Хэгъэгум ишъолъырхэм академическэ музыкэмкIэ яфестивалэу «Музыкальнэ Адыгеир» тиреспубликэ зэрэщызэхащагъэм пIуныгъэ мэхьанэу иIэм гукIэ зыфэтэгъэзэжьы. ШIушIагъэм осэ ин фэтшIызэ, зэфэхьысыжьхэр тэшIых.

Фестивалым икъызэIухын фэгъэхьыгъэ зэхахьэр Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние щыкIуагъ. Респуб­ликэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ фестивалым хэлажьэхэрэм къа­фэгушIуагъ.

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние къырихьыжьэгъэ Iофыгъом республикэм и Къэралыгъо орэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыер» хэла­жьэзэ, апэрэ лъэпкъ оперэу композиторэу Нэхэе Аслъан ыусыгъэр Урысыем ишъолъыр­хэм къызэращагъэлъагъорэр Аулъэ Юрэ хигъэунэфыкIыгъ. МэщбэшIэ Исхьакъ ироманэу «Бзыикъо заор» лъапсэ зыфэ­хъугъэ оперэр концерт шIыкIэм тетэу Ростов-на-Дону, Элиста, Астрахань, Волгоград тиартистхэм къащагъэлъэгъуагъ. ОрэдыIохэр оперэм хэлажьэх. Адыгеим ыцIэ хэгъэгум щагъэIу. Фестивалэу «Музыкальнэ Адыгеир» тапэкIэ зызыушъомбгъущтхэ Iофтхьабзэхэм ащыщэу Ю. Аулъэм ылъытагъ.

Урысыем, Адыгеим янароднэ артистэу, композиторэу Нэхэе Аслъан фестивалым изэхэщакIохэм лъэшэу зэрафэразэр, академическэ музыкэм цIыфыр зэрипIурэр, шIэжьымрэ культурэмрэ къягоорэ къэтынхэу телевидениемкIэ зэхащэхэрэм фестивалыр имэхьанэкIэ зэрапэуцурэр, щыIэныгъэм къыгъэуцухэрэ пшъэ­рылъхэр гъэцэкIэгъэнхэмкIэ нахь пытэу тызэкъо­тын зэрэфаер Адыгэ Респуб­ликэм икомпозиторхэм я Союз итхьаматэу Нэхэе Аслъан хи­гъэу­нэфыкIыгъэх.

ПшIокIодырэр къэгъотыжьы­гъуай

Урысыем икомпозиторхэм я Союз и ГъэIорышIапIэ итхьаматэу, Татарстан икомпозиторхэм я Союз ипащэу, Урысыем, Татарстан янароднэ артистэу Рэщыд Калимуллиным фестивалым ишIуагъэкIэ музыкальнэ искусствэм хэхъоныгъэхэр ышIыщтхэу ылъытагъ.

— Адыгеим щыкIорэ фестивалым, шъолъырэу хэлажьэ­хэрэм ямызакъоу, Урысыем мэхьэнэ ин щыриI, — къыIуагъ Рэщыд Калимуллиным. – Академическэ музыкэм зедгъэу­шъомбгъущт, лъэпкъ искусствэм икъэIэтыжьын тыпылъыщт.

Концертыр

Республикэм и Къэралыгъо филармоние и Къэралыгъо симфоническэ оркестрэ, дирижерыр СтIашъу Къэплъан, концерт къэгъэлъэгъоным тетэу оперэу «Бзыикъо заом» иедзыгъохэм ащыщхэр къышIыгъэх. ХъокIо Сусанэ, Агъыржьэнэкъо Саныет, Шъымырзэ Казбек, Дзыбэ Руслъан, МэщбэшIэ Саидэ, Къумыкъу Щамсудин, Эльдарэ Айдэмыр, ГуашIэ Светланэ, нэмыкI орэдыIохэм оперэр къыха­дзэ, оркестрэр къадежъыу.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым икомпозитор цIэрыIоу, Урысыем, Адыгеим искусствэхэмкIэ язаслуженнэ IофышIэшхоу ХьаIупэ Джэбраил исимфоническэ поэмэу илъэныкъо гупсэ фэгъэхьыгъэр, «Къэбэртэе ныбжьыкIэ увертюрэр», нэмыкIхэри фестивалым ипчыхьэзэхахьэ щыIугъэх. Къэбэртэе-Бэлъкъарым исимфоническэ оркестрэу Темыркъэнэ Борис ыцIэ зыхьырэм ихудожественнэ пащэу, дирижер шъхьа­Iэу, Урысыем изаслуженнэ артистэу Темыркъэнэ Петр оркест­рэм пэщэныгъэ дызэрихьагъ. Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым язаслуженнэ артисткэу Щэрджэс Асыет произведениехэр мэкъэ Iэты­гъэкIэ къыIуагъэх.

Урысыем, Башкортостан искусствэхэмкIэ язаслуженнэ IофышIэшхоу, Башкортостан инароднэ артисткэу, композиторэу Дмитрий Шостакович ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ шIухьафтыныр къы­зыфагъэшъошэгъэ Лейла Исмагиловар фестивалым къыщыгущыIагъ, Iофтхьабзэм нэбгырабэ зэрэхэлажьэрэм, лIэужхэр зэрэ­зэрипхыхэрэм иеплъыкIэхэр къариIолIагъэх.

Башкортостан иартист цIэ­рыIоу Артур Гайсаровым лъэпкъ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэмкIэ орэдышъохэр ыгъэжъынчыгъэх. Адыгэ къамылымкIэ макъэхэр къырагъэIонхэ зэралъэ­кIырэм артистым ыIыгъ музыкальнэ Iэмэ-псымэр фэдгъэдагъ.

Музыкэм лъэпкъхэр зэрэзэфищэхэрэр пчыхьэзэхахьэм къыщылъэгъуагъ.

Iэнэ хъураер

Къэралыгъо филармонием тыгъуасэ зэхахьэу щыкIуагъэр Адыгэ Республикэм икомпозиторхэм я Союз итхьаматэу Нэхэе Аслъан зэрищагъ.

2014 — 2021-рэ илъэсхэм ателъытагъэу культурэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ Адыгэ Рес­публикэм ипрограммэ къыпкъы­рыкIыхэзэ, филармонием ипащэу, Урысыем изаслуженнэ артистэу, Адыгеим, Темыр Осетием — Аланием янароднэ артистэу Къулэ Мыхьамэт, Нэхэе Аслъан, нэмыкIхэри къэгущыIагъэх. Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ, композитор, артист, музыкант цIэрыIохэр Iэнэ хъураем хэлэжьагъэх.

ХьаIупэ Джэбраил, Владимир Чернявскэм, Лейла Исмагиловам, Артур Гайсаровым, СтIашъу Къэплъан, Андрей Ефименкэм, фэшъхьафхэм ягупшысэхэр тшIогъэшIэгъоныгъэх.

Рэщыд Калимуллиным изэ­фэхьысыжьхэр лъэпкъ шIэжьым дештэх. ЯтIонэрэу ар Адыгэ Республикэм къэкIуагъ. Адыгеим имузыкальнэ искусствэ ихэхъоныгъэхэм лъапсэу афэ­хъурэр Р. Калимуллиным къы­хигъэщыгъ.

— Урысыем ишъолъырхэм яфестивалэу Адыгеим щыкIорэм республикэм культурэмкIэ иIофы­шIэхэр икIэщакIох, изэхэщакIох, рес­пуб­ликэм ипащэхэр Iэпы­Iэгъу къафэхъугъэх. Лъэпкъ пэпчъ ижъырэ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэр иIэх. Ахэр мыкIодынхэм фэшI чIыпIэм щыпсэухэрэм ялъытыгъэр бэ. Адыгеим егъэ­жьэпIэшIухэр ышIыгъэх. «Ислъамыер» дунаим цIэрыIо зэрэщыхъугъэм къыщебгъэжьэнышъ, республикэм укъызэрэщытхъун щыI. ТапэкIэ тыплъэмэ, кадрэхэм ягъэхьазырын Iофышхоу зэрэщытыр къыдэтэ­лъытэ, — къыIуагъ Рэщыд Калимуллиным.

ИскусствэхэмкIэ еджапIэхэм гъэсэныгъэр зэращыкIорэм, кIэ­лэцIыкIухэр искусствэм на­хьышIоу фегъэджэгъэнхэм, лъэпкъ­хэм яфольклор щыIэныгъэм нахьышIоу щыгъэфедэгъэным, фэшъхьафхэм атегущыIагъэх.

Iэнэ хъураем кIэлэегъаджэхэр, композиторхэр, культурэм иIофышIэхэр щызэIукIагъэх, зытегущыIагъэхэм яхьылIагъэхэу унашъохэр аштагъэх.

Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэм концертэу щыкIуагъэр фестивалым ипрограммэ епхыгъэу щыт.

ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэр зэхахьэхэм къащытетхыгъэх.