Дунаим щызэлъашIэрэ сурэтышI-модельерэу, медалэу «Адыгеим и Щытхъузехьэр» къызыфа­гъэ­шъошагъэу, Урысыем мамырныгъэм и Лигэ икъутамэу Адыгеим щыIэм илауреатэу СтIашъу Юрэ имэфэкI мы мафэхэм хигъэунэфыкIыгъ, илъэс 89-рэ хъугъэ.

Тарихъым, лъэпкъ шэн-хабзэ­хэм, дунэе культурэм къапкъырыкIызэ, СтIашъу Юрэ Iофэу ыгъэцакIэрэм цIэрыIо ышIыгъ. Адыгэ шъуашэу ыдыгъэхэм гу­пшысэ хэхыгъэ афишIызэ, щы­Iэныгъэм пытэу хигъэуцуагъэх.

«Тыргъэтаор» апэрэ шъуашэ­хэм ащыщ. Бзылъфыгъэм дзэкIолI шъуашэу щыгъыр лъэгъуп­хъэу зэрэщытым къыпкъырыкIи, Урысыем культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, Адыгэ Респуб­ликэм инароднэ артистэу Къулэ Амэрбый къашъоу «Тыргъэтаор» ыгъэуцугъ. Дунаим щызэлъашIэрэ ансамблэу «Налмэсым» иконцертхэм къашъор къащешIы Адыге­им изаслуженнэ артисткэу Бэрзэдж Дианэ.

1995-рэ илъэсым шъуашэу «ТекIоныгъэр» Ю. СтIашъум ышIыгъ. ТекIоныгъэм и Мафэ ипэгъокIэу зэрэщытыр къыдилъы­ти, шэкI плъыжьыр ыгъэфедагъ.

«Лащынэр», «Гъобэкъуае щыщ амазонкэр», «ЩэIагъэр», «Сау­сэрыкъор», фэшъхьаф шъуашэхэр тарихъым, шэн-хабзэхэм, щыIэныгъэм зэхъокIыныгъэу хилъагъохэрэм афэгъэхьыгъэх.

СтIашъу Юрэ шъуашэу ыдырэр щыгъын къодыеу ылъытэрэп. Шъуашэр ыбзэкIэ «къэгущыIэн» фаеу елъытэ.

ООН-р зызэхащагъэр илъэс 50 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэу 1995-рэ илъэсым шъуашэу ышIыгъэр мамыр псэукIэм игъэпытэн фэгъэхьыгъ. Пшъашъэм шъуашэр щыгъэу зыплъэгъукIэ, искусствэм ыбзэ баеу зэрэщытыр Iоф­шIагъэм къыхэщы.

«ЩэIагъ» зыфиIорэм цIыфхэм язэгурыIоныгъэ нахь куоу ухещэ. Адыгеим иIуашъхьэхэм къащы­чIахыгъэ пкъыгъохэм ясурэтхэр зытешIыхьэгъэ шъуашэр респуб­ликэм итарихъ, ибаиныгъэхэм афэгъэхьыгъ. «Пчэдыжь нэфы­лъым ибзыу» зыфиIорэм гупшысэ гъэшIэгъонхэр хэлъых. Ты-гъэм ыгъэжъыурэ саер дахэм идэхэжь.

Гур, псэр IофшIагъэ пэпчъ хелъхьэшъ, СтIашъу Юрэ иIофшIагъэхэр гощыгъэхэу е анахь дэгъур къыхэдгъэщынэу тыпылъэу зэфэхьысыжьхэр тшIыхэрэп. Арэу щытми, зы саем игугъу къэт­шIыщт.

«Адыгэ Республик» зыфиIоу 1994-рэ илъэсым СтIашъу Юрэ сценэшхом къытырихьагъэм итеп­лъи, гупшысэу хэлъыми Адыгэ Республикэм икъэралыгъо гъэ­псыкIэ къаIуатэ.

Уцышъо дахэу адыгэ быра-къым жъогъо 12-р къыхэлыдыкIы. Адыгэ Республикэр мэпсэу, къэралыгъо гъэпсыкIэу иIэр мэпытэ. Адыгэхэр зыщыпсэухэрэ шъолъырхэм, IэкIыб къэралхэм республикэм ибыракъ ащэбыбатэ.

— Краснодар краим Адыгеир къыхэкIыжьи республикэ зэ­хъум, быракъи, гимни, герби ти­Iэхэ хъугъэ, — къеIуатэ СтIашъу Юрэ. — Адыгэ лъэпкъыр дунаим щитэкъухьагъэу мэпсэуми, зы быракъ, зы бзэ иIэх. Тарихъ гъогоу къыкIугъэр щыIэныгъэм хэкIуакIэрэп.

— СтIашъу Юрэ общественнэ IофышIэшху, — тизэдэгущыIэгъу къыхэлажьэ зэлъашIэрэ археологэу Тэу Аслъан. — Мамырныгъэм и Лигэ иIофыгъохэр егъэцакIэх, республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» и Хэсашъхьэ хэт. ­Лъэпкъ шъуашэхэр, тхып­хъэхэр ешIых. ЩыIэныгъэм игуп­чэ ит.

КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм искусствэхэмкIэ я Къэра­лыгъо музееу Мыекъуапэ дэтым СтIашъу Юрэ Iоф щешIэ. Игъэхъагъэхэм ахигъэхъонэу, нарт бэгъашIэ хъунэу фэтэIо. Опсэу, Юр! О уишIушIагъэ лъэпкъэу узыщыщым, республикэ гупсэм агъэлъапIэ, дунаим шIукIэ ущашIэ. Адыгэ Хасэр хэу­шъхьафыкIыгъэу къыпфэгушIо.