Урысыем, IэкIыб къэралыгъохэм ащызэлъашIэрэ орэдыIоу Лев Лещенкэм иконцерт Адыгэ Республикэм ифилармоние гъэшIэгъонэу щыкIуагъ.

Оркестрэр игъусэу артист цIэрыIом къыIогъэ орэдхэм сыд фэдизырэ тядэIугъэми, тязэщырэп. Псэ апытэу тэлъытэх, гум иорэд хъугъэх.

Гъатхэм, шIулъэгъу къабзэм афэгъэхьыгъэхэмкIэ артистым пчыхьэзэхахьэр къызэIуихыгъ. Гъатхэм къыздихьырэ гушIуа­гъор унагъо пэпчъ лъыIэсынэу, дунаир мамырынэу афиIуагъ.

— Мыекъуапэ, Адыгеир сэгъэлъапIэх. НэIуасэу, ныбджэгъоу республикэм щысиIэр макIэп, — къыIуагъ Лев Лещенкэм. — Дэгъоу сшIэрэ цIыфхэр пчыхьэзэхахьэм къэ­кIуагъэхэу залым щысэлъэгъух. Синыбджэгъухэм якIалэхэр сценэм къыдэкIуаехэзэ къэ­гъагъ Iэрамхэр къызэрэсатырэр лъэшэу сигуапэ.

Хэгъэгум зэхъокIыныгъэхэр щэкIох, общественнэ-политикэ щыIакIэм IофыгъуакIэхэр къызыдехьых. Лев Лещенкэм къызэрэхигъэщыгъэу, щыIэныгъэм щыдгъэлъапIэхэрэм уасэу афэтшIырэр искусствэм ыбзэкIэ къэтIотэн тэлъэкIы.

Игупшысэхэр шIэжьым рип­хыхэзэ, Хэгъэгу зэошхом иветеранхэм, мамыр щыIакIэр нахьышIу шIыгъэным фэлэжьагъэхэм апае орэдхэр Л. Лещенкэм къыIуагъэх. «Къалэм икъэгъагъэхэр» зыфиIорэр къы­зыхедзэм, артистым дежъы­угъэх.

Зигъэпсэфыщтэп

— Орэд къэсIоныр, цIыфхэм саIукIэныр сшIогъэшIэгъон. Микрофоныр згъэтIылъыжьынэу, сценэм сытекIыжьынэу джырэ уахътэ гухэлъ сиIэп, — къыти­Iуагъ Л. Лещенкэм. — Непэ сценэм сытекIыжьынышъ, неущ «сыкIэгъожьыгъ» сIонышъ, къэзгъэзэжьынэу сыфаеп.

ЦIыфым гу иI щыIэным пае. Мурадхэр зыфишIыжьынхэм пае цIыфыр мэпсэу. Нэфшъагъом тыгъэм инэбзыйхэм тагъэгушIо, къиныгъохэр къызэтынэкIынхэм фэшI гугъэр чIэтынэрэп, орэдым тедэIу.

Артист, композитор цIэ­рыIо­хэр игъусэхэу Л. Лещенкэр 1976-рэ илъэсым Новороссий­-скэ къызэрэкIогъагъэр, Хэгъэгу зэошхом илъэхъан тидзэкIолIхэм къалэм икъэухъумэнкIэ лIыгъэу зэрахьагъэр щыгъупшэхэрэп. Клавдия Шульженкэр, Александр Пахмутовар, нэмыкIхэр Новороссийскэ щыIэхэу ныбжьыкIэхэм, шIэжьыр зыгъэлъапIэхэрэм аIукIагъэх.

Уикъалэ, уилъэныкъо гупсэ бгъэлъэпIэнхэм Л. Лещенкэр къатегущыIагъ. ШIу ылъэгъурэ орэдыр илъэсыбэ хъугъэу ирепертуар зэрэхэтыр артистым къыIуагъ. Орэдыр щыIэныгъэм Iэпы­Iэгъу къызэрэщытфэхъурэр — ащи шъхьафэу укъытегущыIэным имэхьани Л. Лещенкэм къыхигъэщыгъ. «Зы такъикъи рэхьат сиIэп», — орэдым хэлъэу артистым къеIо. Ащ дакIоу иныбжьыкIэгъур ыгу къегъэкIыжьы.

Орэдыр игъус

ЩыIэныгъэр иорэдхэмкIэ къэзыIотэрэ артистым уедэIуныр зымыуасэ щыIэп. Л. Лещенкэм къэгъагъ Iэрам езыты зышIоигъоу пчэгум къихьагъэр макIэп. КIэлэцIыкIухэм, пшъашъэхэм язакъоп тинэплъэгъу зыфэд­гъэзагъэр. Ныбжь хэкIотагъэ зиIэ хъулъфыгъэхэри артистым къыфэ­гушIуагъэх, гум къикIырэ гущыIэхэр къыраIуагъэх. Ащ фэдэ зэIукIэгъум уегъэгушхо, кIуачIэ къыпхелъхьэ.

— Шъхьащэ къышъуфэсэшIы, шъусэгъэлъапIэ, шъощ пае орэд къэсэIо, — хигъэунэфыкIыгъ Л. Лещенкэм.

Дунэе фестивалэу «Славян бэдзэрым» щытхъуцIэхэр къы­щы­дэзыхыгъэхэ орэдыIохэу О. Богословскаяр, Е. Гусаровар, фэшъхьафхэри оркестрэм хэтхэу орэдхэр къаIуагъэх.

Насыпым, шIулъэгъум яхьылIэгъэ усэхэм атехыгъэ орэдхэр гум рехьых. ЗэлъашIэрэ Анна Герман ирепертуар щыщхэри пчыхьэзэхахьэм щызэхэтхыгъэх.

Орэдыр щыIэныгъэм зэрепхы­гъэр артистхэм пчыхьэзэхахьэм къыщыхагъэщыгъ. Лев Лещенкэр лIэужхэр зэзыпхырэ орэдыIу. ШIулъэгъу къабзэм, гъатхэм, ны-тыхэм, лIыхъужъныгъэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ орэдхэу тызэдэIугъэхэр жъы хъущтхэп, тапэкIи гъашIэм щыжъынчыщтых, зэкъошныгъэр агъэпытэщт.

Л. Лещенкэм иконцертхэр Новороссийскэ, Краснодар ащы­кIуагъэх, Мыекъуапэ къызэрэкIуагъэр шIукIэ тыгу къэкIы­жьыщт.

Тэри тыфэраз, нахьыбэрэ Адыгэ Республикэм щытлъэгъу, иорэдхэр щызэхэтхы тшIоигъу. ШIоу щыIэр къыдэхъунэу фэтэIо. Насыпзехьэу утэлъытэ, Тхьэм уигухэлъышIухэр къыбдегъэхъух, опсэу, Лев! ШIукIэ тызэIокI. ЕмтIылъ Нурбый.