Адыгеим щыщ альпинист IэпэIасэу Геннадий Долговыр икIырэ илъэсым Гималай къушъхьалъэм кIогъэгъэ экспедицием хэлэжьагъ. НэбгыриплI хъухэу метрэ 6856-рэ зилъэгэгъэ къушъхьэтхэу Ама-Даблам зыфиIорэм дэкIоягъэх. — Къушъхьэтхым идэкIоен къиныгъэми, анахь шыгу лъагэм тынэсынкIэ къэнэгъагъэр мэкIагъэ. Сигъусэ кIалэм иIоф къэдэигъэу, иакъыл щыощтыгъ. Ар псаоу къэнэщтымэ зыIэ илъыгъэр тэры ныIэп. Къушъхьэ шыгур блэгъагъэми, ащ тынэсыным бэшIагъэу тыкIэгушIущтыгъэми, къэдэигъэ кIалэр къушъхьэм къехьыхыжьыгъэныр къыхэтхыгъагъ, — еIо Геннадий.

Ыужырэ мафэм экспедицием хэтыгъэ альпинистэу Олег Афанасьевыр къушъхьэшыгум нэсын ылъэкIыгъ. Адыгэ Республикэм ибыракъэу зыдетхьыжьэгъа­гъэр Ама-Даблам ышъхьапэ щыгъэ­Iагъэ хъугъэ.

А уахътэм къэсымэджэгъэ кIалэр къушъхьэтхым къырагъэ­кIо­тэхызэ, анахь къапэблэгъэ псэупIэ цIыкIоу Пангбоче (метрэ 3900-рэ илъэгагъ) къагъэсыжьыгъагъ. Непэ ащ ипсауныгъэ зыпкъ иуцожьыгъ.

2019-рэ илъэсым игъэтхэпэ мазэ Яценко Иван Урысыем иныбжьыкIэ зэнэкъокъухэу «Янтарные вершины» зыфиIоу зэхащэгъагъэхэм боулдерингымкIэ я 2-рэ чIыпIэр къыхьыгъ.

Ащ ыуж Урысыем икIэлэ­еджакIохэм я Спартакиадэ ифинал хэфагъ. Шъыпкъэр пIощтмэ, Иван илъэс 14 – 15 зыныбжь спортсмен анахь лъэш­хэм ащыщ. ТапэкIэ гъэ­-хъэ­гъэшIухэр ышIынхэуи щэгугъых.

Адыгеим иальпинистхэр зыгъэгушIогъэхэ хъугъэ-шIагъэхэм ащыщ Джэгъу къушъхьэхэм илъэс реным альпинистхэр зыщагъэсэщтхэ маршрутхэр зэращагъэнэфагъэхэр. ДэкIояпIэхэр пхырызыщыгъэхэм япэщагъэх Кравченко Михаилрэ (Краснодар) Калихевич Георгийрэ (ХъымыщкIэй). Псыхъоу Джэгъу къыпэблагъэхэу къушъхьэ дэкIоепIэ 18, Лэгъо-Накъэ – 3, Гъуамэ къушъхьэтхым – 3 щагъэпсыгъэх. Ахэм ядэкIоен зэрэкъиным елъытыгъэу зэтыраутыгъэх, Адыгеим къушъхьэдэкIоенымкIэ имаршрутхэм ахагъэхьагъэх.

Спорт лъэпкъэу альпинизмэр къыхэзыхыхэрэ кIэлэеджа­кIохэм япчъагъэ Адыгеим щыхэхъо. Апэрэ спортивнэ еджапIэм (идиректорыр С. М. Сухановыр) исекцие кIэлэцIыкIухэм ыкIи зыныбжь икъу­гъэхэм ятворчествэ хэхъоныгъэхэр егъэшIыгъэн­хэмкIэ Гупчэу Мыекъуапэ дэтым спортивнэ скалолазаниемкIэ икружок (директорыр А. З. Шънахъу) ахэм зыщагъасэ. И. Яценкэм фэдэу Я. Кулаковым, А. Бабаскинам альпинизмэ спорт лъэпкъым чIыпIэ лъагэхэр къащахьынхэу ащэгугъых.

ИлъэсыкIэм тиныбжьыкIэхэр зэнэкъокъу зэфэшъхьафхэм ахэлэжьэщтых. Джащ фэдэу Токио щыкIощт Олимпиадэм ипрограммэ апэрэу къушъхьэ­дэкIоеныр хагъэхьащт.

(Тикорр.).