Шъолъырхэм яфестивалэу академическэ музы­кэм фэгъэхьыгъэм илъэс къэс хэпшIыкIэу зеу­шъомбгъу.

Урысые Федерацием и Правительствэ иунашъокIэ 2015-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу концерт Iофым ехьылIагъэу ака­демическэ музыкэм имэхьанэ зыкъегъэIэтыгъэным хэгъэгум егъэжьэпIэшIухэр щашIыгъэх. Адыгэ Республикэм икъэралыгъо программэ щыIэныгъэм щыпхыращызэ, хэгъэгу ыкIи лъэпкъ академическэ музыкальнэ ис­кусствэм хэхъоныгъэ ашIынымкIэ Iофтхьабзэхэр зэхащэх.

Республикэм и Къэралыгъо программэу культурэм хэхъоныгъэ ышIыным диштэу Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние илъэс къэс фестивальхэр зэрэщыкIохэрэм мэхьэнэ ин иIэу тэлъытэ.

ЗэхэщакIохэр

Адыгэ Республикэм культу­рэмкIэ и Министерствэ, Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние фестивалыр зэхащагъ.

Зэпахырэ узым къыхэкIэу фе­стивалыр онлайн шIыкIэм тетэу кIуагъэ. ПэшIорыгъэшъэу тыра­тхэгъэ концертхэр, къэгъэлъэ­гъонхэр, едзыгъохэр зэхэщакIо­хэм афагъэхьыгъэх, Интернетым иамалхэр агъэфедагъэх.

Пшъэрылъ шъхьаIэр

ЗэхэщакIохэм пшъэрылъ шъхьа­Iэу зыфашIыжьыгъэр щыIэныгъэм къыпкъырэкIы. Хэгъэгу ыкIи лъэпкъ академическэ музыкальнэ искусствэм заушъом­бгъу. Урысыем ыкIи дунаим яму­зыкальнэ искусствэ цIыфхэм нахьышIоу алъыгъэIэсыгъэнымкIэ, композиторхэм, творчествэм пылъ купхэм, артистхэм яIэпэ­Iэсэныгъэ хагъахъо. НыбжьыкIэ­хэм ясэнаущыгъэ къызэIуахынымкIэ зэхэщакIохэм Iофыгъо гъэнэфагъэхэр агъэцэкIагъэх.

— Лъэпкъ академическэ музыкальнэ искусствэм зиушъом­бгъуным фэшI культурэм иIофышIэхэм зэхэщэн IофыгъохэмкIэ IэпыIэгъу тафэхъу. Мурадэу яIэм пэшIорыгъэшъэу зыщытэ­гъэгъуазэ, — къытиIуагъ Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние ипащэу, Урысыем иза­служеннэ артистэу, Адыгеим, Темыр Осетием — Аланием янароднэ артистэу Къулэ Мыхьамэт. — Фестивалым хэлажьэхэрэм япчъагъэ зэрэхэхъуагъэм дакIоу, лъэпкъ академическэ музыкальнэ искусствэм цIыфхэр нахьыбэрэ къыкIэупчIэхэ зэрэхъугъэм, артистхэм, творческэ купхэм аIукIэхэ зэрашIоигъом лъэшэу тегъэгушIо.

Зэгъэфагъэх, гъэшIэгъоных

Онлайн-концертхэр искусствэ лъагэм диштэу зэгъэфагъэх, уяплъынкIэ гъэшIэгъоных. Фес­тивалым икIэщэкIо куп хэтэу, Адыгеим культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ ти­зэдэгущыIэгъу къыщыхигъэщыгъ хэгъэгу ыкIи лъэпкъ акаде­мическэ музыкальнэ искусствэр къаухъумэзэ, хэхъоныгъэ зэра­шIыщтым зэрэдэлажьэхэрэр.

— Фестивалым ишIушIагъэу тлъытэрэр концерт программэхэр, артистхэм яорэдхэр тетхагъэхэу ИнтернетымкIэ искусствэр зышIогъэшIэгъонхэр еплъынхэ зэралъэкIыщтыр ары, — еIо ащ.

Уагъэгъуазэ

Лъэпкъ академическэ му­зыкаль­нэ искусствэр гукIи, псэкIи зэхэпхын фае. Орэдышъоу узэдэIурэр къызэрэбгурыIорэ шIыкIэр щыIэныгъэм щыплъэ­гъужьы зыхъукIэ, усэр зытхыгъэм, произведениер зыусыгъэм гукIэ нахь зафэощэ.

Лъэпкъхэр, шъолъырхэр зэ­фэзыщэрэ музыкэр дунаим щызыгъэжъынчыхэрэм лъытэныгъэу афэпшIырэм хэхъо. Композитор, дирижер, артист цIэрыIохэр зэрэтиIэхэм уегъэгушхо.

Хэлэжьагъэхэр

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние и Къэралыгъо симфоническэ оркестрэ фестивалыр къэзыгъэдэхагъэхэм ащыщ. Художественнэ пащэр Урысыем, Къэбэртэе-Бэлъкъарым язаслуженнэ артистэу Те­мыркъэ­нэ Петр. Дирижер шъхьа­Iэр Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артистэу Аркадий Хус­нияров, дирижерыр СтIашъу Къэплъан.

Композиторхэу Тхьабысымэ Умарэ, Нэхэе Аслъан, КIыкI Хьи­сэ, Гъот Аслъан аусыгъэхэр, ор­кестрэм пае зэрагъэфагъэхэр Адыгеим бэрэ щэIух. Испанием щыпсэурэ Хъупэ Мурат ипроизведениехэри зэхэтэхых. Къош Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым якомпозитор- хэу Темыркъэнэ Борисэ, ХьаIупэ Джэбраилэ, Даур Аслъан, фэ­шъхьафхэм япроизведениехэр фестивалым ишэпхъэ лъагэхэм адештэх, гур аIэтэу мэжъынчых.

Академическэ музыкэр ис­кусствэм иапшъэрэ лъэгапI. Ащ фэдэ произведениехэр зыусыхэрэ композиторхэр лъэпкъым иIэх.

Адыгэ Республикэм инароднэ артисткэу Ольга Мамикьян скрипкэмкIэ оркестрэм къыщыригъэ­Iорэ произведениехэм уядэIу зыхъукIэ, композиторхэм ятворчествэ къытлъызыгъэIэсырэ ар­тисткэм шIукIэ уегупшысэ.

— Концертым дэгъоу зыфэбгъэхьазырмэ угумэкIыщтэп, ухэ­мыукъоу орэдышъор музыкальнэ Iэмэ-псымэмкIэ къебгъэIощт, — къытиIуагъ Ольга Мамикьян.

Республилкэм и Къэралыгъо филармоние и Камернэ музыкальнэ салон иорэдыIоу, Адыгеим инароднэ артисткэу Нэгъой Маринэ классикэм хэхьэгъэ про­изведениехэр мэкъэ Iэтыгъэ­кIэ къыхедзэх. Лъэпкъ гупшысэр орэдым щызэхэпхызэ уедэIу.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым, ­Ады­гэ Республикэм язаслуженнэ артистэу Гуазэ Тимур, Адыгэ Рес­публикэм и Къэралыгъо филармоние иорэдыIохэу Дзыбэ Руслъан, Нэгъой Бэллэ, пщынаоу СтIашъу Къэплъан, фортепианэмкIэ произведениехэр къезыгъэ­Iуагъэу, дунэе зэнэкъокъухэм ялауреатэу Элеонора Теплухинар, фэшъхьафхэри академическэ музыкэм ифестиваль хэлэ­жьагъэх.

Дунаим щеплъых

Академическэ музыкэм ифестиваль ИнтернетымкIэ дунаим щеплъых. Ар фестивалым изэ­хэщакIохэм яшIушIагъ. Лъэпкъ академическэ музыкальнэ искусствэм хэхьэгъэ произведение пчъагъэ зэрэтырихыгъэри культурэм ихэхъоныгъэхэм ахэтэ­лъытэ.

Фестивалым шэн-хэбзэ дэгъоу иIэмэ ахэтэлъытэ цIыфхэр зэрэзэфищэрэр, лъэпкъ зэпхыныгъэр зэригъэпытэрэр. 2021-рэ илъэсым академическэ музыкэм ифестиваль республикэ филармонием щызэхащэн ямурад. Шэуджэн Бэлэ къызэрэтиIуагъэу, псэ зыпыт зэIукIэгъухэм, концертхэм цIыфхэр афэныкъох.

Бзэр — псэ. Псэ зыпытэу зэхэпхырэ гущыIэ щэрыор, гум къигущыIыкIырэ орэдыр, дунаим щашIэрэ музыкальнэ произ­ве­дениер фестивалым зэрепхых. Лъэпкъ театрэу Цэй Ибра­хьимэ ыцIэ зыхьырэр, камернэ музыкаль­нэ театрэу Хьанэхъу Адамэ ыцIэ зыхьырэр, филармониер, ансамблэхэр — ахэри фестивалым зэфещэх.

Опсэу, искусствэр лъагэу зы­Iэтырэ фестивалыр! О уигъэхъа­гъэхэр культурэм ихэхъоныгъэх.

ЕмтIылъ Нурбый.