызеухым, къычIэкIыгъ. ЗэрэныбжьыкIэ дэдэм къыхэкIэу, нэ­мыкI къалэ кIонышъ щеджэнэу ятэ ыдагъэп. Сыдигъуи Светланэ зыкIэхъопсыщтыгъэр следователь хъунышъ, бзэджэ­шIагъэхэр зэхифынхэр ары. А лъэ­хъаным Мыекъуапэ ащ фэдэ сэнэхьат щызэбгъэгъотынэу еджапIэ дэтыгъэп, узычIэхьанэу щыIагъэр кIэлэегъэджэ ыкIи медицинэ училищхэр ары. ­Адыгэ кIэлэегъэджэ училищыр къыу­хыгъэ къодыеу, адыгабзэ ыкIи урысыбзэ зышIэрэ кIалэрэ пшъашъэрэ телевидением зэраштэщтхэм фэгъэхьыгъэ мэкъэгъэIу радиом къытэу Светланэ янэ зэхихыгъ. Зэнэкъо­къум пшъэшъэ губзыгъэр щыхахыгъ ыкIи 1993-рэ илъэсым гъэтхапэм и 6-м республикэ телевидением иапэрэ къэбар программэу эфирым къихьагъэр зезыщагъэхэр ТIэшъу Светланэрэ Псэунэкъо Салбыйрэ. Илъэс 20-м къыкIоцI информационнэ къэтынхэу «Къэбархэр», «Тхьамафэу икIырэм» зыфиIохэрэр Светланэ зэрищагъэх.

Зигугъу къэпшIын IофшIэгъэ гъэшIэгъонэу, мэхьанэ зиIэу Светланэ иIэр макIэп. Ахэм ащыщ документальнэ проектхэу «Адыгэм идунай», «Шапсыгъ», «Адыгэ пщэрыхьапI», нэмыкIхэри. Телепроектэу «Джэныкъу» зыфиIоу ыгъэхьазырыгъэм пае «Искусствэм ылъэныкъокIэ АР-м и Къэралыгъо тын илауреат» щытхъуцIэр ащ къыфагъэшъошагъ. 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу программэу «Мнение» зыфиIорэм иавтор.

Къыхэсымыгъэщын слъэкIыщтэп ТIэшъум иадыгэбзэ жабзэ ыгъэбаиным, хигъэхъоным, чыжьэу ар Iуным зэпымыоу зэ­рэдэлажьэрэр, шIулъэгъоу бзэм фыриIэр къызэрэриIо­тыкIырэр. Ащ ишыхьат тхэкIо зэфэшъхьафхэм яусэхэм мэкъэ гъэтIылъыгъэ шъабэкIэ Свет­ланэ къызэряджэрэр.

Гуфэбагъэ зыхэлъ зэIукIэ­гъоу Лъэпкъ тхылъеджапIэм щыкIуа­гъэм хэлэжьагъэхэр еплъынхэ амал яIагъ ТIэшъу Светланэ фэ­гъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонэу «СиIофшIэн синасыпыгъ» зыфиIорэм. Iофтхьабзэр къыгъэбаигъ Адыгеим и Къэралыгъо ансамблэу «Ислъамыем» къыгъэхьазырыгъэ концертым.

Iэшъынэ Сусан. Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъэх.