Нахьыжъхэр ящысэшIух
НыбжьыкIэхэм яIэпэIэсэныгъэ хагъахъозэ, кIуачIэр зыщапсыхьэрэ Адыгэ республикэ спорт еджапIэу N 2-м ипащэу Хъот Юныс, тренерхэм, бэнакIохэм гущыIэгъу тафэхъугъ.
— ЩыIэныгъэм гумэкIыгъуабэ зыщытиIэ мафэхэм гущыIэгъу тызэфэхъугъэми, шIушIагъэу тиIэхэм къащезгъажьэ сшIоигъу, — къытиIуагъ Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу Хъот Юныс. — 2019-рэ илъэсыр IофшIэгъэ дэгъухэмкIэ дгъэкIотэжьи, 2020-рэ илъэсым тыхэхьагъ.
Анахь дэгъухэр
— Спортсмен ыкIи тренер анахь дэгъухэу республикэм къыщыхагъэщыгъэхэм ацIэхэм, ягъэхъагъэхэм тащыбгъэгъуазэ тшIоигъу. — Сигуапэу къыхэзгъэщыщтых. Адыгэ Республикэм физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет илъэс къэс зэфэхьысыжьхэр ешIых. 2019-рэ илъэсым тиеджапIэ испортсмени 4, итренери 4 къыхагъэщыгъэх.
— Спортсменхэр…
— Кристина Дюбинам тхэквондомкIэ Урысыем апэрэ чIыпIэр къыщыдихыгъ, хэгъэгум и Кубок къыхьыгъ. Олимпиадэ джэгунхэм ахэлэжьэнэу зызыгъэхьазырхэрэм ащыщ. Урысыем и Универсиадэ апэрэ чIыпIэр къыщыфагъэшъошагъ.
Александр Рудь – КъокIыпIэм къыщежьэгъэ шъхьэзэкъо бэнакIэхэм ахэлажьэ, каратэм пылъ. Урысыем апэрэ чIыпIэр къыщихьыгъ. Хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэ хэтэу Европэм, дунаим язэнэкъокъухэм текIоныгъэр къащихьыгъ.
Кристина Морозовам ушу саньдамкIэ гъэхъагъэхэр ешIых.
— Урысыем апэрэ чIыпIэр къызэрэщихьыгъэм ипчъагъэ гъэзетеджэхэм ашIогъэшIэгъон.
— Урысыем изэнэкъокъухэм гъогогъуи 7 дышъэр къащыдихыгъ! Ар гъэхъэгъэшхоу сэлъытэ. Кристинэ 2019-рэ илъэсым Урысыем и Кубок къыфагъэшъошагъ. Дунаим изэнэкъокъу джэрзыр къыщихьыгъ.
Борсэ Астемир кикбоксингымкIэ зэнэкъокъухэм ахэлажьэ. 2019-рэ илъэсым Урысыем дышъэр къыщихьыгъ, дунаим изэнэкъокъу джэрзыр къыщыдихыгъ.
— Адыгеим испортсмен анахь цIэрыIохэм Борсэ Астемир ахэтэлъытэ.
— КикбоксингымкIэ гъогогъуи 9 дышъэр хэгъэгум къыщихьыгъ. «Профессиональнэ зэнэкъокъу» зыфиIорэ зэIукIэгъоу Къыблэ Сахалин щыкIуагъэм текIоныгъэр къыщыдихи, Кубокыр къыфагъэшъошагъ. Астемир тренерэу Iоф ышIэнэу ригъэжьагъ. — Спортсмен пэпчъ тренер иIэн фае.
— КъызгурэIо къапIо пшIоигъор. Спортсмен анахь дэгъухэм ятренерыр Сихъу Казбек. Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренер, ыгъасэрэр Борсэ Астемир, кикбоксинг.
Василий Есиныр Кристина Дюбинам ипащ, тхэквондо.
Хьаткъо Ахьмэд Адыгэ Республикэм изаслуженнэ тренер. КаратэмкIэ ныбжьыкIэхэр егъасэх. Александр Рудь ипащ.
НэмытIэкъо Аскэр Адыгэ Республикэм изаслуженнэ тренер, ушу саньдамкIэ егъасэх. Кристина Морозовам ипащ.
Щытхъур къэзыхьыгъэхэр
— Юныс, спортсмен ыкIи тренер анахь дэгъухэр къыхэдгъэщыгъэх, ау нэмыкIхэм ацIэхэр къепIомэ дэгъуба?
— Спорт лъэпкъхэр ныбжьыкIэхэм ашIогъэшIэгъоных. Кристина Левичевар тхэквондомкIэ илъэс 14 — 16 зыныбжьхэм язэIукIэгъухэм ахэлажьэ. Урысыем тыжьыныр къыщихьыгъ, хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэ хэт. Эрик Огиенкэм, Ристэ Алинэ ялэгъухэм язэIукIэгъухэм хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащахьыгъэх.
— Ристэ Алинэ мэзаем Мыекъуапэ щыкIогъэ зэнэкъокъум иIэпэIэсэныгъэ къызэрэщигъэлъэгъуагъэм тигуапэу теплъыгъ.
— Илъэс 15 — 16 зыныбжьхэм якуп Ристэ Алинэ щыбэнагъ. Темыр Кавказым, Къыблэм, Урысыем инэмыкI шъолъырхэм къарыкIыгъэхэр командэ 27-рэ хъухэу зэнэкъокъугъэх. Алинэ исэнаущыгъэ къызэIуехы, бэкIэ тегъэгугъэ. Тренерхэу Василий Есинымрэ Олег Тыщенкэмрэ ныбжьыкIэхэм япащэх.
— Кикбоксингым сыда нахь къыхэбгъэщмэ пшIоигъор?
— Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу Сихъу Казбек спортышхом нахь хэгъозагъэмэ ащыщ. НыбжьыкIэхэр зылъищэнхэмкIэ шIыкIэшIоу къыгъотырэмэ ахэсэлъытэ псынкIэу зэрагурыIорэр. Илъэс 14 — 16 зыныбжьхэм спортсмен дэгъухэр къахэкIыщтхэу тэгугъэ.
— Хьаткъо Ахьмэд ыгъэсэрэ ныбжьыкIэхэм гъэтхэпэ мазэм хэгъэгум гъэхъагъэу щашIыгъэм тигъэгушIуагъ.
— Адыгеим ихэшыпыкIыгъэ командэ каратэмкIэ апэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. Александр Рудь, Уджыхъу Эльдар, Хьабэхъу Щамилэ, Хьаткъо Инал Европэм изэнэкъокъу хэлэжьэнхэу фитыныгъэ къыдахыгъ. Коронавирусым къыхэкIэу бжыхьэм Европэм изэIукIэгъухэр зэхащэщтхэу къытаIуагъ.
— Ушу саньдам тиныбжьыкIэхэм медальхэр къыщахьых.
— Виктория Чугреевам илъэс 20-м нэс зыныбжьхэм ахэтэу Урысыем дышъэр къыщихьыгъ. Александр Горбуновым илъэс 18-м къемыхъугъэхэм язэIукIэгъухэм тыжьыныр къащихьыгъ. Семен Чивкиным джэрзыр къыфагъэшъошагъ. Кристина Морозовар IэкIэ зэбэнхэрэм язэнэкъокъухэу Урысыем испортсменхэр зыхэлэжьагъэхэм дышъэр къыщыдихыгъ.
Сэнэхьат афэхъу
— Спорт лъэпкъ зэфэшъхьафхэм ныбжьыкIэхэр афэшъогъасэх. Ащ дакIоу, янеущрэ мафэ къырыкIощтым Iоф дэшъошIа? — Ари упчIэ дэгъу. Сихъу Казбек, Хьаткъо Ахьмэд, НэмытIэкъо Аскэр, нэмыкI тренерхэу спортышхом Iоф щызышIэхэрэм тиныбжьыкIэхэр акIырэплъых. Александр Охрименкэм, Сергей Володиным, нэмыкIхэм аготхэу тренерэу Iоф ашIэнэу аублагъ Борсэ Астемир, Александр Рудь, нэмыкIхэм.
— ПIуныгъэ IофшIэным изэхэщэнкIэ уиIэпыIэгъушIухэм тащыгъэгъуаз.
— Шъаукъо Заремэ, Гаяна Григорян, СССР-м спортымкIэ имастерхэу, самбэмкIи, дзюдомкIи банэщтыгъэхэ Дэхъужь Сэфэрбый, Гъыщ Нухьэ, фэшъхьафхэм зэгурыIоныгъэ ахэлъэу еджапIэм зэхэщэн Iофхэр щагъэцакIэх.
— НэмытIэкъо Аскэр, Хьаткъо Ахьмэд, Борсэ Астемир, Кристина Морозовам, нэмыкIхэм къытаIуагъ Адыгэ Республикэм опытэу иIэр жъугъэфедэным шъузэрэпылъыр.
— Правительствэм, республикэм спортымкIэ ипащэхэм, зэлъашIэрэ тренерхэм гъусэныгъэ адытиI, упчIэжьэгъу тэшIых. СССР-м изаслуженнэ тренерэу Кобл Якъубэ къызэрэтиIощтыгъэу, шIушIагъэу щыIэр бгъэлъапIэзэ, уапэкIэ чыжьэу уплъэн фае.
— Непэ къиныгъохэм шъуахэтэу шъуиIофшIэн зэрэлъыжъугъэкIуатэрэр къытаIоба.
— ТелефонкIэ тызэдэгущыIэ, спортсменхэм яIэпэIэсэныгъэ хагъэхъоным фэшI тренерхэм яунашъохэр агъэцакIэх. Адыгэ быракъым и Мафэ, нэмыкI зэхахьэхэм тахэлэжьэнэу зыдгъэхьазырыщтыгъ… Къиныгъохэр къызэтынэкIынхэшъ, тиIофшIэн игъэкIотыгъэу тыфежьэжьы тшIоигъу.
— Шъуигухэлъхэр Тхьэм къыжъудегъэхъух.
— Тхьауегъэпсэу.
ЕмтIылъ Нурбый.