Хэбзэукъоныгъэхэр къэмыгъэхъугъэнхэм зыщытегущыIэгъэхэ коорди­на­ционнэ зэхэсыгъоу тыгъуасэ щыIагъэм тхьамэтагъор щызэрихьагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.

Хэбзэукъоныгъэхэр къэмы­гъэхъугъэнхэм фытегъэпсыхьэгъэхэ пIэшIорыгъэшъ Iофтхьа­бзэхэм язэхэщэн исистемэ илъэ­ныкъо шъхьаIэхэм ягъэцэ­кIэнкIэ республикэм ихэбзэу­хъумэкIо, гъэцэкIэкIо, чIы­пIэ зыгъэIорышIэжьын къулы­къухэм яIофшIэн шIуагъэу къытырэм къытегущыIагъ ыкIи мы илъэсымкIэ зэфэхьысыжьхэр къышIыгъэх АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэ ипшъэ­рылъхэр охътэ гъэнэфагъэкIэ зыгъэцэкIэрэ БрантI Мурадинэ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2019-рэ илъэсым шъолъырым щызэра­хьэгъэ бзэджэшIагъэхэм япчъа­гъэ процент 16,9-кIэ нахьыбэ хъугъэ. Тыгъоным, гъогурыкIоным ишапхъэхэр зэраукъохэрэм нахьыбэрэмкIэ ахэр япхыгъэх. Хэбзэгъэуцугъэм къыгъэнафэрэр агъэцэкIэным, общественнэ рэхьатныгъэр ыкIи щынэгъончъагъэр къэухъумэгъэным мэхьанэу иIэр цIыфхэм агурыгъэ­Iогъэным фэшI ведомствэм пэ­шIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр, зэхахьэхэр, зэIукIэгъу-зэдэгущыIэгъухэр муниципалитетхэм ащызэхещэх. Ащ фэдэ екIолIа­кIэм шIуагъэ къызэритырэми щэч хэлъэп.

Министерствэм анахьэу ынаIэ зытыригъэтхэрэ лъэныкъохэм ащыщ наркотикхэр хэбзэнчъэу зыгъэзекIохэрэм, интернет-сайт зэфэшъхьафхэр агъэфедэхэзэ хэбзэгъэуцугъэр зыукъохэрэм апэшIуекIогъэныр. Мы илъэсым мыщ епхыгъэ административнэ протокол 657-рэ хэбзэухъума­кIохэм зэхагъэуцуагъ. Зэфэхьысыжьхэм къызэрагъэлъагъорэмкIэ, 2019-рэ илъэсым IэкIыб къэралыгъохэм къарыкIыгъэ нэбгырэ мин 15,8-рэ Адыгеим къихьагъ. Ахэм ащыщэу 98-р къыздикIыгъэхэм агъэкIожьы­гъэх. Общественнэ чIыпIэхэм ыкIи урамхэм ащызэрахьэхэрэ бзэджэшIагъэхэм япчъагъэ пштэмэ, къэгъэлъэгъонхэу иIэ­хэмкIэ республикэр Урысыем ишъолъыр анахь дэгъухэм ащыщ.

Мыекъуапэ имэрэу Андрей Гетмановыр мыщ епхыгъэу къэ­гущыIэзэ, общественнэ рэ­хьатныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ на­роднэ дружинэхэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэм мэхьанэшхо ритыгъ. Ахэр хэбзэухъумакIохэм ягъусэхэу муниципали­тетым щызэхащэхэрэ мэфэкI зэхахьэхэм, Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэм къякIуалIэхэрэм ящынэгъончъагъэ къаухъумэ. КъэIогъэн фае, мыщ фэдэ организациехэр республикэм имуниципалитетхэм пстэуми ащызэхащагъэх.

Мы лъэныкъомкIэ Iофэу ашIагъэм изэфэхьысыжьхэр къы­шIыгъэх ыкIи къихьащт илъэсым пшъэрылъэу зыфагъэуцужьхэрэм кIэкIэу къатегущыIагъ Тэ­хъутэмыкъое районым иадминистрацие ипащэу Шъхьэлэхъо Азмэт.

Зэхэсыгъом къыхалъхьэгъэ Iофыгъом сыд фэдэрэ лъэныкъо­кIи мэхьанэшхо зэриIэр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ. Хэбзэукъоныгъэхэр профилактикэ шIыгъэнхэм пэIухьащт мылъкоу республикэм ирайонхэм ыкIи икъалэхэм ябюджетхэм къадыхалъытагъэм джыри зэ ахэплъэжьынхэу, ищыкIагъэ хъумэ, а пчъагъэхэр нахьыбэ ашIынхэу къариIуагъ.

— Мы IофшIэныр зэхэщагъэ зэрэхъурэм бэ елъыты­гъэр. ИнвестициехэмкIэ шъо­лъыр хъопсагъоу зэрэщытыщтым къыщегъэжьагъэу цIыф­хэм ящынэгъончъагъэ ухъумагъэ зэрэхъущтым нэсэу. Арышъ, пстэуми тиIофшIэн дгъэлъэшын фае. Джащ фэдэу народнэ дружинникхэр социальнэу ухъумэгъэнхэм, ахэм IэпыIэгъу тафэхъуным иIофыгъуи чIыпIэхэм мэхьа­нэшхо ащыратын фае, — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.

Адыгеим щызэхащэхэрэ Урысые ыкIи шъолъыр мэхьанэ зиIэхэ спорт зэнэкъокъухэр щынэгъончъэу щытынхэмкIэ зэшIуаххэрэ Iофыгъохэм къатегущыIагъ АР-м физическэ культурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет итхьаматэу Дэгужъые Мурат. Ащ къызэрэхигъэщы­гъэмкIэ, республикэм спорт псэолъэ 906-рэ ит. 2019-рэ илъэсым Урысые ыкIи шъолъыр мэхьанэ зиIэ Iофтхьэбзэ 250-м ехъу ахэм ащыкIуагъ. Мы аужырэ илъэсхэр пштэмэ, Адыгеим щызэхащэхэрэ спорт зэнэкъо­къухэм япчъагъэ хэпшIыкIэу хэхъуагъ. Арышъ, щынэгъончъэ­ным иIофыгъохэр мыщ дэжьым анахь шъхьаIэу къэуцух. Хэбзэ­ухъумэкIо къулыкъухэмрэ Комитетымрэ зэгъусэхэу а лъэныкъом Iоф дашIэ.

Аппаратнэ-программнэ комплексэу «Щынэгъончъэ къалэр» зыфиIорэм илъэныкъо шъхьа­Iэхэр муниципалитетхэм ащыгъэцэкIагъэхэ зэрэхъурэм иIофыгъуи зэхэсыгъом къыщаIэ­тыгъ. АР-м граждан зыухъумэжьынымкIэ ыкIи ошIэ-дэмышIэ IофыгъохэмкIэ и Комитет итхьа­матэу Вячеслав Лотаковым къызэриIуагъэмкIэ, урам­хэм, псэупIэхэм ячIыпIэ зэфэшъхьафхэм атетхэ видеокаме­рэхэм япчъагъэ 191-рэ мэхъу. 2020-рэ илъэсми ахэм ахагъэ­хъонэу агъэнафэ.

— СатыушIыпIэ гупчэхэм, тучанхэм, цIыфхэр бэу зыщызэрэугъойхэрэ чIыпIэхэм видеокамерэхэр ащыгъэуцугъэнхэ фае. Программэу «Щы­нэгъончъэ къалэр» зыфиIорэм камерэхэр епхыгъэхэу, шапхъэхэм адиштэхэу щытынхэм шъунаIэ тежъугъэт. 2020-рэ илъэсым ыкIэм нэс мыщ епхыгъэ Iофыгъо пстэури зэ­шIохыгъэн фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэр нэмыкI Iофыгъохэми ахэплъагъэх, унашъохэр ашIыгъэх. Джащ фэдэу 2020-рэ илъэсым имэзих Iофэу ашIэщтым иплан аштагъ.

Сурэтхэр А. Гусевым тыри­хыгъэх.

 ТХЬАРКЪОХЪО Адам.