Адыгэ къэIуакIэхэр
Растения КъэкIыхэрэр
Евгения ароматная — мэхъыч, къэрмэфибл, мэхъычплъыжь (каб.), къэрымфибл, лыхъулышхгын (черк.)
Ежа сборная — набдзэтеху (черк.)
Ежевика — къэцмаркIу, мэзмэракIу, къэмарыкIу (шапс.), мэракIуапцIэ (каб.), мэзмэракIуэ (бесл.)
Ель — псэи, псае (шапс.), псей (каб.)
Жабрица — къуэныжь, кхъуэныжь, кхъуэныжьудз (каб.), къуэныжьудз (черк.)
Жасмин — антIыр-джэрджэм
Желтолоз — дзэлыгъуэ (каб.)
Желудь — мышкIу, мышхуэмыпIэ (черк.)
Жерушник — хьэкъыршдэгу (черк.)
Живучка — сэф, сэху (каб.)
Жимолость — джэрджэм, тэрджэм, терджэм, джырджын (каб.), терджэн (черк.)
Жимолость обыкновенная — антIыр, антIырэ (каб.)
Жостер слабительный — бгырыпхиI, бгырыпхиIэ (черк.)
Заразиха — ныожъыцэ, жьыузхущхъуэ, сэхурангъэгъу (каб.), фызыжьыдзэ, нэуэжьыдзэ (черк.)
Звездчатка — удзкъэс (каб.)
Зверобой изящный — Пщымахуэ и шей (черк.)
Зверобой обыкновенный — гъожьуц, емынэгъалI, мэшыжъы (шапс.), гъуэжьудз (черк.), мэкъушей (бесл.), шэмэджгъэдыргъ (каб.)
Зверобой продырявленный — гъожьуц, емынэуц, гъуэжьудз (черк.), мэкъушей (бесл.), шэмэджгъэдыргъ (каб.)
Земляника — губгъоцумпэ, губгъуэмэракIуэ, щIымэракIуэ (каб.), мэракIо (шапс.), щIыгумэракIуэ (бесл.)
Земляная груша — чIырыкIу, щIэрыкIуэ, щIагърыкIуэ (каб.)
Змеиный корень — блэару (каб.), щIыпцIэгын (черк.)
ЛIыжъым къехъулIагъэр
КIымафэу лIыжъ горэ пхъэшI щыIагъэу, пхъэ кухьэ къыщи, къыдэхьажьыгъ. Пшъыгъэу, мэлакIэ лIагъэу унэм зехьажьым, джэныкъо пашъхьэм къэбыкIэ шъомпIэ сэмэ зэхэлъ Iуилъэгъуагъ. Мыщ дэжьым лIыжъым шъузыр ыгукIэ ыумысыгъ.
— Мы армэужъыр непэ рены пщэрыхьагъэп, къэбыкIэ ыуцэIоу щысы- гъэн фае.
Зэрэгубжыгъэу шъузым еджагъ:
— Шъуадэжь, птыщ усщэжьыщтышъ, зыкъэгъэхьазырыжь!
Шъузым зи къыпимыIухьэу, псынкIэу зыкъыфапи жэм итIысхьагъ.
КIохэзэ ячылэ хэгъуашъхьэ зынэсхэм бзылъфыгъэр къэлъэIуагъ:
— СыолъэIу, Тхьэм пай, сымыушъхьакIоу сигъэкIи сыдэгъэхьажь.
ЛIыжъым жэр къызызэтырегъэуцом ныор ипшыгъ, илI зыкъыфигъази къыриIуагъ:
— Непэ ренэм умышхагъэу, умэлэкIагъэу пхъэшIы ущыIагъ. Укъэпшъыгъэ гущэу укъэкIожьыгъ, узынэсыжькIэ шъоужъо пфэсшIыгъэу мэкIаем тетышъ, къехьыхи шхы.
Мыщ дэжьым ишъхьэгъусэ мысагъэ зэримыIэр лIыжъым къыгурыIуагъэу, кIэгъожьыгъэу жэм къикIи, шъузым ыблыпкъ къыкIаIи, къыдеIэзэ жэм къыригъэтIысхьажьыгъ ыкIи еужьырзэ ядэжь къэкIожьыгъэх.
ИжъкIэ джащ фэдэ шъуз IорышIэ чанхэр щыIагъэх.
* * *
Шъоужъо зэрашIырэр КъэбыкIэ къихыгъакIэр агъажъо, аупкIэпкIы, етIанэ шъоум купкIыхэр халъхьэхэшъ, агъэжъожьы.