Къалэу ТIуапсэ, хабзэ зэрэхъугъэу, адыгэ культурэм ия IХ-рэ фестивалэу «Шапсыгъэ ибзыйхэр» зыфиIорэр щы­кIуагъ. Районым икIэлэцIыкIу коллектив ыкIи иорэдыIо анахь дэгъухэм яIэпэIэсэныгъэ сценэм къыщагъэлъэгъуагъ, мэ­фэ­кIым ихьэкIэ шъхьаIэу щытыгъ орэдымкIэ ыкIи къашъомкIэ Адыгеим и Къэралыгъо ансамблэ цIэрыIоу «Ислъа­мыер».

Гъэмэфэ зыгъэпсэфыгъо лъэхъаным иаужырэ мафэхэм, ТIопсэ районым, бэшIагъэу хабзэ зэрэщыхъугъэу, цIыфхэр зэрэчэфыщтхэм тегъэпсыхьа­гъэхэ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьаф­хэр щызэхащэх. Адыгэ культурэм имэфэкIэу «Шапсыгъэ ибзыйхэр» зыфиIорэм епхыгъэ фестивалэу тхьамафэм тегъэ­псыхьагъэр шышъхьэIум и 23-м ублагъэ хъугъагъэ. Ащ къыкIэлъыкIуагъэх ермэл культурэм ифестивалэу «Дышъэ зэндал», ащ нэужым «Русский каравай» зыфиIохэрэр.

…ТIуапсэ игупчэ цIыфыбэ къыщызэрэугъоигъагъ. Анахь хьакIэ лъапIэхэм ащыщыгъэх адыгэ къуаджэхэм адэсхэ анахьыжъхэр, районым ипащэу Анатолий Русиныр, къоджэ псэупIэхэм яIэшъхьэтетхэр, Адыгэ Хасэм хэтхэр. Мы фестивалыр зэхэзыщагъэхэр муниципалитетым иад­министрациерэ шапсыгъэхэм яобщественнэ парламентрэ. МылъкукIэ IэпыIэгъу къафэхъугъэх чIыпIэ предпринимательхэм ащыщхэр. Анахьэу къе­кIолIагъэхэм ашIогъэшIэгъоныгъэр зэлъашIэрэ дэкIо IэпэIасэу КIуращынэ Маринэ адыгэ лъэпкъ шъуашэу ышIыгъэхэм якъэгъэлъэгъон ары. иIэшIа­гъэхэр ащ ЦIэпс къырищыгъэх. Хы ШIуцIэ Iушъом щыпсэухэрэ шапсыгъэхэм яижъырэ культурэ фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэ­гъон гъэшIэгъон къуаджэу Псыбэ культурэм и Унэу дэтым иIофышIэхэм къагъэхьазырыгъ. Джащ фэдэу къэлэ кIэлэцIыкIу художественнэ еджа­пIэу Киселевым ыцIэкIэ щытым чIэсхэ кIэлэцIыкIу IэпэIасэхэм яIофшIагъэхэр умы­гъэшIэгъон плъэкIыщтыгъэп. Артист ныбжьыкIэ­хэми адыгэ джэгум ишэн-хабзэхэр къагъэлъэгъуагъэх, ащ нэужым джэгу дахэ зэхащагъ. Ахэм къакIэлъыкIуагъэх ТIопсэ районым ичIыпIэ зэ­фэ­шъхьафхэм къарыкIыгъэхэ худо­жественнэ коллективхэмрэ орэды­Iохэмрэ: «Шапсыгъэ инэфылъэхэр» ыкIи «Гунэс» зыфиIохэрэр (ахэр Агуй-Шапсыгъэ къикIыгъэх, яIэшъхьэтетыр Шъхьэлэхъо Заур), «Черкесиер» (Ныджэпсыхъо щыщых, яIэ­шъхьэтетыр Дэгъо Рустам), «Ды­шъэ къам» зыфиIорэр (ЦIэпс щыщых, пащэр КIуращынэ Марин), «Къушъхьэхэм якIэлэцIыкIухэр» (къуаджэу КодэшъхьапIэ щыщых, пащэр Даур Сарет), «Дышъэ кIэн» (Агуяпэ щыщых, пащэр Нэгъуцу Сар), «Псынэпс» (Псыбэ щыщых, пащэр Шъхьэлэхъо Мурдин), «Жъогъобын» (къуаджэр КодэшъхьапI, пащэр Тхьагъушъэ Марет), «Талисман» (къуаджэр Псыбэ, пащэр Ацумыжъ Марин), инструментальнэ купэу «Джырэ Кавказыр» (къуа­джэр Агуй-Шапсыгъ, пащэр Хъу­нэ Марин), шоу-купэу «ASSA» (къуаджэр Ныджэпсыхъу, пащэр Дэгъо Рустам), къуа­джэу КодэшъхьапIэ къикIыгъэ инструментальнэ коллективэу Тхьагъушъэ Марет зипащэр, орэдыIо купэу «Горный край», (къуаджэр Агуй-Шапсыгъ, пащэр АкIэгъу Ален), орэдыIо кружокэу «Мэкъэ чанхэр» зыфиIорэм иорэдыIоу Ирина Дементьевар (къуаджэу Агуй, пащэр Маргарита Гальцевар), орэдыIохэу Ацумыжъ Заремэрэ (Псыбэ щыщ) Бойко Мариерэ (Ны­джэ­псыхъо щыщ), пащэр Инна Бой­ко), АкIэгъу Аленэрэ Нэгъуцу Шамилэрэ къуаджэу Агуй-Ша­псыгъэ къикIыгъэх.

Адыгэ культурэм имэфэкIы­шхоу ТIуапсэ щыкIуагъэр зэлъа­шIэрэ ансамблэу «Ислъамыем» иконцерткIэ ухыгъэ хъугъэ, пщынаоу Мышъэ Андзауррэ орэдыIоу Эльдар Айдэмыррэ цIыфхэр бэрэ Iэгу афытеуагъэх.

Мы фестивалым къекIолIа­гъэхэм ацIэкIэ рэзэныгъэ гущы­Iэхэр къаIуагъэх ТIопсэ районым ипащэу Анатолий Русиным, Адыгэ Хасэм итхьаматэу КIакIыхъу Мэджыдэ ыкIи ТIопсэ районымкIэ Хасэм итхьаматэ игуадзэу Шъхьэлэхъо Сэфэр.

— Тирайон цIыф лъэпкъ 50-м ехъумэ ялIыкIохэр щэпсэух, зэкIэми пшъэрылъ шъхьаIэу тиIэр мамырныгъэр, зыпкъитыныгъэр, гъунэгъушIу зэфыщытыкIэхэр тишъолъыр къыщытыухъумэнхэр ары, — къыхигъэщыгъ муниципалитетым ипащэ. — Культурэмрэ искусст­вэмрэ цIыфхэр зэрапхых, нахь зэгурыIо ашIых, лъэпкъ зэхэдз ямыIэу ныбжьыкIэхэр дахэу, зэгурыIохэу псэунхэм фапIух. Мыщ фэдэ Iофтхьэбзэ шIагъом изэхэщакIохэм, зи­шIуагъэ къэзыгъакIохэрэм лъэшэу тафэраз.

Ныбэ Анзор.