ПIуныгъэм, гъэсэныгъэм, лъэпкъхэм язэфы­щы­тыкIэ гъэпытэгъэным татегущыIэ тшIоигъоу Мыекъуапэ икъэзэкъхэм яотдел ипащэу Алек­сандр Даниловым тыIукIагъ.

— Iофтхьабзэу тызыхэла­жьэ­рэр бэ, — къеIуатэ Александр Даниловым. — Фестивальхэр, лIыхъужъныгъэм, ТекIоныгъэм ия 75-рэ илъэс афэгъэхьыгъэ зэхахьэхэр, шIэжь яIэу ныб­жьыкIэхэр пIугъэнхэр, фэшъ­хьаф­хэри щыIэныгъэм диштэхэу Адыгэ Республикэм щызэхащэх. Мыекъуапэ икъэзэкъхэр зэIукIэгъухэм ахэлажьэх.

— 2020-рэ илъэсэу дгъэ­кIотэжьыгъэм зэфэхьысыжьхэр щышъушIы­гъэх. Анахьэу къахэбгъэщыщтхэр къытаIоба.

— ТекIоныгъэм ия 75-рэ илъэс игъэкIотыгъэу хэдгъэу­нэфыкIын тымылъэкIыгъэми, тидзэкIолIхэм лIыхъужъныгъэу заом щызэрахьагъэм, мамыр цIыфхэр заом ыкIыб щыIэхэу яIофшIэнкIэ ТекIоныгъэм и Ма­фэ къызэрагъэблэгъагъэм, ма­мыр псэукIэр щыIэныгъэм зэ­рэ­щылъыдгъэкIуатэрэр, фэшъхьафхэри тизэхахьэхэм къащы­тIотэщтых.

Фестиваль-зэнэкъокъухэр

— Къэзэкъ культурэм ифестиваль-зэнэкъокъоу зэхашъущэрэм игъэкIотыгъэу укъытегущыIэ тшIоигъу.

— Шъолъырхэм яфестиваль-­зэнэкъокъоу ар щыт. Адыгэ Республикэр щыIэ зыхъугъэм къыщегъэжьагъэу зэхэтэщэ. Зэ­пахырэ узым къыхэкIэу мыгъэ фестивалыр онлайн шIыкIэм тетэу кIуагъэ.

— Хэта хэлэжьагъэхэр?

— Урысыем ишъолъыр 35-рэ фестивалым зэIуигъэкIагъ. Башкортостан, Дагъыстан, Удмуртием, Чэчэным, Краснодар, Ставрополь, Хабаровскэ, Красноярскэ крайхэм, Волгоград, Самарэ, Ростов, Магадан, Воронеж, Астрахань, нэмыкI хэкухэм, Адыгеим, фэ­шъ­хьаф­хэм ятворческэ купхэм яIэпэ­Iэсэныгъэ къагъэлъэгъуагъ.

— Санкт-Петербург, Луганскэ Народнэ Рес­публикэр, Ханты-Мансийскэ автоном шъо­лъырыр, Новосибирскэ, Иркутскэ, нэмыкIхэр зэрэхэлэжьагъэхэр зэ­хэщэкIо купым къыти­Iуагъ.

— Къыхэзгъэщынэу сызы­фаер фестивалым мэхьэнэ ин зэрэратырэр ары.

Шэн-хабзэхэр къаухъумэх

— Фестивалым пшъэ­рылъ шъхьаIэу иIэр…

— ПIуныгъэр, гъэсэныгъэр, лъэпкъ шэн-хабзэхэр — ахэр зэпхыгъэх. Фестивалым нахь игъэкIотыгъэу тытегущыIэ тшIои­гъоу къыосIуагъ. ЗэкIэ Iофэу дгъэцакIэрэр фестивалым щызэфэтэхьысыжьы, тимурадхэр цIыфхэм ятIоным фэшI таIокIэ.

— ЗэхэщакIохэм сыда къяпIуалIэ пшIоигъор?

— Лъэшэу тафэраз. Урысыем культурэмкIэ и Министерствэ, Адыгэ Республикэм IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоны­гъэмкIэ и Министерствэ, Адыге­им культурэмкIэ и Министерствэ, Мыекъопэ районым ыкIи къалэу Мыекъуапэ яадминист­рациехэр, Мыекъуапэ икъэзэкъхэм яотдел, фэшъхьафхэри къы­хэзгъэщыхэ сшIоигъу.

— ШIухьафтынэу афэшъушIыщтхэмкIэ Iэпы­Iэгъу къышъуфэхъу­гъэ­хэм тащыгъэгъуа­зэба.

— Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, республикэм и Парламент, культурэмкIэ и Министерствэ, Краснодар краим и Хэбзэгъэуцу зэIукIэ, къэзэкъхэм япа­щэ­хэр, нэмыкIхэри сигуапэу къыхэсэгъэщых. ШIухьафтын шъхьаIэу Гран-прир Шытхьэлэ районым иансамблэу «Пшызэ къэзэкъхэм» фагъэшъошагъ.

ЛIэужхэр зэрепхы

— Зыныбжь икъугъэхэр, кIэлэцIыкIухэр фестивалым зэрэхэлажьэхэрэм шIуагъэу къытырэм укъы­тегущыIагъэгоп.

— Фестивалым лIэужхэр зэфещэх. Орэдхэм, къашъохэм титарихъ, тикультурэ, шэн-ха­бзэ­хэр зэрэзетхьэхэрэр къа­Iуатэ. Нэм ылъэгъурэр псэм фэтэгъадэ.

КIэлэцIыкIухэм не­пэ ядгъашIэрэр неущ къашъхьэпэщт.

— Лъэпкъ IэпэIасэхэр фе­стивальхэм бэрэ ащы­тэлъэгъух.

— Адыгэхэр, урысхэр, къэзэкъхэр, нэмыкI лъэпкъхэр рес­публикэм щызэдэпсэух. Лъэпкъ IэпэIасэхэр сыдигъокIи щысэ атетхэу тиIэх. Адыгеим щыкIорэ мэфэкIхэм сурэт къэгъэлъэгъонхэр, IэшIагъэхэр ащы­тэлъэгъух. Ахэр зэрэгъэшIэгъонхэр цIыфхэм алъэгъу. ГъукIэм кIыщым Iоф зэрэщи­шIэрэм, бзылъфыгъэм ихэдыкIынхэм, шыухэм яхьылIэгъэ къэгъэлъэгъонхэм, нэмыкIхэм лъэпкъхэр зэфащэх.

— КIэлэцIыкIу ансамблэхэр зэгъусэхэу концертхэр къатыхэ зыхъу­кIэ сыда апэу узэгу­пшы­сэрэр?

— Тинеущрэ мафэ нахьышIу зэрэхъущтым сицыхьэ телъэу сяплъы. Адыгэ къашъор къэзэкъ кIэлэеджакIохэм къашIы, адыгэ кIалэхэм къэзэкъ къашъор къа­гъэлъагъозэ, ансамблэу «Казачатэм» хэтхэм адэуджых. Ар къэоIуа­тэкIэ икъурэп, уяплъын, гукIэ къыбгурыIон фае.

Лъэпкъ зэIукIэгъухэр

— Адыгэ Респуб­ликэм илъэпкъ организациехэм ады­шъуиIэ зэпхыны­гъэхэр щыIэныгъэм зэрэщыпытэхэрэм лъа­псэ фэхъугъэр къытаIоба.

— Узэдэпсэущтмэ, узэгуры­Iон, узэрэлъытэн фае. Адыгэ Республикэм лъэпкъыбэ щэпсэу. Республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэ­мэзан, нэмыкI общественнэ организациехэм япащэхэм зэфыщытыкIэшIухэр адытиIэх. Мэ­фэкI зэхахьэхэм, фести­вальхэм тызэгъусэу тахэлажьэ. НыбжьыкIэхэм япIун, ягъэсэн афэгъэхьыгъэ IофыгъохэмкIэ упчIэжьэгъу тызэфэхъу, Iоф­тхьабзэхэм кIэщакIо, зэхэщакIо тафэхъу.

— Мыекъопэ районым икIэлэцIыкIу ансамблэ адыгабзэкIэ «Шъукъеблагъ Адыгеим» зыфи­Iорэ орэдыр къыIо зы­хъукIэ, шъуиIофшIагъэ уасэу фэтшIырэм хэхъо.

— ПсэупIэу Тимирязевэм культурэмкIэ и Унэ ихудожественнэ пащэу Полина Мокровам ыгъэсэрэ ныбжьыкIэхэр арых о зыфапIорэр. Нурбый, орэдым лъэпкъхэр зэфещэх, епIух. Къэзэкъ ансамблэм композиторэу КIыргъ Юрэ адыга­бзэкIэ ыусыгъэ орэдыр къыIо зыхъукIэ, цIыфхэр Iэгу зэра­фытеохэрэр тэри тэлъэгъу, та­гъэгушIо.

— ТизэдэгущыIэгъу зыщытыухыщтым шъуигухэлъ благъэхэм тащыбгъэгъозэнэу тыо­лъэIу.

ИлъэсыкIэм ехъулIэу зэфэ­хьысыжьхэр тшIыгъэх. ЦIыфым ипIун, игъэсэн, лъэпкъ шэн-хабзэхэр къэухъумэгъэнхэм тапэкIи тыпылъыщт.

— Шъуигухэлъхэр къы­жъудэхъунхэу шъуфэтэIо.

— Тхьауегъэпсэу.

ЕмтIылъ Нурбый.