Top.Mail.Ru

«Ошъадэр» тижъогъо нэф

Image description

Мыекъуапэ творчествэмкIэ иIофшIапIэу «Ошъадэм» изэфэ­хьы­сыжь пчыхьэзэхахьэ Адыгэ Респуб­ликэм и Къэралыгъо фи­лармоние игъэкIотыгъэу щыкIуагъ.

Илъэсэу дгъэкIотэжьырэм «Ошъадэр» Зэхэт Араб Эмиратхэм, Чэчэным ащыIагъ, концертхэр къащитыгъ. ОрэдыIо купэу «Ащэ­мэзыр» Урысыем щыкIогъэ «Дельфийскэ джэгунхэм» ахэлэжьагъ, апэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. Адыгеим имэфэкI зэхахьэхэм чанэу ахэлэжьагъ.

«Ошъадэм» иIофшIагъэ анахьэу къыхэщыгъэр Урысые Федерацием и Правительствэ итын лъапIэу «Урысыем ыпс» зыфиIорэр художественнэ пащэу, Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артисткэу, Чэчэн Республикэм искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшхоу Едыдж Викторие къызэрэфагъэшъошагъэр ары.

Щытхъоу пфаIорэм гур къеIэты. Джырэблагъэ «Ошъадэм» икъэшъокIо купэу «Синдикэр» Москва щызэхащэгъэ концертэу «Лъэпкъ искусствэм ижъуагъохэм» хэлэжьагъ. Дунаим щыцIэрыIохэ ансамблэу «Березкэм», Пятницкэм ыцIэ зыхьырэ урыс лъэпкъ хорым ягъусэу пчыхьэзэхахьэм «Синдикэр» зэрэщыуджыгъэм тигъэгушхуагъ.

Адыгэ къашъор, адыгэ шъуашэр, лъэпкъ шэн-хабзэхэр «Синдикэм» Москва къызэрэщигъэлъэгъуагъэхэр дунэе къэбар хъугъэ.

Зэфэхьысыжь зэхахьэр

Республикэ филармонием зэфэхьысыжь пчыхьэзэхахьэу щыкIуагъэр Къэралыгъо телерадиокомпаниеу «Адыгеим» ижурналистэу Беданыкъо Замирэ зэрищагъ. Ащ зэрэхигъэунэфыкIыгъэу, «Ошъадэр» лъэныкъуабэ къызэлъызыубытырэ творческэ Iоф­шIапIэу щыт. Лъэпкъ мэкъамэхэр ыгъэжъын­чыхэзэ лIэшIэгъу зэфэшъхьафхэм аусыгъэ орэдхэр къеIох, къашъохэм адыгэм ыгу къызэрэтеорэр, искусствэр лъыкIуатэзэ щы­Iэныгъэм зэхъокIыныгъэу щыфэхъухэрэр, лъэпкъ шIэжь гупшысэр къахэщы.

«Ащэмэзым» ихудожественнэ пащэр ­Адыгэ Республикэм культурэмкIэ изаслуженнэ Iо­фышIэу Бастэ Асыет. КIэлэцIыкIухэу ансамблэм къыригъэблэгъагъэхэм яшIэныгъэхэм ахагъэхъуагъ, алъэ пытэу теуцох, искусствэм зыкъыщызэIуахызэ республикэм щытхъур къыфахьы.

Ансамблэм хэтхэр адыгэ шъуашэкIэ фэпагъэх, кIалэхэр лъэгъупхъэх, пкъыр ­ищыгъэу едзыгъохэм ахэлажьэх. Мэзгуащэ, Мэмэт, ХьапакIэ, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ орэдхэр «Ащэмэзым» дэгъоу къыIуагъэх. Купэу «Бэ­рэуджыр» къадежъыугъ.

Цышэ Зарет гукIи, псэкIи орэдым хэщагъ. Мэкъэ Iэтыгъэ дахэу иIэр театрализованнэ едзыгъохэм ащигъэфедэн елъэкIы. Урысыем, Абхъазым язаслуженнэ артисткэу, Адыгеим инароднэ артисткэу Нэхэе Тэмарэ ипащэу З. Цышэм искусствэ лъагэм екIурэ лъагъор щыIэныгъэм щыпхырещы. Урысыем ителеканалэу «Жъуагъом» изэнэкъокъу Цышэ Зарет хэлэжьагъ. «Ошъадэм» ипчыхьэзэхахьэ ащ шIулъэгъу орэдхэр щызэхытигъэхыгъэх. Айтэч фэгъэхьыгъэр жъы хъурэп. Пшъа­шъэр орэдым ыбзэкIэ псэлъыхъом дэгущыIэ зэрэшIоигъор къыреIотыкIы. Пщынэм ехьылIэгъэ орэдыри мыгощыгъэ шIулъэгъум игупшысэхэм къапкъырэкIы. Артисткэм орэдым тамэу ритыгъэм «Ошъадэр» къегъэдахэ.

Къашъор къэзыгъэдахэрэр

«Синдикэр» куп къызэрыкIоп. Икъа­шъо­хэмкIи ишъуашэхэмкIи зыми фэдэп. Уахътэм диштэу гъэкIэрэкIагъэу пчэгум къихьэу зы­плъэгъукIэ, гур зыфещэ. Къашъоу «Ислъа­мы­ер» «Синдикэм» къызэришIырэ шIыкIэм анахьэу къыхэщырэр артист пэпчъ исэнаущы­гъэ къызэIуихынымкIэ шIыкIэшIухэр къы­зэ­ригъотыхэрэр ары. Едыдж Викторие къа­шъор зегъэуцум, псэ зыпыт едзыгъохэр зэ­бгы­рищынхэ ыкIи зэфищэжьынхэ ылъэкIыгъ. Купым зы къашъор къыгъэлъэгъоным фэшI пычыгъо цIыкIум щыбгъэцэкIэн плъэ­кIыщтыр В. Едыджым фэIэпэIасэу къыдилъытагъ.

«Зыгъэлъатэр», «Къушъхьэ мэкъамэхэр», нэмыкIхэри «Синдикэм» икъэшъо гъэшIэ­гъоных. Шъонтырыпым тетхэу пшъашъэхэр зэрэуджыхэрэр, лъапэкIэ уцухэзэ къашъом гупшысэу хэлъыр зэрагъэбаирэр пчэгум къыщэлъагъо. КIэлэеджакIохэм якъашъохэри гъэшIэгъоных, нахь дахэу зафапэу зэраублагъэри зэхэщакIохэм шIукIэ афэтэлъэгъу.

Нэгъой Заур пэсэрэ орэдэу «Си Пакъ» зыфиIорэр къызэриIуагъэм, «Айдэмыркъан» зыфиIорэр оркестрэр имыгъусэу «Ащэмэзым» зэригъэжъынчыгъэр, «Убых къашъор», нэмыкIхэри лъэпкъ гупшысэм илъэгъохэщых. ЛIыбзыу Шан шыкIэпщынэр «къызэригъэгущы­Iагъэр», къызэрэшъуагъэр сыдым ымыуас?!

ШIэжьым икъутамэхэр

Филармонием исценэ сурэтхэмкIи агъэ­кIэрэкIагъ. Чъыгышхоу къэлъагъорэм ычIэгъ хъоо-пщау, артистхэр мэуджых, шъоф зэи­кIыр, къушъхьэ лъапэр, жьым икъэбзагъэ — ахэр гум къегущыIыкIых. Едыдж Викторие пчыхьэзэхахьэм гущыIэ зыщыратым зэфэхьысыжь кIэкIэу къышIыгъэр лъэпкъым иджэмакъ, иджэрпэджэжь къахэкIыгъэу тэлъытэ.

Убых къашъор «Ошъадэм» зэкIужьэу къыгъэлъэгъуагъ, ау убых лъэпкъыр дунаим зэрэтемытыжьыр зэкIэми ашIэрэп.

— Адыгэ лъэпкъ культурэр тыухъумэным, хэхъоныгъэ фэшIыгъэным тыдэлэжьэныр пшъэрылъ шъхьаIэу тиI, — къыIуагъ Едыдж Викторие. — Тхьашъуегъэпсэу тизэхахьэ шъукъызэрэкIуагъэм фэшI.

…ГушIогъо нэпсэу къехырэм Едыдж Викторие зэрэфаем фэдэу къыгъэгущыIагъэп. Тэхъутэмыкъуае щыщ адыгэ бзылъфыгъэм ыгу ихъыкIырэр лъэпкъ шIэжьым, искусствэм зэряпхыгъэр къыбгурыIонэу щытыгъ. Сценэм къыдэкIоягъэхэм, къэгъагъ Iэрамхэр Едыдж Викторие, артистхэм къязытыгъэхэм ягущыIэ фабэхэри зэхэтхыгъэх. Едыдж Мэмэт къызэриIуагъэу, «Ошъадэр» лъэпкъ гупшысэм иIотакIу. Мыекъуапэ инароднэ депутатхэм я Совет итхьаматэу Джарымэкъо Азмэт нэгушIоу къытпэгъокIи, «Ошъадэм» ихэхъоныгъэхэм уасэу афишIыгъэм тигъэгушIуагъ.

ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэр пчыхьэзэхахьэм къыщытетхыгъэх.