Top.Mail.Ru

Усэхэр

Image description

Зыщымыгъэгъупш

Хьаулыеу утеоу убгъэ Утемыт мы чIыбгым. Бысымыр щыI, зыщымыгъэгъупш. ЗыутIыIу! Тхьэм урихьакI...

ЗэрэхъурэмкIэ

Мары тиогу, Мыри тичIыгу... Огур, къыттетызэ, ренэу зэдытий. ЧIыгур, тытетымэ, тэтий, ТычIэлъымэ, ащ тырий...

 

Анахь псы IэшIур

Щыгъупс дыджыпсыми, Ныбжьи уемышъощтми, Анахь псы IэшIур Къыпфэгъырэм ынэпс.

Тызнэсыгъэр

«СикIэлэхъу Адыгабзэ КъыгурэIо». ТэIо, Тырэгушхо!

Ситэтэжъ Икъэ, ибэн Ыбгынэу Къэтэджымэ, «А сишъау, Тихьэблэ хьэхэми «IукI» япIомэ, IукIыщтыгъэх. УикIэлэхъу Адыгабзэ Iумылъэу, ПIорэр КъыгурэIомэ ШIагъоп, ГъэшIэгъонэп». КъытиIощтыгъ.

Ау тызнэсыгъэмкIэ, «Ныбэ фалIэм, Хьал-къол зэхэдз иIэп» АIуагъэм фэдэу, ТызфалIэрэм, Джащ нэмыIэми, Тегъэгушхо.

Шъузафэмэ!

ЦIэу щыIэхэр зэкIэ Ащ Адамэ ригъэ­шIагъ, ЕтIанэ мэлаIичхэм ариIуагъ: «Шъо шъузафэмэ, а цIэхэр сэ къысашъуIох». Албэкъэрэ (31)

ЦIыф шэнэу зэфэныгъэр Узфаем фэдэу УзекIоныр арэп.

Псэ къыпхилъхьагъэмэ Бзи къыпIуилъхьагъ… Бзэ уиIэмэ, пси уиI.

Тхьэм къыуитыгъэр Тыркум, арабым, урысым КъыIыпхыгъэм фэдэна!

Шъуадыгэмэ, шъузафэмэ Тхьэм къэшъуIонэу къышъуитыгъэ А цIэхэр зэ къашъуIох.

Бзэр Iо къодыеп, Уадыгэмэ, убыслъымэнмэ, Зафэу улIымэ, Iори пкIэнчъэп.

Зэфэныгъэм уфэбэнэщтмэ, Жъалымыгъэм упэуцоу узэощтмэ, Адыгабзэр сэ ихыгъ…

ШIулъэгъум, ныбджэгъуныгъэм Улъыхъоу уфэдэощтмэ Бзэгум дунаир еIэты…

Пцэжъыери жэлэнчъэу Псым хэсышъуна? Адыгабзэ умышIэу уадыгэшъуна?

СэшIэ, бэ къэсэIо, Узафэмэ, пшIэн: гущыIэ мыщыур Шхын мыщыум фэд.

Тхьэм къытыгъэм фэпыим, Адыгэгур, адыгагъэр Сэ ихыгъэкIэ фэпый.

Псэр IэшIу

Псэр цапэм Iулъ, цэр мэузымэ. Псэр гум илъ, угу къагъэузыгъэмэ. Псэр ошъуапщэм тес Огъоу ощх къемыщхымэ. Псэр тыгъэ нэбзыим хэс ЧъыIэм пкIышъо ыгъэстымэ. Псэр нэпс, Упсэ фэдэу бгъэлъапIэрэр НэплъэгъушIукIэ Къыомыплъымэ…

 

Сыгу зэрэиныр пшIэмэ

Зэу нэшIукIэ къысэплъ, Умыщын, мы пкъым — псэм Адыгэ хэкум тепсэгъэ Тыгъэри зытепсэм нэ тефагъэп.

ШIулъэгъур хьылъэ пшIошIэу огуза— ­­жъомэ Ныбжьи умыщын, умыгузажъу. ЗыкIэ хьылъи къыфэмыхъоу Мы гум дэфагъ хэкум ишIулъэгъу.

СтхьакIумэхэр чаных, къыосэIо. Умыщын, гохь горэ къысаIу! Ары, ныбжьи хъугъэхэп дэгу. Ахэм хэку джэмакъэри зэхахыгъ.

Мы пкъым, мы гум щэгугъы, Ахэм адэфагъ хэку гугъур. Зэрэпсаоу лъэпкъ шIулъэгъур. Ори, уишIулъэгъуи ахэм адэфэн.

Хьа-хьайт, бэрэ уежэн!

НэтIаукъо хьаджэр къэтэджэу: «Едж, сиIубыжъый, едж дэгъоу, Едж, лъэпкъым уишIуагъэ екIын», — КъыIонэу уежэмэ, хьа-хьайт, бэрэ уежэн!

Къэзаныкъор къогъум къыкъокIэу «Мардж хъужьын, тызэджэнджэшын», — КъыIоу, чъыехэрэр къыгъэущыжьын ПшIошIэу уежэмэ, хьа-хьайт, бэрэ уежэн!

Джэрандыкъор бэщыпэкIэ къыпхэпыджэу «Тэдж, сишъау, тэдж, тихэку къэдгъэ­зэжьын, ИкIэрыкIэу тлъэ тичIылъэ теуцо­жьын», — КъыIонэу уежэмэ, хьа-хьайт, бэрэ уежэн!

Хьамхъокъо хьаджэр зэчыр еджэу «Алахьым пае, уадыгэмэ зэ зыгъэсысба», — ЫIоу, зэфэныгъэм улъыхъунэу къыо­лъэIунэу Уежэмэ, ухэукъо, хьа-хьайт, бэрэ уежэн!

Зэхэоха, ахэм яIоф заухыгъэр бэшIагъэ, Тхьэм ыIомэ, джэнэт ордэунэхэр ягъэпсэфыпI. Джы чэзыур зиер оры, къысаIу, сыд пшIагъэ? Зыгорэхэм уяжэ, ара? Хьа-хьайт, бэрэ уяжэн!

Къызэтенэжьыгъэха?

Тят, умакъэ чыжьэкIэ ПкIыхьапIэм фэдэу зэхэсэхы; «Хэкурысхэри мэкIодыжьха, Хьауми къызэтенэжьыгъэха?», — ПIоу укъысэупчIы. СшIэрэп, мэкIодыжьыха, Хьауми..?

КIо, слъэгъугъэр, Зэхэсхыгъэр, Джары къыосIошъущтыр.

Сабыйхэм, ПсырыкI гущыIэр Зэхахыгъэу ашIэ. Ау псырыкIынхэу, Псыхъохэм АлъэкIапIэхэр АмыгъэуцIынэу АпырыкIынхэу, Хьанлъакъо тесыкIэ ЗышIэрэ Ахэтынэу СшIошIырэп.

Шъыпкъэ, Тигупсэу, тилъапсэу Шапсыгъэм Бэрэ сыдэсыгъэп. Джары, Мы IофымкIэ Ахэм сащэгугъы.

Тиунэ ис Сабыйхэм «Цыкъ-щыкъ, Макъэ къапэIукIы. Мыр къашъушIэмэ Къуаджэ къышъостыщт», — ЯсэIо. Нэбэ-набэу Къысэплъых. Куко цIыкIур: «Бзылъфыгъэ Лъэмакъ», — еIо, Хэукъо.

Джары, сабыйхэм Сыхьатыр ашIэ, Ау ахэм ясыхьатхэм Цыкъ-щыкъ Макъэ къапыIукIыжьырэп.

Тыркум ис Сабыйхэми, СшIошъ хъурэп, Хьанлъакъо ТесыкIэ зышIэрэ КъахэкIынэу. «Цыкъ-щыкъ» сIомэ, Джа дэдэр къыгурыIонэу Адыгабзэ ЗышIэрэри КъахэкIынэп.

Джары, Силэгъухэр, Уилэгъухэр Тэщ фэдэкъабзэх. Ау къыткIэлъыкIохэрэм Якъэбар Джа къыосIуагъэм, Джа дэдэм тет. Лажьэр зиер ТIэкIу тэры, ТIэкIуи зэманыр. ТIэкIуи къэнэгъэ емынэжъхэр…

«Хьанлъакъо Зыми ищыкIэгъэжьэп, АмышIэми хъун», — ПIони, ухэкIыжьын. Ау планшетым, Телефоным aцIэ, Сыхьатым фэдэу НэмыкIыбзэщтми, «Цыкъ-щыкъ» Фэдэу къоджэхь фэхъунэу Зыгорэ шIэхэу Къэгъотыгъэн фае.

ЛIышIум пае ошIу!

Абдзэхэ къушъхьэтхым Итэмашъхьэ ос закIэу, Къалэм, цIыфхэм, ПсырыкIуапIэ афэхъунэу ГъучI сырбым сырб пагъажъэу; — Шыкур, си Тхьэ лъапI, Осыри къесыгъ, ПсыIыгъыпIэхэми Псыр арызыбзэн, — ЗыIорэ лIышIум пае ошIу.

КIэмгуе губгъом, Итэмашъхьэ ос закIэу Бжыхьасэм Хэтэу — Шыкур, си Тхьэ лъапI, Осыри къесыгъ, Осым тихьасэ Къыухъумэн, — ЗыIорэ лIышIум пае ошIу.

Шапсыгъэ чапэм Итэмашъхьэ ос закIэу, Дэжъыялъэм Хэтэу: — Шыкур, си Тхьэ лъапI, Осыри къесыгъ, Абанэхэми псы агъотын, — ЗыIорэ лIышIум пае ошIу.

Гъогум, Псынжъ закIэм, Машинэ шIойхэм, ЛъэсырыкIуапIэм, Ытэмашъхьэ ос закIэу Ахэтым, тетым, Cэщ фэдэ лIым, Мы осыр, Мы ор Ныбжьи фэошIуна?

Адыгагъэм пкIи иIагъ

КъаIорэр шъыпкъэмэ, Адыгагъэм пкIэ иIагъ, Аркъ бэшэрэбычIэм, ЧIэлъэу пыутыгъэп.

КъаIорэр тэрэзмэ, Адыгагъэм уасэ иIагъ, Быбатэу кIэпхын кIакомэ Алъычъэрэ нэплъэгъугъэп.

КъаIорэр мыпцIымэ, Адыгагъэр зэфагъ, КъуалъхьэкIэ ушъэгъэ Ахъщалъэм дэлъыгъэп.

КъаIорэм уедэIумэ, Адыгагъэр гупцIэнагъ. ЗэнэцIырэм ебэнызэ Ыгу зыгъэIэсэнэу щытыгъэп.

КъаIорэр зэхэпхыгъэмэ, Адыгагъэр адыгэм ыпсагъ. Псэпагъэрэ гопагъэрэ НэмыкI зи хэлъыгъэп.

КъаIорэм ылъапсэкIэ, Адыгагъэр ишъыпкъэзэ Адыгэгум ифитыныгъ, Гумэхэ шъхьэрыфэкIо зекIокIэ-шIыкIэп.

КъаIорэр, къаIорэр Джары шъыу, аIорэр ашIэрэм Зэтефэмэ, джары Адыгагъэр, Джары уаси пкIи зиIэр.

Ацумыжъ Хьилым