ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу яIофшIэн лъагъэкIуатэ
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу я LII-рэ зэхэсыгъор зэхищэгъагъ.
Ащ хэлэжьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, федеральнэ ыкIи республикэ къулыкъухэм, ведомствэхэм ялIыкIохэр, нэмыкIхэр. Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм Iофтхьабзэр зэрищагъ.
Пстэумэ апэу зыкI къэралыгъо ушэтынхэр Адыгеим зэрэщыкIощтхэм фэгъэхьыгъэ доклад АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу КIэрэщэ Анзаур къышIыгъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2019-рэ илъэсым ушэтынхэр зэрэгъэпсыгъагъэхэм мыгъэ зэхъокIыныгъэшхо фэхъугъэп. Мафэу зыщыкIощтхэм, нэбгырэ пчъагъэу ахэлэжьэщтым, кIэлэеджакIохэр зы чIыпIэм бэу щызэрэугъоигъэу мыхъуным пае шIыкIэу агъэфедэщтхэм депутатхэр ащигъэгъозагъэх.
Министрэм къызэриIуагъэмкIэ, ушэтынхэр зэрэкIорэм лъыплъэщтхэри агъэнэфагъэх. Ахэм азыныкъор ЕГЭ-р зыщыкIорэ чIыпIэхэм ащыIэщт, адрэхэр ситуационнэ гупчитIум ачIэсхэу пэIудзыгъэу Iоф ашIэщт. АР-м и МВД зэрихабзэу, щынэгъончъагъэм, рэхьатныгъэм алъыплъэщт.
Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэр зэрэзэкIэмыкIожьыгъапэр къыдалъытэзэ, кIэлэеджакIохэм вирусыр къямыолIэным ищыкIэгъэ пстэур агъэхьазырыгъ, маскэхэр, Iалъэхэр, нэмыкIэу ащ ущызыухъумэхэрэр къащэфыгъэх.
ШIокI зимыIэ медицинэ страхованиемкIэ АР-м и ЧIыпIэ фонд 2019-рэ илъэсымкIэ бюджетэу иIагъэр гъэцэкIагъэ зэрэхъугъэм къытегущыIагъ ащ ипащэу Людмила Ялинар. КъызэриIуагъэмкIэ, хахъохэр сомэ миллиарди 5-рэ миллион 340-м ехъущтыгъэх, хъарджхэр сомэ миллиарди 5-рэ миллион 327,7-рэ хъущтыгъэх.
Ахэм анэмыкIэу псэушъхьэу зыпарэми имыеу урамхэм атетхэм узэрадэзекIощтым ылъэныкъокIэ чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэ органхэм фитыныгъэхэр ятыгъэнхэм фэгъэхьыгъэу республикэ закон аштагъ. Ащ фэдэу зыпари зылъымыплъэрэ псэушъхьэхэм цIыфхэм япсауныгъэ е ящыIэныгъэ яягъэ рамыгъэкIынымкIэ, ежьхэми адэземыкIонхэмкIэ мыщ шIуагъэ къытыщтэу депутатхэм алъытагъ.
Административнэ хэукъоныгъэхэм афэгъэхьыгъэ республикэ законым зэхъокIыныгъэу фашIыгъэхэр терроризмэм пэшIуекIогъэнымкIэ комиссиеу муниципальнэ образованиехэм ащызэхащагъэхэм яIофшIэн анахьэу зыфэгъэхьыгъэр. АР-м ипрокурор шъхьаIэ ащ кIэщакIо фэхъугъ.
Прокуратурэм уплъэкIунэу зэхищагъэхэм къапкъырыкIызэ, терроризмэм, экстремизмэм апэшIуекIорэ Iофтхьабзэу комиссиехэм зэшIуахыхэрэм федэ къамытэу, ахэр зымыгъэцакIэхэрэм пшъэдэкIыжьэу ахьырэр макIэу ылъытагъ. Джы мы законэу аштагъэм терроризмэм пэшIуекIогъэнымкIэ комиссием къыгъэнэфагъэр зымыгъэцакIэ- рэ физическэ лицэхэм сомэ 1000-м къыщегъэжьагъэу 3000-м нэсэу, пэщэ IэнатIэр зыIыгъхэм сомэ 5000-м къыщегъэжьагъэу 10000-м нэсэу, юридическэ лицэхэм — сомэ 20000-м къыщегъэжьагъэу 50000-м нэсэу тазыр арагъэтынэу къыщеIо.
Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим икъэухъумэн фэгъэхьыгъэ федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм 2017-рэ илъэсым зэхъокIыныгъэу фашIыгъэхэм чIыопсым игъэфедэнкIэ режим гъэнэфагъэ зиIэ мэз-парк чIыпIэ шхъуантIэхэр субъектхэм ащыгъэпсыгъэнхэу къыщеIо. Ащ къыпкъырыкIыхэзэ, гектари 160-рэ хъоу Мыекъуапэ щагъэпсыгъ. Нэужым ар гектар 1312-м нагъэсыгъ. Джыри мы чIыпIэр гектар 20-кIэ нахь ин шIыгъэным Урысые народнэ фронтыр кIэщакIо фэхъугъэу, депутатхэр зэхэсыгъом щыхэплъагъэх ыкIи дырагъэштагъ.
УФ-м и Къэралыгъо Думэ Адыгеим ыцIэкIэ щыIэ депутатэу Владислав Резник лъытыным фэгъэхьыгъэ федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэм кIэщакIо фэхъугъэу, ащи зэхэсыгъом щытегущыIагъэх. Псауныгъэм икъэухъумэн ылъэныкъо щылажьэрэ унэе организациехэу, лъым игъэхьазырын ыкIи иIыгъын пылъхэм яспискэ нахь ин шIыгъэн фаеу ащ къыщеIо. Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэр ары ащ лъапсэу фэхъугъэр. Коронавирусыр къызэолIэгъагъэу анти-телэхэр зиIэ хъугъэхэм лъэу къатырэмкIэ нэужым къызэолIагъэхэм IэкIыб къэралхэми Урысыеми ащяIазэх. Лъым ыуж итыр нахьыбэ хъумэ, коронавирусым зимыушъомбгъунымкIэ шIуагъэ къытынэу, Iофхэр нахь къыгъэпсынкIэнхэу Владислав Резник елъытэ.
Парламентым идепутатхэми ащ дырагъэштагъ, зэхъокIыныгъэр игъоу алъытагъ.
Джащ фэдэу пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу зэхэщэгъэ IофшIэным ылъэныкъокIэ ащ фэгъэхьыгъэ Кодексым зэхъокIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ федеральнэ законопроектыми дырагъэштагъ. Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм ыпкъ къикIэу организацие, къулыкъу ыкIи ведомствабэхэм пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу аужырэ мэзэ зытIущым яIофшIэн лъагъэкIотэн фаеу хъугъэ. Кодексым ащ фэдэ шIыкIэм фытегъэпсыхьэгъэ шапхъэхэр зэрэщымыгъэнэфагъэхэм мыщ дэжьым иягъэ къыщыкIуагъ, IофшIэнымкIэ цIыфхэм фитыныгъэу яIэхэр укъуагъэхэ хъугъэ. Ары джы мы зэхъокIыныгъэр фашIыныр къызхэкIыгъэр.
ЦIыфэу зэзэгъыныгъэу дашIыгъэм (трудовой договор) тетэу лажьэрэм офисым чIэмысэу пэIудзыгъэу иIофшIэн зэхищэнэу амал етыгъэнэу, илэжьапкIи, нэмыкIэу фитыныгъэу иIэхэри къэгъэнэжьыгъэнхэу ащ къыщеIо.
Адыгеим и Парламент идепутатхэр ащ тегущыIэхи, непэрэ лъэхъаным шапхъэу къыгъэуцухэрэм ар адиштэу, ащ фэдэ шIыкIэ щыIэныр шIокI зимыIэ Iофэу алъытагъ.
НэмыкI лъэныкъуабэхэм афэгъэхьыгъэ республикэ хэбзэгъэуцугъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афэшIыгъэнхэм афэгъэхьыгъэ законхэм, законопроектхэм атегущыIэхи, апэрэ, ятIонэрэ еджэгъухэмкIэ аштагъэх. ПстэумкIи упчIэ 50 повесткэм щыгъэнэфэгъагъ.
ХЪУТ Нэфсэт