Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Дюздже иуниверситет иректорат зэдэгущыIэгъу щадыриIагъ. Ащ хэлэжьагъэх Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэны­гъэм­рэкIэ иминистрэу КIэрэщэ Анзаур, Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Мамый Даутэ, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым иректорэу Къуижъ Саидэ. Университетым иректорэу Фехми Алтын, ащ икIэлэегъаджэхэм, истудентхэм Адыгэ Республикэм илIыкIо куп шIуфэс къырахыгъ.

Дюздже дэт университетым иректор къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ахэм тиреспуб­ликэ зэфыщытыкIэшIу къыдыряI, адыгэ лъэпкъым къыхэкIыгъэхэм яегъэджэн мэхьанэшхо раты. Адыгэ къэралыгъо университетым игъусэу адыгабзэм изэгъэшIэнкIэ программэ университетым къыщыхахыгъ. 2013-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Адыгеим къикIыгъэ кIэлэегъаджэхэм Дюздже иуниверситет адыгабзэмрэ урысыбзэмрэ щарагъэхьы. Мыщ дэжьым къэIогъэн фае тимылъэпкъэгъухэри ахэм зэрахэтхэр. Адыгабзэмрэ урысыбзэмрэ зэзыгъашIэ зышIоигъохэм япчъагъэ хэхъо.

«ХэгъэгуитIум зэдэлэжьэныгъэ дэгъу зэрэзэдыряIэм ишIуагъэкIэ культурэмрэ гъэсэныгъэмрэ алъэныкъокIэ нахьыбэрэ тызэлъыIэсын тэлъэкIы. Шъуихэгъэгу ит апшъэрэ еджапIэхэм, Адыгэ къэралыгъо университетри ахэм зэращыщэу, зэпхыныгъэу адытиIэм зедгъэушъомбгъунэу ащ амал къытитыгъ.

Адыгеим ишIэныгъэлэжьхэм лъэшэу тафэраз программакIэхэм якъыхэхынкIэ IэпыIэгъу къызэрэтфэхъухэрэм фэшI, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетми Iоф дэтшIэным тыфэхьазыр», — къыIуагъ Фехми Алтын.

Адыгеим и ЛIышъхьэ зэдэлэжьэныгъэ дэгъу къызэрэддыряIэмкIэ ректорым зэрэфэразэр риIуагъ, гъэсэныгъэм зыкъегъэIэтыгъэным тегъэпсыхьэгъэ дунэе проектхэм япхырыщын мэхьанэшхо зэриIэр хигъэунэфыкIыгъ.

«Культурэмрэ гъэсэныгъэмрэ алъэ­ныкъокIэ тишъолъырхэм зэдэлэжьэныгъэу зэдыряIэр лъэгэпIэшхом нэсыгъ. Апшъэрэ еджэпIитIуми IэкIыб къэралыгъохэм къарыкIыгъэхэр рагъэ­джэнхэмкIэ опытышIу яI. Дюздже дэт университетымрэ АКъУ-мрэ япроект­хэр зэрэпхыращыхэрэр лъэшэу ти­гуап, лъэныкъуитIу зэфыщытыкIэхэм зягъэ­ушъомбгъугъэным ткIуачIэ къы­зэри­хьэу тыфэIорышIэщт, — хигъэунэфыкIыгъ КъумпIыл Мурат.

АКъУ-м иректорэу Мамый Даутэ гъэсэныгъэм тегъэпсыхьэгъэ программэхэм япхырыщынкIэ лъэныкъуитIум Iофэу ашIэрэм фэгъэхьыгъэу къыIотагъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2015-рэ илъэсым гъэсэныгъэм, наукэм, культурэм алъэныкъокIэ зэдэлэжьэныгъэ зэдыряIэным фэгъэхьыгъэ зэзэгъыныгъэм Дюздже иуниверситет дыкIэтхагъэх, гъэрекIо ичъэпыогъу мазэ научнэ-ушэтын проектхэу «Ботанический сад», «Стратегическое партнерство в сфере образования» зыфиIохэрэр зэдагъэцэкIэнхэу джыри зэзэгъыныгъэ зэдашIыгъ.

Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым иректорэу Къуижъ Саидэ Тыркуем щыщ ныбжьыкIэхэр ежь зипэщэ университетым щегъэджэгъэнхэмкIэ амалэу щыIэхэм ахэплъэнэу зэрэхьазырыр къыIуагъ.

Апшъэрэ еджапIэхэм яректорхэр зэзэгъыгъэх Дюздже дэт университетым адыгэ культурэм истудент фестиваль 2019-рэ илъэсым щызэхащэнэу.

Адыгеим и ЛIышъхьэ ащ фэдэ гупшы­сэм къыдыригъэштагъ ыкIи Адыгэ Рес­публикэм культурэмкIэ иминистрэрэ Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэрэ пшъэрылъ афишIыгъ фестивалым изэхэщэнкIэ ящыкIэгъэ IэпыIэгъур аратынэу. КъумпIыл Мурат кIэлэегъаджэхэр, студентхэр, тилъэпкъэгъу ныбжьыкIэхэр адыгэ культурэм и Дунэе фестиваль хэлэжьэнхэу къыригъэблэгъагъэх. Республикэм и ЛIышъхьэ Адыгеим икIэлэегъаджэхэм адыгабзэмрэ урысыбзэмрэ Дюздже дэт университетым щягъэхьыгъэнхэм, научнэ программэм икъыхэхын яIахьышхо зэрахашIыхьагъэр хигъэунэфыкIыгъ, шIэныгъэлэжьхэм наградэхэр афэгъэшъошэгъэнхэу пшъэрылъ афишIыгъ.

Язэдэлэжьэныгъэ зызэрэрагъэушъомбгъущт мыщ фэдэ лъэныкъохэр къыхахыгъэх: практическэ курсэу «Къалэу Дюздже икIэлэеджакIохэм урысыбзэр IэкIыб къэралыгъуабзэу щягъэхьыгъэныр»; лекциехэу «Здравствуйте! Культура общения и приветствия в России», конференциеу «Дорога в Россию» зыфиIохэрэр зэхэщэгъэнхэр.

Научнэ методическэ IэпыIэгъухэм, зэрэрагъэджэхэрэ тхылъыкIэхэм якъыдэгъэкIынкIэ Iофэу ашIэрэр лъагъэкIотэн зэрэфаер лъэныкъохэм хагъэунэфы­кIыгъ, апшъэрэ еджапIэхэм якIэлэегъаджэхэм зэдэлэжьэныгъэ зэдыряIэнэу, студентхэр яеджапIэхэм къагъэкIонхэу зэзэгъыгъэх. Университетхэм научнэ, культурэ зэпхыныгъэу яIэхэм, коммуникационнэ проектхэм зягъэушъомбгъугъэн зэрэфаеми мыщ игугъу щашIыгъ.

Адыгеим илIыкIо куп Дюздже иуниверситет истудентхэмрэ икIэлэегъа­джэхэмрэ аIукIагъ. Адыгеим иапшъэрэ еджэпIитIумэ – АКъУ-м, МкъТУ-м, рес­публикэм гъэсэныгъэмкIи, наукэмкIи амалэу яIэхэм мыщ нэIуасэ щафашIыгъэх. Культурэмрэ гъэсэныгъэмрэ яп­хыгъэ проектхэм зягъэушъомбгъугъэным мэхьанэшхо зэриIэр, Владимир Пу­тинымрэ Реджеп Эрдоганрэ мы илъэсыр культурэмрэ туризмэмрэ я Илъэсэу зэралъытагъэр ащ зэрэфэIорышIэщтыр Адыгеим и ЛIышъхьэ хигъэунэфы­кIыгъ.