Ичылапхъэ къытхепхъэ

Поэзием дахэм уфещэ, Тыгъэ нэбзыйкIэ мэгуащэ. ШIум ичылапхъэ къытхепхъэ, Е тхыпхъэ шIагъоу къытфэхъэ.

Е тхыгъэр тынэу къегъанэ, ЛIэужмэ ясаугъэтэу. Тарихъым Iахьэу къыхэнэ, Жъалымхэр зэгуигъэутэу.

О щыгушIукIи чIыопсым, Ощхыпсым, пщагъом е осым, ЗэхашIэ уиIэу зыгъаси, КъэпшIэнба усэм ыуаси!

Е усэ сатырхэр зэхалъхьи, Псэ ткIопси зэмкIэ ахалъхьи, Поэзием их ухэхьан, ПфэлъэкIмэ ухэсыхьан…

Иныбжьыкъу чъэпхъыгъэ

НыбжьыкIэгъум Иныбжьыкъу чъэпхъыгъэ. КIодыжьыгъэ Тыгъэ къохьажьыгъом. Ыухыгъ шъуIуа зекIо гъогоу зытетыгъэр, Щыгъупшагъ шъуIуа чIыгоу зыIэтыгъэр? Гоу, Ныбжьыкъум ыгоу Зы ошъопщэ жьаоу тыридзагъэр Ежь ычIыпIэ Къэнэжьыгъа? Зысэплъыхьэ, Шъофым сехьэ, Псым сыхэхьэ, Сесы, сэкIо, сэчъэ…

Сэ слъэгъужьрэп ащ игъогуи, Иошъогуи, Зэбгырычъэу Уцы къашхъуи къахэнагъэп, Осэу, ощхэу, Уашъом къикIэу къехыжьыгъэп.

Ау ичъыгхэр, КъыгъэкIыгъэ чъыгхэр Бырэбагъэх, Пхъэшъхьэ-мышъхьэ IэшIухэр КъапыкIагъэх… * * * Зэхэзагъэрэп цIыфхэр, зэзаох, Зэфэдагъэхэп цIыфхэр, псэ шъхьафых. Ем лъыхъугъи ахэт, Лъымыхъугъи. Псэм лъыхъугъи ахэт, Гумызагъи. ЩыIэныгъэр шIум фигъэзагъэу, Ащ езэгъэу ГъашIэм щыIагъи.

Чатэ чIэгъым чIэунэхъухьагъэу, Псэнчъэ хъугъэу Нэфым хэкIыгъи, ЛIыхъужъыгъэ къызыхэфагъи Зэфэмыдэу щыIагъэх, ЛIэжьыгъэх.

Нэфыр

Нэфыр къыщежьа ошъогум, Нэфыр къыщежьа цIыфыгум, Тыдэ къикIыгъа пчэдыжьэу, Тыгъэм нахьи нахьыжъэу?

Нэфыр Тхьэм къыхэкIыгъа, Е ащ ынэгу къытекIыгъа? ШIулъэгъур гъогогъу фэхъугъэу, ЦIыфыр ищыпэлъэгъоу.

Мэфапэм нэфыр къежьагъэу, МэфакIэр къырихьыжьагъэу, Тэ тщэхъу ренэу, ау тэшIэ, ИIэщтэп кIэух ащ игъашIэ.

Тхьэ нурэу уашъом къехыгъэмэ, ЦIыфлъэпкъым щыщэу хъужьыгъэмэ.

ШIум икъушъхьэ

Сэбахьым гъогум тэ тытехьэ, Сэбахьым гъашIэм тэ тыхахьэ, Ащ сыхьатмафэ тыщежьэнэу, ШIум тиакъыл фэдгъэлэжьэнэу.

Сэдакъи гъогум щытэгощы, Тызхэтмэ хъярэу такъыхэщы. ЩыIакIэр зэу къытфэкIэракIэу, ЗекIоныр тэркIэ пэкIэракIэу.

Аущытми хэти пэкIэ-пакIэу ЩызэбгырэкIы тичIыгушъхьэ. Щызэтыралъхьэу мэкIэ-макIэу, Насып-мыжъуацэу шIум икъушъхьэ.

Ау тэ тащесы псыхъо чъэрмэ, Тарэчъэ Iэлэу хыпсы ормэ. Тебыбэ уашъом бзыум фэдэу, Гухэлъмэ тамэхэр къытатэу!

Сэбахьым гъогум тэ тытехьэ, Сэбахьым гъашIэм тэ тыхахьэ. Ащ сыхьатмафэ тыщежьэнэу, ШIум тиакъыл фэдгъэлэжьэнэу.

Сыкъыпфещхы ощхэу

Сэ непэ сыкъыпфещхы ощхэу, Ощх Iушъабэу, ощх гушъабэу. Сэ сыкъэкIо уадэжь Iахь мыгощэу, УщызгъашIоу гум, ущыфабэу.

Ау уфаемэ сыкъыпфепсынба Зызгъэтыгъэу, ом иостыгъэу. ШIухьафтынэу о къыостынба Тыгъэ бзыйхэр гъэтхэ къэгъагъэу!

Жьау уфаемэ ошъуапщэ сыхъоу, Сэ уашъхьагъ мэфэ ренэм ситын. Уемыжьэжьи шIулъэгъу улъыхъоу СишIулъэгъуи титIо тфикъун.

ЧIыопс макъэу, бзыу орэдышъоу КъэмышIахэу орэд къыпфэсIощт. Сэрэлъэгъуи ащ укъыдашъоу, ОрэдыкIэхэр пфызэхэслъхьащт.

Усигъатхэу, усидунаеу, Узыслъэгъурэм гур мэгумэкIы. Тызэгъусэмэ сэ зэкIэ сиIэу Сызщэхъужьы, шIум сыпэгъокIы.

Шъуикъин сикъинэу

Сэ сыщыI шъуихъяр сихъярэу, Сигунэсхэр сышъуигъэрэу. Сэ сыщыI шъуикъин сикъинэу, Шъуигукъао сигукъаоу.

Сэ шъутесхыщт сфэлъэкIмэ къиныр, Лъэпшъэрыхьэ сышъуфэхъун. Гум ычIыпIэм шъо шъуфэдэшъ, Зы кIэсэнэу сышъуиIэн.

Шъусигупсэх, шъулыщыщых, Тызэфэчъэх псыIэрыщэу. Тэ типсыпэ псыкIэр рэкIо, ЗэлIэужэу зэкIэлъэкIо.

Тинэфшъагъо тыгъэ бзыеу, Къытфэбыбы ошъо бзыоу. Мэфэ ошIур къехьы марышъ, Тегъэфабэ ащ тыриешъ.

Сэ сыщыI шъуихъяр сихъярэу, Сигунэсхэм сырягъэрэу. Ау джащ пае силъэмакъэ КъыхэIукIы чIым ымакъэ. * * * Пщэгъо Iугъор зытекIрэм Тфэи мэзыр къыхэщы. Пчэдыжьыпэу зэкIэкIрэм Кушъэпс тхыцIэр зэкIещы.

Къушъхьэ лъапэм ылъапсэу Къушъхьэ къуаджэр къэлъагъо. ЧIыпIэрысмэ якупсэу Мыщ псэупIэр щэшIагъо.

Къечъэхыгъэу шъхьэшыгум Псыхъор дэчъы чылэгум. Пахъэр шъхьашъом къытекIы, Ынэ къикIэу зэхэчъы.

Ошъочапэм хэкIухьэу Къушъхьэ гъогур мэкIоды. Тидунай ащ щиухэу Шъхьэм щыхъугъэу зеIэты.

Уашъом ышъо зэблехъу, Тыгъэ бзыйхэр мэшIэтых. Пщэс зырызи сэлъэгъу, Жьыбгъэм ахэр дэджэгух…

Сымэджэщыр

Пчэдыжь, сымэджэщыр чъыем хелъасэ, Узи гупшыси зэкIэ мэIасэ. А рэхьатыгъоу такъикъ заулэм, ЧIыпIэр еубыты зэу насып залэм.

А насып залэр фэд шъоф зэикIым, Коц хьэсэ дышъэу орэу шъхьэлъагъэм. Сабыеу чъэрэм, щхы мэкъэ шIагъом, Гугъэр къэзытэу къахэкуукIрэм.

Тыгъэу къепсыгъэм инэбзый шIэтмэ Зэпагъэнэфых сымэджэщ дэпкъхэр. Ау чъыер кIуачIэ, такъикъ рэхьатмэ Зыдагъэделэх сымаджэу щылъхэр.

Чэщыр джэхьнэмэу ашъхьарытыгъэу, НэгъэупIэпIэгъуи къаримытыгъэу, Щыгупсэфынхэу, узынчъэ хъунхэу, Ахэр мэгугъэх жьы къащэжьынэу.

Пчэдыжь, сымэджэщыр чъыем хелъасэ, Узи гупшыси зэкIэ мэIасэ. А рэхьатыгъоу такъикъ заулэм, ЧIыпIэр еубыты зэу насып залэм!

Сафэд нэмыкIхэм

Сэри сафэд джа адрэхэм, Сэри сафэд нэмыкIхэм, Бэ схэлъэп уигъэгушхонэу, Зи стхыгъэп о бгъэшIэгъонэу.

Ар тхакIошъ пIоу, сымыIэт, ЫIуагъэшъ пIоу, умыIуат, Сыхэукъуагъэуи мэхъушъ, Бэрэ сэ сыплъэхъугъэшъ.

ЗэраIоу, утыр стедзагъэу, Щыгъынэу сщыгъыр гъэплIагъэу Сыхэтышъугъэп сэ зыкIи, Ау сэшIэ хахьи, хэкIыкIи.

Ау сэшIэ, узгъэрэзэнэп, О угуи сэ сынэсынэп, Сэри сафэдэшъ адрэхэм, Сэри сафэдэшъ нэмыкIхэм.

Лъэхъан хьылъэм хьылъэу дыхэтых

Насып машIоу блэрэр мыкIуасэмэ, Рэхьатыгъоу уиIэр уикIасэмэ, Чэщ мэзагъом уфэзгъэдэн, Уашъом угуи щызгъэшIэтын.

Шъхьэихыгъэ дэдэр мэгуао, ПчыкIэу загъорэ пкъышъом къыхао. Ащыухъум уинасып нэ Iаемэ, Онтэгъугъэ зыхэлъ гущыIэмэ.

Жъалымыгъэм ештэ щыIакIэр, Ащэгъупшэ цIыфмэ гушIуакIэ. Шъхьэ уфагъэхэу урамым тетых, Лъэхъан хьылъэм хьылъэу дыхэтых.

Гури ягъу, шъыпкъэ, ащ фэдэмэ, Нахъоу плъэнхэу амал зимыIэмэ, Ау зэгорэм инэф аушхъухьэ, ЯшъугъуагъэкIэ агъэунэхъу.

Джащ пай сэIо: зыщыгъэзыех, Узыфырзырэр Тхьэм о фэгъаз. Узи бзаджи уямыгупшысэу ГушIо ренэу, ар Тхьэм икIас.

Тхьэм шIу селъэгъу

Тхьэм шIу селъэгъу, сыригъусэу Къиныгъоу щыIэр зэпысэчы. Гум сыринагъэп, ыпсэ сыпсэу Сэ узи бзаджи зэсэнэкIы.

Тхьэм шIу селъэгъу, сисабыйхэр, Дышъэ сурэтхэр къыситыгъэх. Дунаир зие гугъэ байхэр Гушъхьэ насыпэу къысфихьыгъэх.

Лъэбэкъоу сшIыгъэм, шIу слъэгъугъэм, Тхьэм щыщэу нурэ хэсэлъагъо. СырэкIо лъагъоу сфыхихыгъэм, Зэфагъэу хэлъыр сэгъэшIагъо.

Тхьэм псэр къытеты, ежь тIехыжьы, Ау сыдэу тхъагъуа уахътэу тиIэр! Тызхэт дунаир, зэкIэ щыIэр! Ар мафэ къэс сэ зэсэIожьы.

Тхьэм шIу селъэгъу, щэч ащ хэлъэп, Ар мызэу-мытIоу згъэунэфыгъэ. Зи хьэрамыгъэ ыгу къысфилъэп, Ихьалэлыгъэ боу гощыгъэ.

Дэрбэ Тимур