УсакIоу, драматургэу, искусствэхэмкIэ Адыгэ Республикэм изаслуженнэ IофышIэшхоу, Къандурым ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ шIухьафтыным илауреатэу Къуекъо Налбый итворчествэ кIэлэцIыкIухэм афитхыгъэхэм чIыпIэ хэхыгъэ щыряI.

Ахэр Хэгъэгум, къытэшIэкIыгъэ дунаим идэхэгъэ-лъэпIагъэ, кIэлэцIыкIухэм язекIокIэ-шIыкIэхэм, язэфыщытыкIэ, псэ зыпыт дунаим ихьалэмэтыгъэ афэгъэ­хьыгъэх.

КIэлэцIыкIухэм Налбый афитхыгъэ тхылъитIу – «Хэта огур зыIэтыгъэр?» ыкIи ятIонэрэу джыри къытырадзэжьыгъэу, сабый ыкIи еджэкIо сэнаущыбэм лъэшэу агу рихьыгъэ тхылъэу «Адыгабзэм фэIазэр» зыфиIохэрэр бэмышIэу, 2019-рэ илъэсым къыдэкIыгъэх. Ахэр адыгабзэр хэтрэ кIэлэцIыкIуи пэблагъэ ыкIи гурыIогъошIу фэзышIых, ащкIэ тхакIоу Къуекъор игупшысэ шъхьасы­гъэп.

УблэпIэ классхэм ащеджэхэрэм ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм куп нахьыжъэу ачIэсхэм мы тхылъитIур атегъэпсы­хьагъ, ахэм адэлажьэхэрэм яIофшIэнкIэ лъэшэу къашъхьапэщтых.

Къедгъэжьэн «Адыгабзэм фэIазэр» зыфиIорэмкIэ. Мыр гъэшIэгъон пчъа­гъэу зэхэт: макъэхэр къыщыпчъыгъэх, а макъэмкIэ къыригъэжьэрэ хырыхыхьэхэр къыщытыгъэх. ГущыIэм пае: макъэу «А(а)» Азэпщ Аууау! Ныныныр мэзым щыхъой. Аоу! Къэцакъэ! Сыд ар? (Аргъой).

Адыгагъэм къикIырэм, уигулъытэ, уиакъыл ахэзыгъэхъорэ гущыIэжъхэм тхылъым инэкIубгъо пэпчъ чIыпIэ щагъотыгъ. Ахэр сурэтхэмкIэ, тхыпхъэхэмкIэ гъэкIэрэкIагъэх.

ТхакIом итхылъ зэрэщытэу пIуныгъэ- гъэсэныгъэ купкI ушъагъэ иI: цIыфыр зыгъэдахэу адыгабзэм дэгъоу хэлъыр, бзэм къабзэу урыгущыIэныр зэрищыкIагъэр. Джащ фэдэу адыгэ хабзэм къемыкIухэрэми тхакIом кIэлэцIыкIухэм анаIэ тырарегъадзэ: нахьыжъым илъэIу умыгъэцэкIэныр е нахьыжъым ыпэ зэпыпчыныр, мыхэм анэмыкIхэри.

«Адыгабзэм фэIазэр» зыфиIорэ тхы­лъым хырыхыхьэхэр, IурыIупчъэхэр, IорыIуатэхэр, сэмэркъэу мэкъэнчъ зэ­фэшъхьафхэр, усэкIэ тхыгъэ лъытакIэхэр, усэхэу Родинэм, Адыгеим ичIыопс дахэ, зэхэтыкIэ-шIыкIэхэм афэгъэхьыгъэхэр, усэ-джэгукIэхэр бэу дэтых. Тхылъым дэт сурэтхэр ашIыгъэх Г. Овчинниковам, А. Сергиенкэм, Н. Федотовам.

ПчъагъэмкIэ «Адыгабзэм фэIазэр» 500 хъоу къыдэкIыгъ, ар тхылъ къодыеп, пкIырапкIын, гупшысэ закI, адыгабзэр гъэшIэгъонэу ухэтми къыпIузылъхьэрэ IофшIагъ.

Тхылъ ин дахэу «Хэта огур зыIэтыгъэр?» зыфиIорэм дунаишхоу нэм фэмыплъырэм ишъэфыбэкIэ авторыр кIэлэцIыкIухэм къащыдэгуащэ. Усэхэр, пшысэхэр бэу къыдэхьагъэх. Ахэр Хэгъэгум, чIыгум, тыгъэм, мазэм, бзэм – адыгэбзэ ныдэлъфыбзэм афэгъэхьыгъэх. Пшысэхэу «Такъэмрэ къакъэмрэ», «ТхьакIумкIыхьэр чъэмэ, чъэзэ» зыфиIохэрэр адыгабзэр пшIэнымкIэ ыкIи гупшысакIэм зыфэбгъэсэнымкIэ къып­шъхьа­пэщтых. Усэхэм къытэшIэкIыгъэ дунаим идэхагъэ, цIыфхэм, анахьэу кIэлэцIыкIухэм, яшIыкIэ-гъэпсыкIэхэр нэм къыкIагъэуцох, игъорыгъоу узэджэрэ нэкIубгъо пэпчъ уиадыгабзэ нахь уагъа­шIэ, уагъасэ, шIэныгъэ ахэогъуатэ.

Сихэгъэгу Къушъхьэ сыджэу тыгъэм къыпэ­жъыурэр, Псыхъо чъэрэу сиорэд къежъыурэр Сихэгъэгушъ, сыгум фэзгъэдагъ. * * * Сянэм фэзгъэдагъ сэ сихэгъэгу, Сыгум фэдэу, ар дэлъыщт сыбгъэгу.

«Адыгабзэм фэIазэр» ыкIи «Хэта огур зыIэтыгъэр?» зыфиIорэ тхылъхэр кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм ачIэсхэм, ублэпIэ еджапIэм ащеджэхэрэм адыгабзэр ягъэ­шIэгъэнымкIэ, шIу ягъэлъэгъугъэнымкIэ ыкIи цIыфышIу хъунхэмкIэ IэпыIэгъу дэгъух.

Мамырыкъо Нуриет.