Адыгэкъалэ щыпсэурэ Шъхьащэкъо Кимэ физкультурэмрэ спортымрэ апыщагъэу гъашIэр къехьы. МэфэкIым ехъулIэу гущыIэгъу тызэфэхъугъ.

— СыкIэлэцIыкIоу физкультурэм сыпылъыгъ. Футболыр, атлетикэ псынкIэр, гимнастикэр, самбэр, дзюдор, нэмыкIхэри сшIогъэшIэгъоныгъэх, — къеIуатэ Шъхьащэкъо Кимэ. – Сыгужъуагъэу унэм сыкъихьажьмэ сянэ къысэушъыеу къы­хэкIыщтыгъ.

— Сыда анахьэу къыуиIощтыгъэр?

— ПкIэнчъэу уахътэр згъэкIуагъэу бэрэ ылъытэщтыгъ. «ШIуанэр пштэу ха­тэм ухахьэмэ нахьышIу» къысиIоу хъущтыгъэ.

— Сэ сяни джары къысиIощтыгъэр.

Кимэ мэкъэ IэтыгъэкIэ мэщхы. Унэгъо хъызмэтым изехьан тянэхэм физкультурэм еплъыкIэу фыряIагъэм къатегущыIэ.

— Спортсмен цIэрыIо ухъунэу угу къыуиIощтыгъэба?

— Къуаджэм удэсэу амалышхо зэрэуимыIэр къыдэплъытэн фаеу тиныбджэгъухэм ащыщхэм къытаIокIыщтыгъ. Рекорд згъэуцунэу гухэлъ инхэр сиIагъэхэп, ау кIуачIэм хэзгъахъо, къулайныгъэм мэхьанэ естызэ лъэкIэу сиIэр сыуплъэкIу сшIоигъоу уахътэ къысэкIущтыгъ.

— 2007-рэ илъэсым рекордэу бгъэу­цугъэм тытегъэгущыIэба.

— Марафон чъакIэм тетэу километри 100-р Адыгэкъалэ сыхьати 10-кIэ къыщысчъыгъагъ. СиIофшIэгъухэм, пащэхэм сытырагъэгушхуи, ащ фэдэ хъугъэ-шIагъэр сищыIэныгъэ шIукIэ къыхэнагъ.

— Атлетикэ псынкIэр, футболыр, дзюдор, нэмыкIхэм уахэдэнэу уфэягъа?

— Адыгэ Республикэм изэнэкъокъу­хэм футболымкIэ бэрэ сахэлэжьагъ, нэмыкI спорт лъэпкъхэм сапылъыгъ. Физкультурэм мэхьанэу естырэм сыдихьыхыщтыгъ.

— Къэлэ администрацием физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет Iоф щыпшIэу къыхэкIыгъ.

— Спорт лъэпкъыбэмэ сапылъыныр нахь сшIогъэшIэгъоныгъ. Хэгъэгум, дунаим ячемпион ухъуным фэшI щыIэ­кIэ-псэукIэу уиIэм, фэшъхьафхэм мэхьэнэ ин яптын фае.

— Автотранспортнэ техникумыр, Адыгэ къэралыгъо университетым физкультурэмрэ дзюдомрэкIэ и Инсти­тут Мыекъуапэ къыщыуухыгъэх. Сэнэ­хьатым икъыхэхын къыохьылъэкIыгъа?

— НыбджэгъушIухэр сыдигъуи сиIагъэх. Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу Хъот Юныс сыд фэдэ IэнатIэ иIэми, футбол зэрешIэрэм сылъыплъэщтыгъ. Ащ къызэрэсиIощтыгъэу, спорт лъэпкъыбэмэ уапылъыныр нахьышIу. Физкультурэр щыIэныгъэм къыщыотэжьы.

Пчэдыжьым елъытыгъэр

— Ким, физкультурникым мафэр зэрэригъажьэрэм къыкIэупчIэрэр макIэп. Сыда къыдэхъумэ шIоигъор?

— Сэри а упчIэм бэрэ сегупшысэ. Пчэдыжьым Iэпкъ-лъэпкъхэр «къэсэгъэ­ущых», сэгъэпытэх. Къэсчъыхьаныр, кIуачIэр зыпсыхьэрэ амалхэр згъэфедэнхэр шэнышIу сфэхъугъэх. Пчэдыжьыр зэребгъажьэрэм елъытыгъэу, мафэр кIощтэу сэлъытэ.

— Тренерхэр уиIагъэба?

— РСФСР-м изаслуженнэ тренерэу Хъуажъ Мэджыдэ атлетикэ онтэгъум сыфигъасэщтыгъ. СССР-м изаслуженнэ тренерэу Хьатэгъу Адамэ бэнакIэхэм яшъэфхэр къысфиIуатэщтыгъэх. Физкуль­турэмкIэ сиапэрэ кIэлэегъаджэр Шэу­джэн Аскэр. ЗэкIэми сафэраз. Спортым имызакъоу, шэн-хабзэхэм сафапIугъ.

Амалым икъежьапI

— Футбол уешIэми, гимнастикэм упылъми кIуачIэм мэхьанэу ептырэр къытаIоба.

— ЦIыфым гъэретэу иIэм изакъоп къыхэзгъэщырэр. Гушъхьэ кIуачIэр зы­псыхьэрэр зэкIэми апшъэ изгъэшъэу къыхэкIы. Сыныбжь илъэс 50-м къехъу­гъэу футболымкIэ лIакъохэм язэнэкъо­къу, нэмыкI спорт зэIукIэгъухэм сахэлажьэ.

— КъапIомэ пшIоигъор цIыфыр ыгукIи, ыпкъыкIи пытэу щытын зэрэфаер ара?

— КIуачIэу уиIэр бгъэфедэн плъэкIын фае. Зыгорэм уезэоным, ыгу хэбгъэкIыным пае спортым зыфэбгъэсэныр тэрэзэп. Ор-орэу цыхьэ зыфэпшIыжьын, угукIэ упытэн фае. Псауныгъэр щыIэныгъэм къыщыотэжьыным тренерхэм тыфагъэсагъ.

— УикIалэу Мурат футбол ешIэ. Имурадхэр къыуиIорэба?

— Тренерхэу Батырбый Руслъанрэ ХьакIэцIыкIу Руслъанрэ ипащэхэу къэлэпчъэIутэу Мыекъуапэ икомандэ щешIэ. УпчIэжьэгъу сешIы. Спортым ишъыпкъэу пылъ. Къыдэхъущтыр уахътэм къыгъэлъэгъощт.

— Ким, физкультурникым и Мафэ фэгъэхьыгъэу сыда тигъэзетеджэхэм къяпIо пшIоигъор?

— Джырэ уахътэ республикэм спорт псэуалъэхэр щагъэпсых. ТиIэшъхьэтетхэм физкультурэм, спортым мэхьэнэ ин араты. Наркоманием, шъон пытэхэм ныбжьыкIэхэр къакIэрычыгъэнхэмкIэ спортым шIогъэшхо къытфехьы. ФизкультурэмкIэ рагъэжьэнышъ, ашIоигъо спорт лъэп­къыр къыхахынэу, Адыгэ Республикэм щыт­хъур къыфахьынэу афэсэIо.

— Уигухэлъхэр Тхьэм къыбдегъэ­хъух.

— Тхьауегъэпсэу.

Сурэтым итыр: Шъхьащэкъо Ким.