Спорт лъэпкъэу Адыгэ Республикэм зыщызыушъомбгъурэм хэхъоныгъэу ышIыгъэхэр Урысыем имызакъоу, дунаими щашIэ.

— 2004-рэ илъэсым IофшIэныр едгъэжьагъ, — къеIуатэ Адыгэ Республикэм кушъхьэфэчъэ спортымкIэ иеджапIэ ипащэу, Урысыем физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ изаслуженнэ IофышIэу, медалэу «Адыгеим и Щытхъузехьэр» къызыфагъэшъошагъэу Анатолий Лелюк. – Кушъхьэфачъэу, автомашинэу тиIэхэм япчъагъэ нахьыбэ хъугъэ. Мыекъуапэ трекэу къыщызэIутхыгъэм зэнэкъокъухэр щэкIох. ЗыгъэсапIэу ыкIи псауныгъэр зыщагъэпытэрэ псэуалъэу ар тэгъэфедэ.

— Хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэхэм ахэт тиспортсменхэм гъэзетеджэхэр къакIэупчIэх.

— Александр Евтушенкэр, Елизавета Ошурковар, СтIашъу Мамыр, фэшъхьафхэр хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэхэм ахэт-хэу Европэм, дунаим ащыкIохэрэ зэIукIэгъухэм ахэлажьэх, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащахьых.

— Нахь ныбжьыкIаIохэри дунэе зэIукIэгъухэм ащытэлъэгъух, ягъэхъагъэхэмкIэ тагъэгушIо.

— Тхьауегъэпсэу. Дэгъоу унаIэ атеудзагъ. Константин Аладашвили ныбжьыкIэхэм я Олимпиадэ джэгунхэм хагъэунэфыкIырэ чIыпIэр къащыдихыгъ. ИIэпэIэсэныгъэ хэпшIыкIэу хегъахъо. Хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэ хэтэу дунэе зэIукIэгъухэм зафегъэхьазыры.

Урысыем и Кубок икъыдэхын фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъоу Омскэ щыкIуагъэм Валерий Исаченкэм трекым тыжьыныр къыщихьыгъ. — Пшъашъэхэм ацIэ къепIуагъэп.

— Ахэр бэ мэхъух. Урысыем иныбжьыкIэ хэшыпыкIыгъэ командэхэм арагъэблэгъагъэх Оксана Бабушкинар, Кристина Новиковар, Анастасия Могилевскаяр, Екатерина Комогоровар, Анобель Смид, Кристина Васевар.

Лъапсэм икъутамэхэр

— Анатолий, республикэ спорт еджапIэм къепхыгъэхэу районхэм Iоф ащызышIэхэрэм татегъэгущыIэба?

— Мыекъуапэ еджапIэр къызыщызэIутэхым, кушъхьэфэчъэ спортыр ашIогъэшIэгъонэу кIэлэцIыкIухэр, ныбжьыкIэхэр тадэжь къакIохэу фежьагъэх. Мыекъопэ ыкIи Джэджэ районхэм тикъутамэхэр ащыIэх.

— Лъапсэр Мыекъуапэ щыжъугъэпытагъ.

— Правительствэр, республикэм физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет IэпыIэгъу къытфэхъухэзэ, лъапсэм зеушъомбгъу.

— Алексей Войновыр Елизавета Ошурковам итренер. Хэта джыри зыцIэ къепIощтыр?

— Тренерым IофшIэныр зэрэзэхищэрэм мэхьэнэ ин иI. Александр Конаревым, Дмитрий Конаревым, Владимир Колоидис, Василий Сень, Анатолий Федотовым, Юрий Курочкиным, Алексей Дикий, Владимир Долговым, Татьяна Андрюшенкэм шIыкIэшIухэр къагъотыхэзэ, ныбжьыкIэхэр щыIэныгъэм фагъасэх.

— Спортышхом имызакъоу, щыIэныгъэм ныбжьыкIэхэр зэрэфэжъугъасэхэрэр дэгъу.

— ТиеджапIэ адыгэхэм, урысхэм, грузинхэм, къэндзалхэм, нэмыкIхэм зыщагъасэ. Тренерэу Юрий Курочкиныр зипэщэ Константин Аладашвили илъэс 17 – 18 зыныбжьхэм якуп хэт. Спортсменым бзэ зэфэшъхьафхэр ешIэх, ныбджэгъуныгъэр спортыми, щыIэныгъэми щегъэлъапIэх. Спортышхом щыцIэрыIохэм тиеджакIохэр аIутэгъакIэх.

Бжыхьэм зэхащэщт

— Темыр Кавказым, Къыблэм ащыпсэухэрэ цIыф лъэпкъхэм язэпхыныгъэхэр гъэпытэгъэнхэм афэгъэхьыгъэ зэнэкъокъур илъэс къэс зэхэшъощэ.

— Ащи зиушъомбгъуи, Урысыем изэнэкъокъу хъугъэ, хэгъэгум испортсмен цIэрыIохэр щызэIокIэх.

— Адыгэ Республикэм иапэрэ Президентэу Джарымэ Аслъан зэнэкъокъум кIэщакIо зэрэфэхъугъагъэр дэгъоу къэзышIэжьыхэрэм уащыщ.

— Темыр Кавказым щырэхьатыгъэп, зэо-банэхэр щыкIощтыгъэх. А лъэхъаным Джарымэ Аслъан кIэщакIо фэхъуи, кушъхьэфэчъэ спортымкIэ Темыр Кавказым зэнэкъокъур щызэхащагъ. Мамыр щыIакIэр гъэпытэгъэным ехьылIэгъэ спорт зэIукIэгъушхор Кавказ «ичIыпIэ плъырхэм» ащыкIощтыгъ.

— ЦIыфхэр къызэрэшъупэгъокIыщтыгъэхэр къытфэIуатэба?

— КъытфэнэгушIуагъэх, щыгъу-пIастэр къытпагъохыщтыгъ, къашъохэр тфызэхащэщтыгъэх. Спортым мамыр щыIакIэр зэригъэпытэрэм тигъэгушхощтыгъ.

— Урысыем изичэзыу зэнэкъокъу зыфэшъогъэхьазыра?

— Я 28-рэ зэнэкъокъоу Темыр Кавказым зэкъошныгъэр щыгъэпытэгъэным фэгъэхьыгъэр бжыхьэм Къыблэм, Темыр Кавказым ащызэхэтщэн тимурад. ХагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыхэрэр дунэе зэIукIэгъухэм ахэлэжьэщтых.

Къушъхьэм къечъэхыщтых

— Адыгэ къуаем и Мафэ, республикэм и Кубок, фэшъхьафхэм афэгъэхьыгъэ зэнэкъокъухэр гъэшIэгъон хъущтхэу бэмышIэу къытэпIуагъ.

— Республикэм ыцIэ щыIэныгъэм лъагэу щызыIэтырэ Iофтхьабзэм тыхэлэжьэныр тэрыкIэ гуапэу щыт. Адыгэ къуаер идэгъугъэкIэ дунаим щызэлъашIэ. Спортсменхэр бэрэ къыкIэупчIэх, куцI озыгъэшIырэ шхыныгъохэм ахалъытэ.

— Дахъо пэмычыжьэу къушъхьэу Гъудым сыд фэдэ зэIукIэгъуха щыкIощтхэр?

— Мыекъопэ районым икъушъхьэ лъагэмэ Гъудыр ащыщ. Километрищ фэдиз хъурэ къушъхьэ гъогу хэхыгъэм кушъхьэфачъэхэмкIэ къечъэхыщтых.

— Адыгеим изыгъэпсэфыпIэхэр, чIыпIэ дахэхэр спортым игупчэ мэхъух.

— Республикэм ичIыопс дахэ, жьыр щыкъабз. Спортсменхэр ягуапэу Адыгеим къэкIох, якъулайныгъэ хагъэхъонымкIэ амалышIухэр щагъотых.

Гупчэм тыхэхьэ

— Кушъхьэфэчъэ спортымкIэ Адыгэ Республикэм и Федерацие урипащ. Урысыем ишъолъырхэм зэпхыныгъэхэр адэошIыба?

— Самарэ, Краснодар, Москва, Санкт-Петербург, нэмыкIхэм таригъусэу зэнэкъокъухэр зэхэтэщэх. СтIашъу Мамыр, Александр Евтушенкэм, Елизавета Ошурковам, фэшъхьафхэм яIэпэIэсэныгъэ хагъэхъонымкIэ Санкт-Петербург и Федерацие зэфыщытыкIэшIухэр дытиIэх.

— Кушъхьэфэчъэ спортым игупчэхэм Адыгеир ахалъыта?

— Урысыем ихэшыпыкIыгъэ командэ Мыекъопэ районым и Абдзэхэхьаблэ зыгъэсэпIэ трек къыщызэIуихыгъ. Адыгеим игъогухэм хэгъэгум изэнэкъокъухэр ащэкIох. Федеральнэ гупчэ шъхьаIэхэм Адыгеир ащыщ хъунымкIэ егъэжьэпIэшIухэр тиIэх.

— Веломарафонхэр зэхэщэгъэнхэмкIэ Адыгеим щысэшIухэр къегъэлъагъох. ШъуиIофшIагъэ дунэе къэбар хъугъэ.

— Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Правительствэм, парламентым, къалэхэм, районхэм якъулыкъушIэхэр, спортсменхэр, унагъохэр, физкультурэм пыщагъэхэр веломарафоным хэлажьэх. Псауныгъэм игъэпытэн фэгъэхьыгъэ веломарафоныр Iоныгъо мазэм зэхэтщэщт. Спортыр зышIогъэшIэгъонхэр къетэгъэблагъэх. Спортыр – кIочIэшху. Коронавирусым тыпэшIуекIонымкIэ амалэу щыIэр дгъэфедэщт. ЕджапIэр псауныгъэм ипытапIэу тэлъытэ.

— Шъуигухэлъхэр къыжъудэхъунхэу шъуфэтэIо.

— Тхьауегъэпсэу.

ЕМТIЫЛЪ Нурбый.