АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм зичэзыу я XXXIX-рэ зэхэсыгъо тыгъуасэ иIагъ. Ар зэрищагъ Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм.

Повесткэм щагъэнэфагъэхэм атегущыIэнхэр рамыгъажьэзэ, ар АР-м и Апшъэрэ Хьыкум и Тхьаматэу джырэблагъэ агъэ­нэфэгъэ Шумэн Байзэтрэ УФ-м и МЧС АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу агъэнэфэгъэ Александр Зыбкинымрэ мы Iэна­тIэхэм зэраIуагъэхьагъэхэм фэшI депутатхэм ацIэкIэ къа­фэгушIуагъ.

«Парламент сыхьатым» зыщытегущыIэнхэу агъэнэфэгъагъэр УФ-м и Президентэу Вла­димир Путиныр кIэщакIо зы­фэхъугъэ Лъэпкъ проект 12-мэ къадыхэлъытагъэхэм ягъэцэкIэн ары. Ащ фытегъэпсыхьэгъэ шъолъыр проектхэу рахьыжьагъэхэр зэрэпхыращыхэрэм, та­пэкIэ гухэлъхэу яIэхэм ащигъэгъозагъэх АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Къонэ Андзаур.

Лъэпкъ проектхэм къады­хэлъытагъэхэм ягъэцэкIэн пае фе­деральнэ проект зэфэшъхьаф­хэу 67-рэ аштагъ, ахэм къапкъырыкIыхэзэ республикэми шъолъыр проект 47-рэ щыра­хьыжьагъ. АР-м и ЛIышъхьэ ахэм япхырыщын пае пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр къыгъэуцу­гъэх, афэгъэзэгъэщтхэр, пшъэ­дэкIыжь зыхьыщтхэр къыгъэ­нэфагъэх.

Шъолъыр проектхэм япхырыщын пстэумкIи сомэ миллиарди 3-рэ миллион 450-м ехъу мы илъэсым пэIуагъэхьанэу агъэ­нэфагъ. Ащ щыщэу сомэ миллиарди 3-р федеральнэ, мил-лион 203-м ехъур республикэ, миллион 30-р чIыпIэ бюджетхэм къахэхыгъэщт, мыбюджет къэкIуапIэхэм къахэ­кIыгъэуи сомэ миллиони 150-рэ халъ­хьащт.

Проект пэпчъ къыдыхэлъытагъэу шIагъэхэмрэ пшъэрылъхэмри апаIуагъэхьащтми хэу­шъхьафыкIыгъэу министрэм щи­гъэгъозагъэх. Ахэм нахь игъэ­кIотыгъэу джыри ягугъу къэтшIыщт.

Нэужым повесткэм щыгъэ­нэфагъэу 2018-рэ илъэсымкIэ республикэ бюджетыр гъэцэ­кIагъэ зэрэхъугъэм финансхэмкIэ министрэу Долэ Долэтбый къытегущыIагъ. ХахъохэмкIэ ар сомэ миллиард 19-рэ миллион 985-м ехъущтыгъ, хъарджхэр миллиард 19-рэ миллион 598-рэ хъущтыгъэх.

Парламентым и Тхьаматэ игуа­дзэу, бюджет-финанс, хэ­бзэIахь ыкIи экономикэ политикэмкIэ, предпринимательст­вэмкIэ ыкIи IэкIыб экономикэ зэфыщытыкIэхэмкIэ комитетым ипащэу Iэщэ Мухьамэди мыщ фэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ. Блэ­кIыгъэ илъэсымкIэ республикэ бюджетыр федеральнэ хэбзэгъэуцугъэхэм адиштэу гъэцэкIагъэ зэрэхъугъэр ащ къы­Iуагъ.

Джащ фэдэу АР-м и Уплъэ­кIокIо-лъытэкIо палати бюд­жетыр гъэцэкIагъэ зэрэхъу- гъэр зэриуплъэкIугъэр, лъэныкъо пстэумкIи зыпари хэукъоныгъэ къызэрэхимыгъэщыгъэр къыушыхьатыгъ.

ШIокI зимыIэ медицинэ страхованиемкIэ ЧIыпIэ фондым 2018-рэ илъэсымкIэ ибюджет гъэцэкIагъэ зэрэхъугъэми депутатхэр тегущыIагъэх. Ха­хъо­хэмкIэ ар сомэ миллиарди 4-рэ миллион 888-м ехъущтыгъ, хъарджхэр миллиарди 4-рэ мил­лион 872-рэ хъущтыгъэх. Мы бюджетри федеральнэ хэбзэ­гъэуцугъэхэм адиштэу гъэцэ­кIагъэ хъугъэ.

Нэужым 2019-рэ илъэс бюджетым, административнэ хэу­къоныгъэхэм, туризмэм изегъэ­ушъомбгъун ылъэныкъокIэ къэралыгъо хэбзэ органхэм пшъэ­рылъэу яIэхэм, Iахьзэхэлъ псэ­олъэшIыным хэлажьэхэрэм IэпыIэгъу ятыгъэным, цIыфыбэ зыщызэхахьэрэ Iофтхьабзэхэм язэхэщэн, муниципальнэ къулы­къум, административнэ хэу­къо­ныгъэхэм, нэмыкIыбэхэм афэ­гъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афэшIыгъэнхэм епхыгъэ законхэм, зако­нопроектхэм атегущыIагъэх, аштагъэх.

УФ-м СледствиехэмкIэ и Ко­митет и ГъэIорышIапIэу АР-м щыIэм истатус фэгъэхьыгъэу УФ-м и Федеральнэ ЗэIукIэ Фе­дерациемкIэ и Совет и Тхьаматэу Валентина Матвиен­кэмрэ УФ-м и Къэралыгъо Думэ и Тхьаматэу Вячеслав Воло­динымрэ афагъэзэгъэ джэпсалъэ Адыгеим и Парламент идепутатхэм агъэхьазырыгъ. Ащ и Тхьаматэ игуадзэу Шъэо Аскэр къызэриIуагъэмкIэ, Следст­виехэмкIэ Комитетым и ГъэIорышIапIэу Адыгеим щыIэмрэ гъунэгъу Краснодар краимкIэ ГъэIорышIапIэмрэ зэхагъэхьа­жьынхэ фэдэу къэбар щыIэ хъугъэ. Ащ депутатхэм дыра­гъаштэрэп.

Федеральнэ структурэу Адыге­им Iоф щызышIэхэрэр ащ тетэу зэрэращыжьыхэрэм респуб­ли­кэм истатус Iахыжьынышъ, Крас­нодар краим хагъэхьажьыщт фэдэу цIыфхэм къызэрашIуи­гъэшIырэр джэпсалъэм къыщеIо. СубъектитIум ягъэIоры­шIапIэхэр зэхагъэхьажьхэмэ, бзэджэшIагъэхэм апэшIуекIо­гъэнымкIэ Адыгеим шIуагъэу къыфихьырэм къыщыкIэщтэу зэралъытэрэри тидепутатхэм къыраIотыкIыгъ.

Ахэри, федеральнэ хэбзэ ор­ганхэмрэ республикэм икъэралыгъо хэбзэ органхэмрэ зэ­гурыIохэу Iоф зэрэзэдашIэрэ­ри къыдалъытэнхэшъ, УФ-м СледствиехэмкIэ и Комитет и Гъэ­IорышIапIэу АР-м щыIэм истатус зытетым тетэу къагъэнэ­жьынэу джэпсалъэм къыщеIо.

Повесткэм щагъэнэфагъэхэм затегущыIэхэм ыуж УФ-м и ФСБ и ГъэIорышIапIэу АР-м щыIэм ипащэу Виктор Шаменковым Адыгеим и Парламент итын анахь лъапIэу «Закон. Пшъэрылъ. ЦIыфыгъ» зыфиIорэр фагъэшъошагъэу ар къэ­зыушыхьатырэ тхылъыр Вла­димир Нарожнэм ритыжьыгъ. Виктор Шаменковыр мы Iэна­тIэм IокIыжьы, нэмыкI субъект Iоф щишIэнэу агъакIо.

Хъут Нэфсэт.