ГъашIэм щытигъус
ЗэлъашIэрэ композиторэу Тхьабысымэ Умарэ ыныбжь илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоныр тыгъуасэ Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ.
Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовар, Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэм ипащэу Куфэнэ Щамсэт, нэмыкIхэри зэхахьэм къыщыгущыIагъэх.
Композиторым ыусыгъэ орэдхэр Урысыем, Тыркуем, Израиль, США-м, Сирием, фэшъхьафхэм ащашIэх. Композиторым ехьылIэгъэ къэгъэлъэгъоным сурэтышIэ 70-мэ яIофшIагъэ къырахьылIагъ. У. Тхьабысымэм тырашIыкIыгъэ сурэтхэм Хэгъэгу зэошхом илъэхъан, мамыр псэукIэм хэтэу искусствэм фэщагъэ зэрэхъугъэр къагъэлъагъо.
Къуанэ Аслъан исурэтхэр цIыф цIэрыIохэм яхьылIагъэх. Шъэожъ Розэ, Тхьабысымэ Умарэ, МэщбэшIэ Исхьакъ ясурэтхэр лъэгъупхъэх. ЦIыф цIэрыIохэр литературэмрэ искусствэмрэ зэфащагъэх. СурэтышIым орэдыIом, композиторым, тхакIом яобразхэр IупкIэу къызэIуихыгъэх.
А. Бырсырым, Г. Назаренкэм, Р. Тыгъужъым, нэмыкIхэм ашIыгъэ сурэтхэр зекIонхэм ахэлажьэхэрэм, къушъхьэхэм ятеплъэ, нэмыкIхэм яхьылIагъэх. Студентхэм ясурэтхэр тарихъым къыпкъырэкIых. Тхьаркъохъо Рузанэ тыкъэзыуцухьэрэ дунаим еплъыкIэу фыриIэр исурэт къыщегъэлъагъо. Уцыр дахэу къэкIыгъ, мэлхэр кIэим дэхьагъэхэу уц къашхъом хэтых. Сергей Орловым Шопен исурэт ышIыгъ.
Нарт эпосым къыхэхыгъэ зэхэт сурэтищыр, адыгэ саер зыщыгъ пшъашъэхэр, фэшъхьафхэри гъэшIэгъоных. Гъогунэкъо Мухьарбый иIэпэIэсэныгъэ уегъэгушхо. Ащ сурэтэу хидыкIыгъэм къэгъагъыр зыIыгъ пшъашъэр, адыгэ шъуашэр зыщызылъэрэ хъулъфыгъэр къегъэлъагъох. Хъулъфыгъэмрэ бзылъфыгъэмрэ ягупшысэхэр мамыр псэукIэм, ныбжьыкIэгъум афэгъэхьыгъэх.
Композиторэу Тхьабысымэ Умарэ орэд 600 фэдиз ыусыгъ. ИгупшысэхэмкIэ цIыфхэм алъыIэсын зэрилъэкIыгъэр иIофшIагъэ къегъэлъагъо. Урысхэр, адыгэхэр, нэмыкI лъэпкъхэр зэхэтхэу зэлъашIэрэ орэдэу «Синанэр» зэхахьэхэм къащаIоу бэрэ зэхэтэхы. ЩыIэныгъэм фэусэгъэ композиторым ишIушIагъэ кIодыщтэп. Урысыем икомпозиторхэм я Союз хэтэу Алла Соколовар, студентхэр орэдыIо цIэрыIоу Шъэожъ Розэ исурэт еплъыхэзэ, пшъашъэхэм ащыщ мэкъэ шъабэкIэ «Синанэр» къыхидзагъ… Орэдыр гъашIэм дыщыI, композиторыр иIофшIагъэкIэ непи къытхэт.
ЕмтIылъ Нурбый.