Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Республикэу Башкортостан и ЛIышъхьэ ипшъэрылъхэр охътэ гъэнэфагъэкIэ зыгъэцэкIэрэ Радий Хабировымрэ мы шъолъырым и Правительствэ илIыкIо купрэ зэIукIэгъу адыриIагъ.

ШъолъыритIум язэпхыныгъэ, ныбджэгъуныгъэу азыфагу илъыр гъэпытэгъэным афэшI ахэр Адыгеим къэкIуагъэх. АР-м и Правительствэ и Унэ щыкIогъэ зэхахьэм хэлэжьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет, Адыгеим и Къэралыгъо Совет – Хасэм хэтхэр, бизнес-сообществэм илIыкIохэр.

Адыгеим и ЛIышъхьэ Iофтхьабзэм пэублэ псалъэ къыщишIызэ, республикэм хьакIэхэу къэкIуагъэхэм шIуфэс гущы­IэхэмкIэ зафигъэзагъ. ШъолъыритIум язэпхыныгъэ гъэпытэгъэным, ащ зегъэу­шъомбгъугъэным зэрэфэхьазырымкIэ Радий Хабировым фэрэзагъ ыкIи Башкортостан загъэпсыгъэр мыгъэ илъэси 100 зэрэхъурэмкIэ ащ щыпсэухэрэм зэкIэми игуапэу афэгушIуагъ.

— Башкортостан хэхъоныгъэшIу­хэр зышIырэ промышленнэ ыкIи мэкъу­мэщ шъолъырэу щыт, химическэ промышленностым ыкIи машинэшIыным ягупч, чIыдагъэр анахьыбэу къызычIащырэ шъолъырхэм ащыщ. Арышъ, хэхъоныгъэу ышIырэмкIэ мы республикэм опытэу IэкIэлъыр тшIогъэшIэгъон, ар тапэкIэ къызфэдгъэфедэ тшIоигъу, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат. — Ащ дакIоу тэри къэдгъэлъэгъонэу, тызэрыгушхонэу, тызэгъу­сэу зэдэдгъэцэкIэнэу тиIэр макIэп. МашинэшIыным, чIыдагъэм икъыдэгъэкIыжьын, мэкъумэщ хъызмэтым япроектхэм лъэныкъуитIуми шIогъэшхо къытфахьын алъэкIыщт. Непэрэ мафэм ехъулIэу зэфыщытыкIэ дэгъу­хэр тиIэх: адыгэ къуаер итэщы, бензиныр ыкIи дизельнэ гъэстыныпхъэр къитэщэ. Ау тапэкIэ тизэпхыныгъэ дгъэпытэнымкIэ джыри амалышIухэр щыIэх, экономикэм, культурэм, гуманитар лъэныкъохэм ахэр япхыгъэх. ШъолъыритIуми зы пшъэрылъ тиIэр – тицIыфхэм ящыIэкIэ-псэукIэ на­хьышIу шIыгъэныр ары.

Адыгеим и ЛIышъхьэ анахьэу ынаIэ зытыридзагъэхэм ащыщ Лъэпкъ проектхэм ягъэцэкIэн.

УФ-м и Президент игукъэкIхэр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэмкIэ шъолъыр­хэм язэгурыIоныгъэ, язэпхыныгъэ гъэпытэгъэнхэм мэхьанэшхо иI.

Дахэу къазэрапэгъокIыгъэхэм фэшI зэрафэразэр ыкIи субъектитIум яIофшIэн ыкIи ныбджэгъу зэфыщытыкIэхэр гъэпытэгъэнхэм зэрэфэхьазырыр Радий Хабировым къыIуагъ. АщкIэ амалхэу щыIэхэр гъэнэфэгъэнхэм пае Адыгеим и ЛIышъхьэ Башкортостан ригъэблэ­гъагъ.

— Тызэпэчыжьэу тыщыс нахь мышIэми, тызэзыпхырэр бэ. ЧIыдагъэм икъы­дэгъэкIыжьынкIэ пэрытныгъэ зыIыгъ шъолъырхэм тащыщ, джащ фэдэу машинэшIынымкIэ типродукцие тыди щызэлъашIэ, мэкъумэщ комплексым хэхъо­ныгъэшIухэр ешIых. Адыгеими ежь зэрыгушхон ылъэкIыщтхэ гъэхъэгъэшIу­хэр иIэх. ШъолъыритIум амалхэу тIэ­кIэлъхэр къызфэдгъэфедэнхэм, опытымкIэ тызэхъожьыным, тизэпхыныгъэ дгъэпытэным непэрэ зэIукIэгъур афытегъэпсыхьагъ, — къыIуагъ Радий Хабировым.

СубъектитIум Iоф зэрэзэдашIэн алъэ­кIыщтхэ лъэныкъо шъхьаIэхэм къэзэ­рэугъоигъэхэр нэужым атегущыIагъэх. Агропромышленнэ комплексым хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ, мэкъумэщ хъыз­мэтым икооперацие изэхэщэнкIэ опытэу аIэкIэлъым къытегущыIагъ ыкIи ащ лъэ­тегъэуцо къыфишIыгъ Башкортостан и Премьер-министрэ игуадзэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Ильшат Фазрахмановым.

Мэкъу-мэщым ылъэныкъокIэ шъолъы­ритIум яшIоигъоныгъэхэр бэкIэ зэтефэх, анахьэу ар зыфэгъэхьыгъэр къуаехэм якъыдэгъэкIын ары. Башкортостан ипа­щэ­хэм къызэраIуагъэмкIэ, адыгэ къуаер республикэм къащэныр, «Адыгэ къуаем» ибренд къызэраухъумагъэмкIи респуб­ликэм опытэу IэкIэлъыр къызфагъэфедэныр ашIогъэшIэгъон. АщкIэ, мы уахътэм Башкортостан гумэкIыгъохэм ахэт, сыда пIомэ мы шъолъырыр къэралыгъом, дунаим зэрэщызэлъашIэрэ «башкир шъоум» ибренд хэбзэнчъэу бэ зыгъэфедэрэр. КIэугъоекIо правительствэм изэхэщэнкIэ, инвестициехэм ахэгъэхъо­гъэнымкIэ Адыгеим гъэхъэгъэшIухэр зэриIэхэр хьакIэхэм къыхагъэщыгъ.

Инвестициехэм алъэныкъокIэ Адыгеим амалхэу IэкIэлъхэм, ащ епхыгъэу шъолъыритIум Iоф зэрэзэдашIэнхэ алъэ­кIыщтхэм къатегущыIагъ АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Къуанэ Андзаур. Непэрэ мафэм ехъулIэу республикэм иинвестиционнэ портфель инвестиционнэ площадкэ 67-рэ хэхьэ. Анахьэу узщыгугъын фэе лъэныкъохэм ащыщых промышленностыр, мэкъумэщ хъызмэтыр, зекIоныр. Инвесторхэм индустриальнэ паркищ апагъохы: Яблоновскэр, Теуцожьыр ыкIи Мыекъуа­пэр. Мы лъэныкъомкIэ Башкортостан опытышхо зэрэIэкIэлъыр къыдэплъытэмэ, ащкIэ зэпхыныгъэр гъэпытэгъэныр Адыгеим шIогъэшIэгъон.

Джащ фэдэу гъэстыныпхъэ шхъуантIэм икъычIэщын фэгъэзагъэу пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Южгазэнерджи» зыфиIорэм дэжь газым икъыдэгъэкIыжьын фытегъэ­псыхьэгъэ заводыкIэ щышIыгъэным фэшI Адыгеим инвестиционнэ площадкэ хьазыр аритыным фэхьазыр. Гъэстынып­хъэр зыщырагъэхъорэ станциехэм нахь зя­гъэушъомбгъугъэным, ащкIэ Башкортостан ипредприятиехэм къатырэ амалхэр къызфэгъэфедэгъэнхэм мэхьанэшхо иIэу къаIуагъ. Адыгеим къыщыдагъэкIхэрэ гъомылапхъэхэу, продукциеу шэпхъэ­шIухэм адиштэхэрэр мы субъектым ащэнхэм, сатыушIыпIэ гупчэхэм, нэ­мыкI чIыпIэхэм ащаIуагъэ­кIынхэм фэхьазырых. Къэралыгъом имызакъоу, зэрэдунаеу щызэлъашIэхэрэ продукцие зэфэшъхьафхэр Адыгеим ипредприятиехэм къыдагъэкIых: редукторхэр, гидроманипуляторхэр, тхьэпэ зэфэшъхьафхэр, бытовой химиер. Ахэри бэмэ ашIогъэшIэгъоных.

РеспубликитIум япарламентхэм язэпхыныгъэ гъэпытэгъэным, гъэсэныгъэм, псауныгъэр къэухъумэгъэным, культурэм, зекIоным, спортым, лъэпкъ зэфыщытыкIэхэм, ныбжьыкIэ политикэм, нэмыкI лъэныкъохэмкIи Iоф зэдашIэным шIогъэ­шхо къызэритыщтыр къыхагъэщыгъ.

Сатыу-экономикэ, шIэныгъэ-техническэ, социальнэ ыкIи культурэ зэпхыныгъэ АР-м иминистрэхэм я Кабинетрэ Башкортостан и Правительствэрэ зэдыряIэным фытегъэпсыхьэгъэ зэзэгъыныгъэ лъэныкъохэм зэдашIыгъ. Документым КъумпIыл Мурат­рэ Радий Хабировымрэ кIэтхэжьыгъэх. ТехнологиехэмкIэ, зекIонымкIэ, нэмыкI IофыгъохэмкIэ опытэу аIэ­кIэлъымкIэ зэхъожьынхэу ахэр зэзэгъы­гъэх, бизнес цIыкIум ыкIи гуры­тым Iэпы­Iэгъу афэхъугъэнымкIэ амалхэу аIэ­­­кIэлъхэр агъэнэфагъэх. ПэшIорыгъэ­шъэу зэрэрахъухьагъэмкIэ, зэгъусэхэу ермэлыкъхэр, семинархэр зэхащэщтых, спе­циалистхэмкIэ зэхъожьыщтых, шъо­лъы­­ритIум язэфыщытыкIэхэр агъэпытэщтых.

Джащ фэдэу лIыкIо купым хэтхэр пэрытныгъэ зыIыгъхэ предприятиехэу Адыгеим итхэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэр зэрагъэлъэгъугъ, социальнэ псэуалъэхэм ащыщхэр къаплъыхьагъэх.

Спортсменхэм, тренерхэм аIукIагъэх

Физкультурникым и Мафэ фэгъэхьыгъэу Адыгеимрэ Башкортостанрэ япащэхэр спорт комплексэу Владимир Невзоровым ыцIэ зыхьырэм щыIагъэх. Мыщ зыщызыгъасэхэрэ кIэлэцIыкIухэм, спортсмен нахьыжъхэм, джащ фэдэу тренерхэм аIукIагъэх, гущыIэгъу афэхъу­гъэх. Дунаим щызэлъашIэрэ, титренер цIэрыIоу Кобл Якъубэ самбэмрэ дзюдомрэкIэ ригъэ­жьэгъэ шэн-хэбзэ дахэхэр мыщ щылъа­гъэкIуатэх.

Спортсмен ныбжьыкIэхэм бэнэным екIолIакIэу фыряIэр, зызэрагъасэрэр республикэхэм япащэхэм нэрылъэгъу афэхъугъ. Ахэм ащыщыбэм гъэхъэгъэшхохэр яIэх, зэнэкъокъу зэфэшъхьафхэм текIоныгъэ ыкIи хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащыдахыгъэх.

Радий Хабировым шIуфэс гущыIэхэмкIэ спортсменхэм закъыфигъэзагъ. Бэнэныр ежьыри зэрикIасэр къыхигъэщызэ, ныбжьыкIэхэм гъэхъэгъэшIухэр ашIынхэу, лъэгэпIэ инхэм анэсынхэу къафэлъэIуагъ.

— Мы спорт лъэпкъхэмкIэ Адыгеим къэгъэлъэгъон дэгъухэр иIэх. БэнэнымкIэ Адыгеим испортсменхэм сыдигъуи гъэхъэгъэшIухэр ашIых, мы кIэлэ ныбжьыкIэхэм ащыщхэми чемпионхэр къа­хэкIынхэу тащэгугъы. АщкIэ шъуищыкIагъэр зэкIэ шъуIэ­кIэлъ, зызщыжъугъэсэнхэ шъулъэ­кIыщт комплекс зэтегъэп­сыхьагъэхэр Мыекъуапэ имызакъоу, республикэм имуниципалитетхэм пстэуми ащытэшIых. ТэпэкIи арэущтэу щытыщт, сэнаущыгъэ зыхэлъ спортсмен ныбжьыкIэхэм зыкъызэIуахынымкIэ IэпыIэгъу тафэхъущт, — къыIуагъ Къум­пIыл Мурат.

ЯшIэжь агъэлъэпIагъ

Адыгеим и ЛIышъхьэ къызщыхъугъэу къуаджэу Улапэ лIыкIо купыр щыIагъ. Хэгъэгу зэошхом хэкIодагъэхэм яшIэжь агъэлъапIэзэ, мы чылэм щыщхэу фэхыгъэхэм къафызэIуахыгъэ саугъэтым КъумпIыл Муратрэ Радий Хабировымрэ екIолIагъэх, дзэкIолIхэм шъхьащэ афа­шIыгъ. Джащ фэдэу апэрэ дунэе заом хэлэжьагъэхэу, ихэгъэгу зыпсэ фэзытыгъэхэм ясаугъэтэу «Дивизие Iэлыр» зыфаIорэм къэгъагъэхэр кIэралъхьагъэх.

Лъэпкъхэр зэфищагъэх

Культурэм ылъэныкъокIи республикитIур зэдэлэжьэщт. АщкIэ егъэжьапIэ хъугъэ зэлъашIэрэ ти­къэшъокIо купхэм къы­зэдатыгъэ концертыр. «Налмэсымрэ» Файзи Гаспаровым ыцIэ зы­хьэу Башкортостан и Къэралыгъо академическэ ансамблэмрэ Къэралыгъо филармонием къыщышъуагъэх. Башкирием икъэралыгъо филармониеу Хусаин Ахметовым ыцIэ зыхьырэм ипащэу Айдар Зубайдуллиным щытхъуцIэу «Адыгеим изаслуженнэ артист» зыфиIорэр фагъэшъо­шагъ.

Площадкэ зэфэшъхьафхэр агъэфедэзэ Адыгеимрэ Башкортостанрэ язэфыщытыкIэхэр, язэпхыныгъэ агъэпытэнэу лъэ­ны­къохэр зэзэгъы­гъэх.