Çocuklarımızın anadillerini sevmeleri için çaba sarfeden, ‘Adıge Cumhuriyeti halk Öğretmeni’ sıfatına sahip öğretmen, Neşutleşe Savdet ile sohbet ettiğimizde, günümüzde çerkesçe eğitiminde görülen zorluklar ve bu konuda Hatığujıkuaye ortaokulunda gerçekleştirdiği faaliyetler hakkında bilgi aldık.

Savdet Hatığujıkuaye köyünde 1960 yılında doğdu, burada yetişti, okudu. Üniversite eğitimine 1977 yılında Adıge devlet Öğretmen Enstitüsü Çerkesçe Bölümünde başladı.

Savdet; — Hangi mesleği seçeceğim konusunda çok düşünmedim. Öğretmenlerim Hurme Svet ve Bibele Dzeguaş sayesinde verdikleri diğer bilgiler yanısıra anadilini sevmenin, değer vermenin her bir ferdin ana vazifelerinden olduğunu ve bunun önemini kavradım. Ailem de anadili sevgisi ve milletimize değer vermeyi aşılayarak bizi yetiştirdi, — diyor.

Adıge Öğretmen Enstitüsünü bitirdikten sonra 1982 yılında Hatığujıkuaye ortaokulunda göreve başladı, 37 yıldır da çalışmaya devam ediyor.

Savdet — Ben çalışmaya başladığımda çerkesçe eğitimi ile alakalı metodik yardımcı materyaller ve kullandığımız kitapların sayısı daha çoktu. Günümüzde ders saatlerinin de sayısı azaldı. Buna rağmen samimi bir şekilde çalışmaya devam ediyoruz. Öğrenciler için en anlaşılır olması çabası ile dersi ilgi çekici kılmaya çalışarak veriyorum. Geçen yıl dokuzuncu sınıfı bitirenler arasında çerkesçe bitirme sınavını hazırlayanların arasında yer aldım. Rayonumuzdan çerkes edebiyatının gelişiminde katkıları olan Hurme Huseyn, Hağunduko Ayşet, Dzıbe Sanyetin de katıldığı etkinlikler düzenliyorum. Yazarlarımızın yayınladıkları yeni eserleri öğrencilere tanıtıyorum. Milli kıyafet günü, bayrak günü gibi önemli günlerde etkinlikler düzenliyorum. Çerkesçe ile alakalı bilimsel konferanslara iştirak ediyorum,— diyor.

Savdet sadece çerkesçe derslerinde değil ders dışı okul etkinliklerinde de çerkesçe ile alakalı faaliyetler, geceler, ilgi çekici yarışmalar vs. düzenliyor ve bunların da büyük önemi olduğunu belirtiyor.

Fakat tüm bunlara rağmen öğrencinin anadili ile ilgili olmasını yalnız başına öğretmenin de sağlamas mümkün değil. Herkesin malumu oldğu üzere ailelerimizde çerkesçe az duyulur oldu. Üzücü olmakla birlikte günümüzde öğrenciler arasında anadil eğitimi ve dile değer verenler tek tükler. Ardımızdan gelenlerin köklerini bilir bir şekilde yetişmesi gerekiyor. Çerkes olduğunun en birincil kanıtı anadilidir. Anadilimizin yarını bizlerin elinde. Her huy ve geleneğin başladığı yer aile.  Bu yüzden eğer ailede dil olmazsa, öğretmen ne yaparsa yapsın, öğrenciye derin bilgiler vermesi mümkün olmaz. Bunun yanısıra günümüzde öğrenciler okulda geçirdikleri vakit kadar zamanı ailelerinin yanında geçiriyor, bu yüzden çerkesçeyi ve çerkes gelenek-göreneklerini ailede yaşatmak gerekiyor.

Şayet böyle yapmayacak olursak çerkesçeyi ve çerkes kültürünü muhafaza edemeyeceğiz. Ailece ve öğretmenlerce hep birlikte milletimizi korumak ortak görevimiz olmalı. Milletin millet olmasını anadili sağlar.

Günümüzde çerkesçe öğretmenlerinin işleri zorsa da mesleklerine yürekten bağlılar. Neşutleşe Savdet gibi rayonumuzda yaşayan öğretmenlere saygı duymamız gerekiyor. Milletini sever, diline değer verir, geleneklerini-göreneklerini yaşatır gençlerin yetişmesine hizmet ediyorlar bu yüzden onlara teşekkür ediyoruz.

HUAJ Mariyet

Fotoğraf AVUTLE Zurab

Çeviri; AÇUMIJ Hilmi