Адыгеим иинвестиционнэ ыкIи экономикэ амалхэр къыгъэлъэгъуагъэх
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зипэщэ лIыкIо купэу Тыркуем щыIэм республикэм инвестиционнэ ыкIи экономикэ амалэу IэкIэлъхэр къыгъэлъэгъуагъэх.
Анкара и Промышленнэ палатэ щыкIогъэ бизнес-форумым къыдыхэлъытагъэу мыщ илъэтегъэуцо зэхащагъ. Адыгеим фэгъэхьыгъэ фильмэу къагъэлъэгъуагъэм ишIуагъэкIэ шъолъырым, ащ итарихъ-культурнэ кIэн бай, игъэхъагъэхэм, чIыопс ыкIи рекреационнэ къэкIуапIэу IэкIэлъхэм форумым хэлажьэхэрэм нэIуасэ зафашIын алъэкIыгъ.
Тыркуем зыщыкIощтхэ уахътэм ехъулIэу республикэм IофшIэныр зэрэщызэхащэрэм илъэныкъо шъхьаIэхэр къизыIотыкIыхэрэ тхылъхэр, буклетхэр къыдагъэкIыгъэх. Адыгеим иминистерствэхэми, ипредприятиехэми къэгъэлъэгъонхэр къагъэхьазырыгъэх. Бизнесым хэщагъэхэм ашIогъэшIэгъон хъун ылъэкIыщт инвестиционнэ предложениехэри форумым къыщахьыгъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэ Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм шIуфэс гущыIэхэмкIэ закъыфигъазэзэ, къэралыгъуитIум язэпхыныгъэ лъэныкъо пстэумкIи гъэпытэгъэным Урысыем ыкIи Тыркуем я Президентхэм акIуачIэ зэрэрахьылIэрэр къыхигъэщыгъ. КъумпIыл Мурат зэрилъытэрэмкIэ, политикэмкIэ унашъоу ашIыхэрэм адакIоу экономикэм ылъэныкъокIи ащ фэдэ лъэбэкъушIухэр дзыгъэнхэ фае.
— Экономикэм инвестициехэр къыхэлъхьэгъэнхэмкIэ Адыгеим амалышIухэр IэкIэлъых. АщкIэ анахь шъхьаIэу щытых республикэр зыдэщыс чIыпIэр хъопсагъоу зэрэщытыр, рекреационнэ къэкIуапIэхэмкIэ зэрэбаир, инфраструктурэ зэтегъэпсыхьагъэ зэриIэр, общественнэ-политическэ зыпкъитыныгъэ зэрилъыр, — къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Инвестициехэр хэплъхьанхэмкIэ Адыгеир хъопсагъоу зэрэщытым ыкIи мы лъэныкъомкIэ политикэу щызэрахьэрэм зыпкъитыныгъэ зэриIэм ишыхьат инвестициехэмкIэ лъэпкъ рейтингым чIыпIэу щиубытырэмкIэ зэрэдэкIоягъэр, компание инхэм шъолъырым Iоф зэрэщашIэрэр. ГущыIэм пае, компаниеу «ИКЕЯ» зыфиIорэм ипроектышхо республикэм щегъэцакIэ. Къэралыгъо корпорациеу «Росатомым» жьыбгъэм ыкIуачIэкIэ Iоф зышIэщт электростанцие анахь ин шъолъырым щешIы. 2018-рэ илъэсым изэфэхьысыжьхэмкIэ, республикэм инвестициеу къыхалъхьагъэр доллар миллион 500-м ехъу, 2017-рэ илъэсым егъэпшагъэмэ, ар проценти 142,5-рэ мэхъу. Мы къэгъэлъэгъонымкIэ Адыгеим апэрэ чIыпIэр Урысыем щиубытыгъ.
КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, лъэныкъо пстэуми зэпхыныгъэ пытэ адыриIэу ыкIи шIуагъэ къытэу Iоф адишIэным Адыгеир фэхьазыр. Ащ дакIоу дунэе экономикэ зэпхыныгъэхэм зягъэушъомбгъугъэным республикэр сыдигъуи пылъ. СатыушIыным ылъэныкъокIэ Адыгеим ипредприятиехэм ыкIи организациехэм къэралыгъо 30-м ехъумэ зэпхыныгъэ адыряI, ахэм зэу ащыщ Тыркуер.
Бизнес-форумым хэлэжьагъэхэм анахьэу анаIэ зытырадзагъэхэм ащыщ индустриальнэ паркхэм ягъэпсын. Ахэм яшIынкIэ Тыркуем опытэу IэкIэлъыри республикэм къызфигъэфедагъ.
Адыгеим и Теуцожь район щашIыгъэ индустриальнэ паркым Iоф ешIэ. Мыщ фэдэ псэуалъэхэр Тэхъутэмыкъое, Мыекъопэ, Кощхьэблэ районхэм ыкIи Мыекъуапэ ащагъэпсынхэу агъэнафэ. Пхъэм икъыдэгъэкIыжьыни шъолъырым зыщеушъомбгъу. Дунэе шапхъэхэм адиштэрэ шIыкIэхэр предприятиехэм агъэфедэх. Отраслэ зэфэшъхьафхэм апае Адыгеим къыщыдагъэкIыхэрэ редукторхэр ыкIи манипуляторхэр Урысыем щызэлъашIэх, ахэр IэкIыб къэралыгъохэми ащаIуагъэкIых. Шъолъырым къыщашIырэ транспорт оборудованиер, картоным ыкIи тхылъыпIэм ахэшIыкIыгъэ гофпродукциер, бытовой химием итовархэр дэгъоу IокIых.
Хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ агропромышленнэ комплексми амалышIухэр IэкIэлъых. Лэжьыгъэ бэгъуагъэу къыхьыжьырэмкIэ Адыгеир Урысыем ишъолъыр анахь дэгъуипшIым ренэу ахэт. Джащ фэдэу чъыгхатэхэм, хэтэрыкIхэм ялэжьынкIэ, гъэфэбапIэхэм яшIынкIэ республикэм хэхъоныгъэшIухэр иIэх.
Шъолъырым ибренд шъхьаIэ – адыгэ къуаер Тыркуем ибизнесменхэм ашIогъэшIэгъон хъугъэ. Джащ фэдэу адыгэ щыгъур, адыгэ щаир тыди щызэлъашIэх. ШэпхъэшIухэм адиштэрэ щэм хэшIыкIыгъэ продукцием, тыгъэгъэзэ дагъэм, минеральнэ псым, кIэлэцIыкIухэм арагъэшхырэ гъомылапхъэхэм ыкIи сокхэм якъыдэгъэкIынкIэ типредприятиехэм щытхъур къалэжьыгъ.
Адыгеим ыкIи Тыркуем япредпринимательхэм бизнесым ылъэныкъокIэ язэпхыныгъэ зырагъэушъомбгъуным фэхьазырхэу къаIуагъ. Мыщ епхыгъэу тиреспубликэ ипредприятиехэм ыкIи тыркуе бизнесменхэм Iоф зыдашIэн алъэкIыщт проектхэм, бэдзэр конъюнктурэм атегущыIагъэх, тапэкIи а IофшIэныр лъагъэкIотэным фэхьазырхэу къаIуагъ.
ЛъэныкъуитIум ашIогъэшIэгъонын ыкIи шIуагъэ къафэзыхьын зылъэкIыщтыр зекIоныр ары. Адыгеим мыщкIэ рекреационнэ къэкIуапIэу IэкIэлъхэмрэ тыркуе компаниехэм опытэу яIэмрэ туризмэм хэхъоныгъэ ышIыным ылъапсэ хъун ылъэкIыщт.
— ШIуагъэ къытэу Iоф зэдэтшIэнымкIэ амалышIухэр тIэкIэлъых. Арышъ, экономикэм илъэныкъо зэфэшъхьафхэм афытегъэпсыхьэгъэ проектыкIэхэр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэм тынаIэ тедгъэтыщт, — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.