Кавказ заоу я XIX-рэ лIэшIэгъум титарихъ чIыгу щыкIуагъэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоныр Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэрэ республикэм исурэт къэгъэлъэ­гъуапIэрэ зэхащэгъэ Iофтхьабзэм кIэлэеджакIохэр, ныбжьыкIэхэр къырагъэблэгъагъэх. Сурэт къэгъэлъэгъуапIэм ипащэу, зэлъашIэрэ сурэтышIэу, архитекторэу Бырсыр Абдулахь ипэублэ гущыIэ къыщыхигъэ­щыгъ Шъыгъо-ШIэжь Мафэм зыфагъэхьазырызэ, фондым къыхахыгъэ сурэт 60 къызэрагъэлъагъорэр. Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Ставрополь краим, Адыгеим ясурэтышI 28-мэ яIофшIагъэхэр гъэ­псыкIэу яIэхэмкIэ зэфэшъхьафых. Арэу щытми, ахэр искусствэм ыбзэкIэ зэдэгущыIэх, зэгурэIох. ЗэкIэми къыхагъэщырэр мамыр псэукIэм игъэдэхэн зэрэпылъхэр, тарихъым инэкIубгъохэр цIыфхэм нахьышIоу ашIэн зэрэфаер ары. Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ сурэтышIхэм яIэпэIэсэныгъэ осэ ин фишIыгъ. Лъэпкъым икультурэ къаухъумэзэ, щыIэныгъэм щы­лъагъэкIуатэ.

Бырсыр Абдулахь исурэтэу къашъоу «Ислъамыем» фэгъэ­хьыгъэр гум «къегущыIыкIы». Республикэм иартист цIэрыIохэу Алыбэрд Адамрэ НэмытIэкъо Римэрэ «Ислъамыер» къызэ­дашIы. ШIулъэгъу къабзэм къып­къырыкIыхэзэ, щыIэныгъэм идэхагъэ къыраIотыкIы.

Кавказ заом лIыхъужъныгъэ щызезыхьагъэхэ тилъэпкъэгъу­хэм афаусыгъэ гъыбзэ орэдхэр тарихъым зэрэхэмыкIокIэщтхэм Б. Шэуджэныр, А. Бырсырыр къытегущыIагъэх.

Республикэм иобщественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» игъэ­цэкIэкIо комитет хэтэу Хъот Юныс лъэпкъ шIэжьым зыкъегъэIэтыгъэным, тарихъыр ныбжьыкIэхэм нахьышIоу ягъэшIэгъэным мэхьэнэ ин зэриIэм иеплъыкIэхэр къыриIолIагъэх.

СурэтышIхэу А. Къуанэм, З. ГъукIэм, А. Бырсырым, Ю. Ки­риченкэм, Къат Теуцожь, ПэтIыуащэ Феликс, А. Манакьян, нэмыкIхэм яIофшIагъэхэр непэрэ щыIакIэм зэрэдиштэхэ- рэм еджакIохэм анаIэ тыра­дзагъ.

Сурэтым итхэр: Бырсыр Абдулахь, Шэуджэн Бэлэ, Хъот Юныс къэгъэлъэгъоным икъы­зэIухын фэгъэхьыгъэ зэха­хьэм хэлажьэх.