Top.Mail.Ru

Бэчкъаныр анахь дэгъу

Image description

ЗэлъашIэрэ адыгэ усакIоу, драматургэу, тхакIоу, общественнэ Iофы­шIэ­шхоу Къуекъо Налбый илъэс 80 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэ зэхахьэхэр Адыгэ Республикэм щэкIох.

КъокIыпIэм щыпсэухэрэ лъэпкъ­хэм яискусствэхэмкIэ Къэ­ралыгъо музееу Мыекъуапэ дэтым «Шы анахь дэгъоу Бэчкъан» зыфиIорэ къэгъэлъэгъоныр ты­гъуасэ къыщызэIуахыгъ. Шы лъэп­къэу Бэчкъаным Къуекъо Налбый фэусагъ. ГрафикэмкIэ, скульптурэмкIэ, бгъэфедэн плъэ­кIырэ искусствэмкIэ Адыгеим, Къэбэртэе-­Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым ясурэтышIхэм адыгэшым идэхагъэ къагъэ­лъагъо.

Къэрэщэе-Щэрджэсым иуса­кIоу, литературоведэу Бемурзэ Зураб усэу «Си Адыгэш» адыгабзэкIэ ытхыгъ. Зэнэкъокъум хэ­лажьэхэрэ сурэтышIхэр Урысыем, IэкIыб къэралыгъохэм ащызэ­лъашIэх.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым исурэтышIых Бгъэжънэкъо Заурбэч, Анатолий Жиловыр, Бгъэжънэкъо Идар, Наиля Галимовар. Къэрэщэе-ЩэрджэсымкIэ Хьахандыкъо Мухьамэд, Адыгэ РеспубликэмкIэ Бырсыр Абдулахь, Къуанэ Аслъан, Хъуажъ Рэмэзан, Елена Абакумовар, ТIэшъу Мэзагъо, ПIатIыкъо Айдэмыр, Сергей Левченкэр, Хъурымэ Сулиет, Давид Манакьян, Ольга Бреславцевар, фэшъхьафхэри.

Къэгъэлъэгъон-зэнэкъокъоу «Шы анахь дэгъоу Бэчкъаным» изэхэщэн КъокIыпIэм щыпсэухэрэ лъэпкъхэм яискусствэхэмкIэ Къэ­ралыгъо музееу Мыекъуапэ дэтыр, республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэр» кIэщакIо фэхъугъэх.

УсакIоу Къуекъо Налбый 1938-рэ илъэсым Къунчыкъохьаблэ къыщыхъугъ. Заом икIэлэцIыкIу щыIэныгъэм гъогу къин къыщи­кIугъ. Тарихъым инэкIубгъохэм лъэужэу ащыпхырищыгъэр адыгэм идунай егъашIи хэкIокIэщтэп.

Н. Къуекъом итхылъхэр бзэ 17-кIэ зэрадзэкIыгъэхэу IэкIыб хэ­гъэгумэ къащыдэкIыгъэх. Ащ ытхыгъэхэм атехыгъэ спектак­лэ­хэу «Тятэжъмэ яорэдхэр», «Сы­шъолъэIу, сыжъугъэтIылъыжь», «Шъэожъыемрэ ЦэIунэжърэ», нэмыкIхэри республикэм итеат­рэхэм ащагъэуцугъэх. Апэрэ адыгэ документальнэ-художест­веннэ фильмэу «Гугъэм имэзахэ» исценарие ытхыгъ, гъэзетэу «Гъуа­зэм» иапэрэ редактор шъхьа­Iэу щытыгъ. Адыгэ Респуб­ликэм итхылъ тедзапIэ, Къэралыгъо телерадиокомпаниеу «Адыгеим» илъэсыбэрэ Iоф ащишIагъ.

ТекIоныгъэр къыдэзыхыгъэр

Къэгъэлъэгъон-зэнэкъокъум икъызэIухын фэгъэхьыгъэ зэха­хьэм Адыгэ Республикэм и «Шыу Хасэ» ишы къарэу Хъаныр щытлъэгъугъ. Санкт-Петербург Дунэе къэгъэлъэгъонэу «Иппосфера — 209-рэ» зыфиIоу жъоныгъуа­кIэм щыкIуагъэм Хъаным идэ­хагъэ къыхагъэщи, апэрэ чIыпIэр къыщыфагъэшъошагъ.

Къэгъэлъэгъоныр

Музеим ипащэу Кушъу Нэфсэт пэублэ гущыIэкIэ зэхахьэр къызэIуихыгъ. Къэралыгъо упчIэжьэгъоу ТхьакIущынэ Аслъан зэха­хьэм къыщиIуагъ Къуекъо Налбый литературэм, общественнэ щы­IакIэм хэхъоныгъэ ышIыным ча­нэу зэрахэлэжьагъэр. Налбый лъэужэу къыгъэнагъэр зыми хэ­кIокIэщтэп.

Адыгэ Республикэм культу­рэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, Мыекъуапэ инароднэ депутатхэм я Совет итхьаматэу Джарымэкъо Азмэт, Краснодар краим къикIыгъэ шахъоу Сергей Аникеевыр, республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовар, фэшъхьафхэри зэхахьэм къыщыгущыIагъэх.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх Къэ­бэртэе-Бэлъкъарым, Къэ­рэщэе-Щэрджэсым къарыкIыгъэ жур­налистхэр, искусствэм иIофы­шIэхэр. Адыгеим иартист цIэрыIоу Зыхьэ Заурбый, сурэтышIхэу Бырсыр Абдулахь, Хъуажъ Рэмэзан, Шъэожъ Хьасан, Къуанэ Аслъан, Къат Теуцожь, нэмыкIхэм хагъэунэфыкIыгъ Къуекъо Налбый ыгу къытемыожьырэми, ишIушIагъэхэмкIэ къызэрэтхэтыр. Адыгэ Хасэм итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан анахьэу ынаIэ зытыридзагъэр къэгъэлъэгъоным лIэуж­хэр, лъэпкъхэр зэрэзэфищагъэхэр ары. Къуекъо Налбый адыгэшым фэгъэхьыгъэу ытхыгъэр гурыт, апшъэрэ еджапIэхэм нахьышIоу ащызэрагъэшIэнхэ фае.

Къэгъэлъэгъон-зэнэкъокъум изэ­хэщакIохэм тафэраз. Хагъэу­нэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэр жъоныгъуакIэм и 18-м къыхагъэщыщтых.

ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэр зэхахьэм къыщытетхыгъэх.