ИсурэтхэмкIэ Дагъыстан егъэдахэ
Дагъыстан исурэтышI цIэрыIоу Мелик-Мамед Агабалаевым иIофшIагъэхэм афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъон Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ.
Урысыем итворческэ Союз М. Агабалаевыр хэт. Тыкъэзыуцухьэрэ дунаир зэрилъэгъурэ шIыкIэр исурэтхэм къащегъэлъагъо. СурэтышIыр романтикэм нахь дихьыхэу искусствэм хэшIыкI фызиIэхэм алъытэ. Арэу щытми, тарихъым, лъэпкъ шIэжьым, къалэу Дербент ипсэукIэ яхьылIагъэхэр иIофшIагъэ къыщыхэщых.
ЦIыф цIэрыIохэм, культурэм иIофышIэхэм япортретхэм сурэтышIыр адэлажьэ. Дэгъоу ышIэрэ цIыфым тыришIыкIырэ сурэтыр псэ пытым фэдэу къыпщегъэхъу. Дагъыстан щызэлъашIэрэ шIэныгъэлэжь пэпчъ гукIэ лъыIэсы шIоигъоу сурэтыр шъо зэфэшъхьафхэмкIэ егъэкIэракIэ.
Москва, Грознэм, Пятигорскэ, Волжскэ, Назрань, фэшъхьаф къалэхэм икъэгъэлъэгъонхэр ащыкIуагъэх. Дунаим, Урысыем ащызэхащагъэхэ къэгъэлъэгъонхэм щытхъуцIэхэр къащихьыгъэх. М. Агабалаевым иIофшIагъэ къэзыгъэбаирэр щыIэныгъэм илъэныкъуабэ къызэлъиубытызэ сурэтхэр зэришIыхэрэр ары.
— Тарихъыр, лъэпкъ шэн-хабзэхэр сшIогъэшIэгъоных, — къытиIуагъ М. Агабалаевым. — Сурэтыр щыIэныгъэм къызэрэхэнэжьырэ шIыкIэм сыдигъуи сегъэгумэкIы.
УисурэтхэмкIэ цIыфхэм уалъыIэсыным пае ягумэкI-гупшысэхэр дэгъоу пшIэнхэ фаеу М. Агабалаевым елъытэ.
Къэгъэлъэгъоным икъызэIухын ехьылIэгъэ зэхахьэм къыщыгущыIагъэх Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовар, республикэм исурэт къэгъэлъэгъуапIэ ипащэу Бырсыр Абдулахь, нэмыкIхэри.
— Илъэныкъо гупсэ, Дербент итарихъ, лъэпкъ шэн-хабзэхэр, фэшъхьафхэри Мелик Агабалаевым узыIэпищэу къегъэлъагъох, — къытиIуагъ Бырсыр Абдулахь. — Тарихъыр дэгъоу зэришIэрэм ишIуагъэкIэ сурэтхэр лъэгъупхъэх, гурыIогъошIух.
Лъэпкъым ищыIакIэ къыгъэлъагъо зыхъукIэ, нахьыжъхэм язэдэпсэуныгъэ гукIэ ухещэ. Iанэм пэсых, лъэпкъ шъуашэр ащыгъэу къэбар къаIуатэ. Iанэр зезыщэрэр сурэтым къыщыхэбгъэщыныр къинэп. Ащ ынэгу ихыгъ, купым къыхэплъэ, цIыфхэр къедэIух.
Дагъыстан къэралыгъо кIэлэегъэджэ университетым художественнэ-графикэмкIэ ифакультет Мелик Агабалаевым къыухыгъ, илъэс 34-рэ хъугъэу исэнэхьаткIэ Iоф ешIэ.
Москва къыщыдэкIырэ журналэу «Художественнэ Совет» зыфиIорэм 2011-рэ илъэсым сурэтышIхэм яIофшIагъэ зэфихьысыжьыгъ. Нэбгыри 10-у къыхахыгъэмэ М. Агабалаевыр зэу ащыщ.
Дагъыстан лъэпкъ зэфэшъхьафыбэ щэпсэу. СурэтышIым къызэрэтиIуагъэу, лъэпкъыр къырыпшIэнэу тарихъ иI. Апэу унаIэ зытеудзэн фаер иныдэлъфыбзэкIэ цIыфыр зэрэгущыIэрэр, шэн-хабзэхэр зэрэзэрихьэхэрэр ары. Искусствэм лъэпкъхэр зэфещэх, лIэужхэр зэрепхых. М. Агабалаевым исурэтхэр щыIэныгъэр нахьышIоу озыгъашIэхэрэм ахэтэлъытэх. Лъэпкъ искусствэм икупкI агъэбагъо.
Чъэпыогъум и 12-м нэс къэгъэлъэгъоныр Мыекъуапэ щыкIощт.
Сурэтхэр зэхахьэм къыщытетхыгъэх.