Адыгэ Республикэм испорт еджапIэу N 2-м ипащэу, Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу Хъот Юныс иапэрэ кIэлэегъаджэ, тренерэу бэнэпIэ алырэгъум тезыщагъэм, гъэсэныгъэм изэгъэпшэнхэм къатедгъэгущыIэ тшIоигъоу тыIукIагъ.

— ЗэкIэ сезыгъэджагъэхэм гущыIэ фабэхэр къясIолIэнэу сыфай, — игупшысэхэм таще­гъэгъуазэ Хъот Юныс. — КIэлэегъаджэр щыIэныгъэм илъэгъохэщ. Гъогоу узытырищэрэм урыкIоным уфэхьазыр зыхъукIэ, укъызэплъэ­кIыжьыным утещыныхьэрэп.

Апэрэ кIэлэегъаджэр

— Юныс, уезыгъэджагъэхэм апэрэ кIэлэегъаджэр къахэбгъэ­щыныр орыкIэ сыда?

— ТхакIи, еджакIи сэзыгъэшIэгъэ ГъукIэлI Асыет гукIи, псэкIи тигъасэщтыгъ. А лъэхъаным кIэлэегъаджэхэм къинэу алъэгъущтыгъэр непэ къыдгурэIожьы. Ным ебгъэпшэрэ кIэлэегъаджэм гущыIэкIэ къыуиIорэм дакIоу, инэплъэгъукIэ, шэн-хабзэу зэри­хьэхэрэмкIэ уепIу. Тхылъыр шIэ­ныгъэм иIункIыбзэмэ, апэрэ кIэ­лэегъаджэр гугъэм илъэмыджэу сэлъытэ.

— Гъобэкъуае тыщыIэу Гъу­кIэлI Асыет ищагу тызыдахьэм, зэрэунагъоу къыппэгъокIыгъ.

— Пчэдыжьым насыпыр зэригощырэр тикIэлэегъаджэ къыIоу зэхэсхыщтыгъ. Адыгэ гущыIэжъым мэхьанэу иIэр щыIэныгъэм щытэ­лъэгъу. КъыпкIэупчIэрэм улъыкIоныр зымыуасэ щыIэп. УикIэлэгъум къыхэпхырэ гъогум утемыкIыным сыфэзыгъэсагъэмэ ГъукIэлI Асыет ахэсэлъытэ. Ишъ­хьэгъусэу Мухьдини сыфэраз.

Сэнэхьатым икъыхэхын

— Къыхэпхыщт сэнэхьатым хэта уфэзыщагъэр?

— Я 3-рэ классым сыщеджэзэ самбэмкIи, дзюдомкIи кIалэхэм бэнакIэ языгъашIэщтыгъэ Гъу­кIэлI Аслъанбэч ыдэжь сыкIуагъ. Ащ сызыфигъэсагъэр сэнэхьат сфэ­хъугъ, сищыIэныгъэ спортым есп­хыгъ.

— ГъукIэлI Аслъанбэч Адыгэ Республикэм изаслуженнэ тренер, Теуцожь районым ицIыф гъэшIуагъ.

— Дзэ къулыкъум ыуж Мые­къуапэ мэкъумэщ техникумэу дэтым ГъукIэлI Аслъанбэч самбэмкIэ тренерэу Iоф щишIэзэ, спорт лъэпкъыр дунаим щашIэным иIахь хишIыхьагъ. Янэ къе­лъэIуи чылэм къызегъэзэжьым, тренер сэнэхьатым ыгу ритыгъ, цIыфышIухэр ыгъэсагъэх.

— Гъобэкъуае щырагъажьи, спортышхом цIэрыIо щыхъугъэ­хэр къытаIоба.

— Iэшъынэ Сэфэр СССР-м самбэмкIэ джэрзыр къыщихьыгъ, дунэе зэIукIэгъухэм самбэмкIи, дзюдомкIи хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащыдихыгъ. ЦIыкIуныбэ Юсыф адыгэхэмкIэ боевой самбэмкIэ дунаим апэу дышъэр къыхьыгъ. Еутых Кимэ илъэс 18-м нэс зыныбжьхэм язэнэкъо­къу дзюдомкIэ джэрзыр тIогъогогъо къыщихьыгъ. Шъхьащэкъо Амзан СССР-м дзюдомкIэ джэрзыр къыщихьыгъ. ГъукIэлI Ас­лъан ЦСКА-м хэтэу самбэмкIи, дзюдомкIи спортым имастер хъугъэ, медальхэр къыфагъэшъошагъэх. Пэнэшъу Юрэ СССР-м спортымкIэ имастер. Дзыбэ Хьамзэти ащ фэдэ лъэгапIэм нэсыгъ, Урысыем изаслуженнэ тренер хъугъэу Гъобэкъуае ныбжьыкIэхэр щегъа­сэх.

Ыгъасэхэрэр къыгоуцох

— Юныс, ГъукIэлI Аслъанбэч ыгъэсагъэхэм тренерхэр, цIыф цIэрыIохэр къахэкIыгъэх.

— Адыгэ ашугэу Теуцожь Цыгъо фэгъэхьыгъэ зэIукIэгъухэр самбэмкIэ Гъобэкъуае щызэхэщэгъэнхэм Аслъанбэч кIэщакIо фэхъугъ. Пенсием ар зэкIом, Дзыбэ Хьамзэт Iофыр лъигъэкIуа­тэу фежьагъ.

— Олимпиадэ джэгунхэм дышъэр дзюдомкIэ къащызыхьыгъэ Мудрэнэ Бислъан, ащ ышэу Аслъан, нэмыкI спорт­смен цIэрыIохэр Т. Цыгъо фэ­гъэхьыгъэ зэнэкъокъум хэла­жьэхэу тлъэгъугъэх.

— ГъукIэлI Аслъанбэч Iофыгъо заулэ зэдигъэцэкIэн ылъэкIы­щтыгъ. Теуцожь Цыгъо ищытхъу къэIэтыгъэным зэрэпылъым да­кIоу, къоджэ спортым зыкъегъэ­Iэтыгъэным, лъэпкъ шэн-хабзэхэм ныбжьыкIэхэр афэгъэсэгъэнхэм пылъыгъ. Сэнаущыгъэ зыхэлъ бэнакIохэр зэIукIэгъухэм ахэлажьэщтыгъэх. Къыблэм, Темыр Кавказым ятренерхэр, спортсменхэр Гъобэкъуае къыригъэблагъэщтыгъэх. Кобл Якъубэ лъапсэ зыфишIыгъэ бэнэпIэ еджапIэр ыгъэдэхагъ.

— Шэн-хэбзэ дахэу Гъобэ­къуае щызэрахьэрэмэ ащыщ Теуцожь Цыгъо и Унэ-музей зэнэкъокъум хэлажьэхэрэ спорт­сменхэр, тренерхэр зэрэкIо­хэрэр.

— Илъэс 55-рэ кIэлэцIыкIухэм Iоф адэзышIэгъэ сиапэрэ тренер къесIолIэн слъэкIыщтыр тхылъ шъхьаф икъущт. Алырэгъум кIалэр зэрэщыбанэрэм лъыплъэзэ, адыгагъэ щыIэныгъэм щызэрихьан зэрэфаер IофшIэным къыщыхигъэщыщтыгъ.

— Физкультурникым и Мафэ къэблагъэ. Апэрэ тренерым сыда къыфапIо пшIоигъор?

— Редакцием сыкъэкIоным ыпэкIэ тэ, зэныбджэгъухэм, тызэ­хэгущыIэжьыгъ. Аслъанбэч гъэзетымкIи фэгушIохэ ашIоигъу ригъэ­джагъэхэу НэмытIэкъо Ас­лъан, Уджыхъу Хьазрэт, Еутых Кимэ, ЦIыкIуныбэ Юсыф, Iэшъынэ Сэфэр, Хьатхъохъу Байзэт, Гъу­кIэлI Ас­лъан, Хъот Юсыф, Шъхьащэкъо Амзан, Шъхьащэкъо Бислъан, Теуцожь Бислъан, Тхьаркъохъо Юрэ, ГъукIэлI Юрэ, нэмыкIхэми.

— ЗыцIэ къепIуагъэхэм Адыгэ Республикэм инароднэ артист, колхоз тхьамат, тренерхэр, фэшъхьафхэри ахэтых. КIэлэегъэ­джэ дэгъухэм шъурагъэ­джагъ.

— КIэлэегъаджэхэм яIофшIэн­кIэ чылэр агъэдэхагъ, агъэсэгъэ кIалэхэм щыIэныгъэм гъогу дахэ щыпхыращы. Iэшъынэ Нухьэ, Хъут Юрэ, Iэшъынэ Юрэ, Уджыхъу Аскэр, ГъукIэлI Теуцожь, СтIашъу Майор, Шъынэхъо Аслъанбый, нэмыкIхэм тафэраз.

— Гъобэкъуае культурэм и Унэ щашIыным колхоз тхьаматэу щытыгъэ Бэрэтэрэ Аскэр кIэщакIо фэхъугъ. Гурыт еджапIэм спортзалэу щагъэпсыгъэм ГъукIэлI Аслъанбэч изэхэщакIу.

— УзыщапIугъэ къуаджэр бгъэдэ­хэным, IэпыIэгъу узэфэхъу­жьыным тикIэлэегъаджэхэм тыфагъэсагъ. ИлъэсыбэкIэ узэкIэIэ­бэжьмэ, шэн-хабзэу тиIагъэхэм зафэдгъэзэжьызэ хэкIыпIэхэм талъэхъу. Щысэ зытетхыщтхэр тиIэх.

— Республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» игъэ­цэкIэкIо куп ухэт, физкультурэмрэ спортымрэкIэ комитетым урипащ.

— КъызгурэIо зыфапIорэр. Спортым тытегущыIэ зыхъукIэ, дышъэр къэзыхьыгъэ адыгэ кIа­лэм адыгабзэкIэ къэгущыIэн ымылъэкIэу къыхэкIы. Спортым игугъу тшIы зыхъукIэ, адыгабзэм, шэн-хабзэхэм, тарихъым язэгъэ­шIэн тапылъын зэрэфаем мэхьэнэ ин етэты, унэшъо хэхыгъэхэр Адыгэ Хасэм щитхъухьагъэхэу Iоф тэшIэ. Физкультурникым и Мафэ фэгъэхьыгъэу гъэзетеджэхэм сафэгушIо, псауныгъэ пытэ яIэнэу Тхьэм сафелъэIу.

— ШъуигухэлъышIухэр къыб­дэхъунхэу шъуфэсэIо.

— Тхьауегъэпсэу.

ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэм арытхэр: Юныс иапэрэ кIэлэегъаджэу ГъукIэлI Асыетрэ иапэрэ тренерэу Гъу­кIэлI Аслъанбэчрэ агот.