Адыгэ культурэм и Унэ икъызэIухын хэлэжьагъэх
Стамбул ирайонэу Бейликдюзю мэфэкI шIыкIэм тетэу мэлылъфэгъум и 27-м адыгэ культурэм и Унэ къыщызэIуахыгъ. Мэхьанэшхо зиIэ мыщ фэдэ культурэ хъугъэ-шIагъэмкIэ Тыркуем щыпсэурэ адыгэхэм афэгушIонхэу къэкIогъагъэх Урысыем и Генеральнэ консулэу Стамбул щыIэ Андрей Подъелышевыр, Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Адыгэ Республикэм илIыкIо купэу Тыркуем щыIэр.
Кавказ ассоциациехэм яфедерацие итхьаматэу Йылдыз Шекерджи, Бейликдюзю имэрэу Мехмет Мурат Челык, Стамбул и Адыгэ Хасэ хэтхэр мы Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэ мы хъугъэ-шIэгъэшхомкIэ адыгэхэм афэгушIуагъ, проектым игъэцэкIэн зэкIэ хэлэжьагъэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ариIуагъ. Къалэм щыпсэурэ адыгэхэм яобщественнэ организациехэр кIэщакIо зэрэфэхъугъэхэм тетэу адыгэ культурэм и Унэ агъэпсыгъ. Хэбзэ чIыпIэ къулыкъухэри ащкIэ IэпыIэгъу къафэхъугъэх, ахэм мылъкурэ чIыгу Iахьрэ къафыхагъэкIыгъ.
«Адыгэ Республикэмрэ Тыркуемрэ бэшIагъэ культурэмкIэ ыкIи искусствэмкIэ зэпхыныгъэ пытэ зызэдыряIэр. Тыркуем щыпсэурэ адыгэхэр нахь зэкъоуцонхэмкIэ, адыгабзэм, тарихъым, лъэпкъ шэн-хабзэхэм язэгъэшIэн тегъэпсыхьэгъэ общественнэ проектхэм язегъэушъомбгъункIэ мы хъугъэ-шIагъэр мэхьанэшхо зиIэ лъэбэкъоу хъугъэ», — хигъэунэфыкIыгъ Адыгеим и ЛIышъхьэ.
Мы проектым адыгэ лъэпкъыр нахь зэрипхынэу, адыгэ хэхэсхэм тарихъ чIыгужъым зэпхыныгъэу къыдыряIэр нахь ыгъэпытэнэу, язэдэлэжьэныгъэ нахь зыригъэушъомбгъунэу зэрэщыгугъырэр КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ.
«IэкIыб къэралыгъохэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъу пэпчъ адыгэ лъэпкъым зэрэщыщыр зэхишIэным, илъэпкърэ тарихъ чIыгужъымрэ къарыкIощтым ыгъэгумэкIыным тэркIэ мэхьанэшхо иI», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Адыгэ культурэм и Унэ къызызэIуахы нэуж ащ идиректорэу Омар Чоток илъэсым къыкIоцI проектыр зэрагъэцэкIагъэм фэгъэхьыгъэу къафиIотагъ. Зы къатэу зэтет унэ агъэпсыгъ, адыгэхэм анэмыкIэу, лъэпкъым итарихърэ икультурэрэ нэIуасэ зафэзышIы зышIоигъохэми сыдигъуи ащ ипчъэхэр афызэIухыгъэщтых. Мыщ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр, Адыгэ Хасэм изэхэсыгъохэр щызэхащэщтых, адыгабзэм изэгъэшIэнкIэ курсхэм, кIэлэцIыкIухэм апае кружокхэм Iоф щашIэщт.
Урысыемрэ Тыркуемрэ 2019-рэ илъэсыр культурэмрэ туризмэмрэ я Илъэсэу зэрагъэнэфагъэм адыгэ культурэм и Унэ мыгъэ къызэрэзэIуахыгъэм мэхьанэшхо зэряIэр Адыгеим и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъ. КъумпIыл Мурат зэрилъытэрэмкIэ, адыгэ культурэм и Унэ Стамбул щыпсэурэ адыгэхэм яобщественнэ проектхэмрэ культурэмкIэ, гъэсэныгъэмкIэ япроектхэмрэ щыпхыращыщтхэм имызакъоу, хэгъэгу зэфэшъхьафхэм ялIыкIохэми мыщ щызэIукIэнхэ алъэкIыщт.
МыщкIэ щысэшIоу къэбгъэлъэгъон плъэкIыщт Адыгеим лъэпкъ къашъомкIэ и Къэралыгъо академическэ ансамблэу «Налмэсымрэ» лъэпкъ орэдымрэ къашъомрэкIэ и Къэралыгъо ансамблэу «Ислъамыемрэ» концертышхо мыщ къызэрэщатыгъэр. АщкIэ Адыгеим илIыкIо куп зыхэлэжьэгъэ Iофтхьабзэхэр Тыркуем щаухыгъэх.
«Ащ фэдэ мэфэкIышхо къызэрэтфишIыгъэм, икультурэ бай нэIуасэ тызэрэфишIыгъэм апае Адыгеим лъэшэу тыфэраз. КультурэмкIэ ащ фэдэ Iофтхьабзэхэу мэхьанэшхо зиIэхэм адегъэштэгъэн ыкIи зягъэушъомбгъугъэн, ащ фэдэ концертхэр нахь чIыпIэ хэхыгъэхэм ащызэхэщэгъэн фае», — ариIуагъ Урысые Федерацием и Генеральнэ консулэу Стамбул щыIэм концертыр зэхэзыщагъэмрэ ащ хэлэжьагъэхэмрэ.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу