Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие физкультурэмкIэ ыкIи спор­тымкIэ и Комитет 2019-рэ илъэсым IофшIагъэу иIэр зэфихьысыжьыгъ. КIэуххэм ялъытыгъэу 2020-рэ илъэсым телъытэгъэ унашъохэр егъэцакIэх.

Физкультурэмрэ спортымрэ цIыфхэм алъыгъэIэсыгъэнхэмкIэ, псэукIэ дэгъу щыIэныгъэм щыряIэнымкIэ Тэхъутэмыкъое районым амалышIухэр щагъэфедэх. Нэрылъэгъу IэпыIэгъухэр гъэшIэгъонэу, узыIэпищэу агъэпсых. Республикэ, район гъэзетхэм, телевидением зэпхыныгъэхэр адыряIэх. ЦIыфхэр нахьыбэ хъу­хэу физкультурэм фэгъэхьыгъэ Iофыгъохэм ахэлэжьэнхэм фэшI мэкъэгъэIухэр ашIых, зэIукIэгъу­хэр зэхащэх.

Пчъагъэхэм къызэрагъэлъа­гъорэмкIэ, Тэхъутэмыкъое райо­ным ия 3-рэ цIыф пэпчъ физкуль­турэмрэ спортымрэ апыщагъ.

Псэуалъэхэр, еджапIэхэр

Районым спорт еджэпIи 4 иI, гъэсэныгъэ зыщызэрагъэгъотырэ еджэпIэ 22-мэ псэупIэхэм Iоф ащашIэ. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым, ащ иколледж якъутамэхэр Яблоновскэ къыщызэIуахыгъэх.

Дзэм кIощт кIалэхэр къулыкъум фэгъэсэгъэнхэмкIэ Урысыем и ДОСААФ икъутамэу Тэхъу­тэмыкъое районым щыIэм, спорт лъэпкъхэмкIэ федерациехэм, нэмыкI общественнэ организациехэм зэпхыныгъэхэр зэдыряIэу яIофшIэн лъагъэкIуатэ.

Спорт псэуалъэхэм япчъагъэ хэхъо. Псауныгъэр зыщагъэпытэрэ спорт Унэшхоу 2019-рэ илъэсым Инэм къыщызэIуахыгъэм спорт лъэпкъхэмкIэ зэнэ­къокъухэр щэкIох. Спорт Унэшхом ЛIый Абдулэ ыцIэ ехьы.

ФутболымкIэ ешIэпIэ 28-рэ, волейболымкIэ 11, баскетболымкIэ 9, кIэлэцIыкIухэм яспорт джэгупIэ 12, нэмыкIхэр районым итых. Гурыт ныбжь зиIэхэр, зыныбжь хэкIотагъэхэр физкультурэм нахь пыщагъэхэ зэрэхъу­хэрэм тегъэгушIо.

ФизкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ апшъэрэ еджапIэр къэзыухыгъэхэр 137-рэ мэхъух. Ясэ­нэхьат хэшIыкI фызиIэхэр спорт еджапIэхэм ятренерых, кIэлэегъаджэх.

— Физкультурэмрэ спортымрэ апылъ цIыфхэм япчъагъэ хэгъэ­хъогъэнымкIэ, псэукIэ тэрэз щы­Iэныгъэм щыряIэнымкIэ Ады­гэ Республикэм щыкIорэ зэнэкъокъум 2019-рэ илъэсым апэрэ чIыпIэр къыщыдэтхыгъ, — къытиIуагъ Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет ипащэу Джарымэкъо Азмэт. — Гъэхъагъэу тшIыгъэр лъыдгъэкIотэнымкIэ амалышIухэр тиIэх.

Зэнэкъокъухэр

IофшIэным, хэгъэгур къэухъу­мэгъэным ныбжьыкIэхэр афэ­гъэсэгъэнхэмкIэ ГТО-м хэхьэрэ спорт зэнэкъокъухэм Тэхъутэмыкъое районыр чанэу ахэлажьэ. Шъолъыр зэIукIэгъухэу Мые­къуапэ щыкIуагъэхэм Адыгэ Республикэм икIэлэеджакIохэр щызэнэкъокъугъэх.

Республикэ стадионым щызэхащэгъэ зэIукIэгъухэм илъэс 11 — 15 зыныбжьхэм яспорт Iэпэ­Iэсэныгъэ къызэрэщагъэлъэгъуа­гъэм тигуапэу теплъыгъ.

Атлетикэ псынкIэм, Iэгуаор дзыгъэным, спорт гимнастикэм, спорт щэрыоным, нэмыкIхэм кIэ­лэеджакIохэр ащызэнэкъокъу­гъэх. Тэхъутэмыкъое районым апэрэ чIыпIэр къыфагъэшъошагъ, ащ дакIоу, ГТО-м ишапхъэхэр кIэлэеджакIохэм рагъэкъугъэх.

ШэнышIу зэрэхъугъэу, Хэгъэгу зэошхом ТекIоныгъэр къызыщыдахыгъэм фэгъэхьыгъэ зэIукIэгъу­хэр Тэхъутэмыкъуае илъэс къэс щэкIох. Краснодар краим, Адыгэ Республикэм ябэнакIохэу 2008-рэ илъэсым ыкIи ащ ыуж къэ­хъугъэхэр зэнэкъокъу­гъэх. ШIэжь яIэу ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэмкIэ ащ фэдэ зэIукIэгъухэм ямэхьанэ зыкъызэриIэтырэр районым икъулыкъушIэхэм зэхахьэм щыхагъэунэфыкIы.

Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие ипащэу Шъхьэлэхъо Азмэт самбэмкIи дзюдомкIи спортым имастер, Урысыем иза­служеннэ тренер. ИщыIэныгъэ спортыр щыщ хъугъэу хэбзэ къулыкъур егъэцакIэ, спорт зэ­нэ­къокъухэм кIэщакIо афэхъу.

ЩыIэкIэ-псэукIэ тэрэз цIыфхэм яIэным фэгъэхьыгъэу атлетикэ псынкIэмкIэ зэIукIэгъухэр Тэхъутэмыкъуае щызэхащагъэх. ТекIоныгъэм и Мафэ, Тэхъутэмыкъое районыр илъэс 95-рэ зэрэхъугъэм яхэгъэунэфыкIын яхьылIэгъэ зэхахьэм нэбгырэ 1000-м нахьыбэ щызэнэкъокъугъ.

Шъхьэлэхъо Азмэт зэхэщакIо зыфэхъугъэ зэнэкъокъум илъэс къэс зеушъомбгъу. Краснодар, Ставрополь крайхэр, Адыгэ Рес­публикэр я 6-рэ зэнэкъокъум зыхэлажьэхэм, илъэси 6 зыныбжьым къыщегъэжьагъэу илъэс 83-рэ зыгъэшIагъэр зэIукIэгъухэм ащыплъэгъунхэр гъэшIэгъон къодыеп. Километри 6-р зэкIэми къамычъыгъэми, шIэжьым мэхьанэу ратырэм уегъэгушхо.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэ­рэщэе-Щэрджэсым, Ростов хэкум, фэшъхьаф шъолъырхэм ялIыкIохэр зичэзыу зэнэкъо­къухэм ахэлэжьэщтхэм ащыщ хъущтхэу тэгугъэ.

Футболыр ашIогъэшIэгъон

ЦIыфыбэ зыхэлэжьэрэ зэнэ­къокъум уеплъыныр сыдигъокIи гъэшIэгъон мэхъу. Адыгэ Рес­публикэм ипащэу щытыгъэ Шъэу­мэн Хьазрэт ишIушIагъэкIэ дунаим щашIэ. Ар къызыхъугъэ жъоныгъуакIэм и 1-м футболымкIэ зэнэкъокъоу Афыпсыпэ щыкIуагъэм команди 10 хэлэжьагъ.

Совхозэу Хьахъуратэм ыцIэ зыхьырэм илъэсыбэрэ ипэщэгъэ ХьакIэко Асфар фэгъэхьыгъэ шIэжь-зэнэкъокъур футболымкIэ зэхащэзэ, къоджэ спортым зеушъомбгъу.

Кушъхьэфэчъэ марафоныр

Псауныгъэр агъэпытэным, зы­гъэпсэфыгъо уахътэр гум къи­нэжьынэу фаехэм кушъхьэфэчъэ спортыр яныбджэгъушIу. Iоныгъо мазэм кушъхьэфэчъэ марафонэу Мыекъуапэ илъэс къэс щыкIорэм Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, хэбзэ къулыкъу­шIэхэр, тиспортсмен цIэрыIохэр, унагъохэр хэлажьэх.

Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет иIофышIэу ЦIыкIу Налбый къызэрэтиIуагъэу, районым къикIыгъэхэр марафоным ишIуагъэкIэ физкультурэм нахь хэщагъэ хъугъэх. Кушъхьэфачъэхэр яунаехэу яIэх, гъусэ зэфэхъухэзэ языгъэпсэ­фыгъо уахътэ зэдагъакIо.

КIэлэеджакIохэм язэнэкъокъоу «Президент зэIукIэгъухэр» зыфиIоу Адыгэ Республикэм щыкIуагъэм Тэхъутэмыкъое районым апэрэ чIыпIэр къыщыдихыгъ. Наркоманием, тутыным, шъон пытэхэм кIэлэеджакIохэр ащыухъумэгъэнхэм яхьылIэгъэ Iофыгъохэри нахьышIоу зэхэщэгъэнхэм спортымкIэ пащэхэр пылъых.

Атлетикэ онтэгъум, дзюдом, самбэм, урым-рим бэнакIэм, нэмыкI спорт лъэпкъхэм Тэхъу­тэмыкъое районыр ащашIэ. Хэгъэгу, дунэе зэнэкъокъухэм зэра­хэлажьэрэм, гъэхъагъэхэм ыкIи мурадхэм яхьылIэгъэ тхыгъэхэр шIэхэу къыхэтыутыщтых.

ЕмтIылъ Нурбый.