Адыгабзэм изэгъэшIэн гушIуагъо къыхелъхьэ
Адыгабзэм изэгъэшIэн тигъэгумэкIэу бэрэ тытегущыIэми, икъу фэдизэу сабый цIыкIухэр, аныбжь елъытыгъэу, язэхэ- шIыкI диштэу зэрыгъозэщтхэ тхылъхэр аIэкIэдгъэхьанхэу хъурэп. Джащ фэдэу къэгъэлъэгъон гъэшIэгъонхэр, гущыIакIэр, лъытакIэр, макъэхэм якъэIон агъэпсынкIэу дгъэхьазырынхэшъ, ахэм ядгъэплъынхэу къыддэхъурэп.
Бэрэ тызэжагъэу, джынэс тимыIагъэу АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ иунашъокIэ тхылъиплI хъоу къыдэкIыгъэ пособиеу «Сыбзэ — сидунай» зыфиIорэр кIэлэпIухэмкIэ шIухьафтынышхо хъугъэ. Ау ахэм язакъоп, ны-тыхэмкIи, адыгабзэр зэзыгъашIэмэ зышIоигъо пстэумкIи Анцокъо Сурэт ипроекткIэ зэхэгъэуцогъэ тхылъхэр IэпыIэгъушIух.
Адыгэ нарт эпосым къыхэхыгъэ персонажхэр ахэм ащыгъэфедагъэх. Лъэпкъ шъуашэр, зэхэтыкIэр, зекIокIэ-шIыкIэхэр сабыйхэм алъагъэIэсых, гукIэгъуныгъэр, шъэбагъэр зэхарагъашIэу гъэпсыгъэх. IофшIэн гъэцэкIэнэу адэтри макIэп.
ЗэкIэми анахь шIуагъэу тхылъхэм афэплъэгъумэ хъущтыр жабзэм ихэгъэхъон зэрэзэхэщагъэр ары. Сэлам зэхыным къырегъажьэ нэIуасэ зэрэзэфэхъухэрэр, анахьэу зыфэщагъэхэр къызэфаIотэжьзэ сабыйхэм язэдэгущыIэгъу лъагъэкIуатэ. Ащ жабзэм зырегъэушъомбгъу. Пшысэ цIыкIум зедэIухэрэ нэужым упчIэхэм джэуапхэр къаратыжьзэ нарт пшъашъэхэм нэIуасэ зызэрэзэфашIырэм кIэлэцIыкIухэм ягулъытэ, ясэнаущыгъэ зыкъырегъэIэты.
ЯмышIыкIэу зэхэгъэуцуагъэхэ тхылъхэм янэкIубгъо пэпчъ узыIэпызыщэрэ гъэпсыкIэ горэ ахэолъагъо. ГущыIэм пае, чэщ- зымафэм иуахътэхэр зызэрагъашIэхэрэм ыуж сэлам хыкIэм ар егъэпытэжьы. ЫпшъэкIэ къызэрэщытIуагъэу, нэкIубгъо пэпчъ IофшIэн гъэцэкIэнэу къытырэм дыхэтэу Iэдэбныгъэм, гушъэбэныгъэм, гукIэгъуныгъэм сабыйхэр афепIух. ШIогъэшхо къэзытынхэу тлъытэхэрэм ащыщ зекIокIэ-шIыкIэхэм джэгукIэхэу япхыгъэхэр бгъэфедэнхэр. БлэкIыгъэ илъэсым гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым щагъэпсыгъэ Проектнэ офисым ипшъэрылъхэм къащыдэлъытагъэу Анцокъо Сурэт илъэсыбэрэ зыдэлэжьэгъэ тхылъ хьаламэтэу «Адыгэ мэкъэпчъ чэф» зыфиIорэр къыдэкIыгъ. Непэ егъэджэн-пIуныгъэр зынэсыгъэ лъэгапIэхэм адиштэу, адыгабзэр зэзыгъэшIэнэу езыгъэжьагъэхэ сабыйхэм атегъэпсыхьагъэу ар зэхигъэуцуагъ.
Ны-тыхэмкIи, кIэлэпIухэмкIи Анцокъо Сурэт къыдигъэкIыгъэхэ тхылъхэр IэпыIэгъушIух, ау джыри ащ къыщымыуцунэу тэгугъэ. Тхылъхэр мультимедийнэхэу, яплъынхэ, ядэIунхэ алъэкIынэу ыгъэпсынхэу ары тызыфаер. Джащыгъум макъэхэри къафэкъиныщтхэп, орэдым дыкIыгъоу къаIощтых, лъытакIэри ашIэщт, дахэу къэшъощтых, бзэри икъоу къаIэкIэхьащт.
Адыгабзэм тэ уахътэу еттырэм, уасэу фэтшIырэм япхыгъ тисабыйхэм ар къызэрагурыIощтыри, зэрэзэхашIэщтыри. Къэралыгъом ышIырэ хэхъоныгъэхэм ялъытыгъэу гъэсэныгъэми зиIэтын, зиушъомбгъун фае. Ар къыгурыIоу Сурэт адыгабзэм изэгъэшIэн гушIуагъо къыхалъхьэу итхылъхэр ыгъэпсыгъэх.
ШIэныгъэлэжьэу СИТЫМЭ Сар.