ПIуныгъэ мэхьанэшхо иI
ЦIыф лъэпкъ пэпчъ ифольклор пшысэм чIыпIэ щыриI: ащ уегъэдаIо, уегъэгупшысэ, бзэм къыхегъахъо, нахьышIум ущегъэгугъы.
Адыгэхэми гущыIэн амалыр загъотыгъэм къыщегъэжьагъэу пшысэхэр, нарт къэбархэр, пщыналъэхэр, тхыдэхэр, таурыхъхэр, орэдхэр къызэтырагъэнагъэх ыкIи жэрыIо лъэпкъ творчествэм ихъарзынэщ щыщ хъугъэх.
Я ХХI-рэ лIэшIэгъоу тызыщыпсэурэми адыгэ пшысэр хэзагъэ, купкIи, уаси щыриI. Анахьэу пшысэм шIуагъэ иIэ къэзышIырэр къыIуатэрэмкIи, бзэмкIи, сюжетымкIи гурыIогъошIоу зэрэщытыр, егъэжьэпIэ-зэкъодзапIэу «еомэ-еозэ, зэраIомэ, зэраIотэжьэу…» аIоу къызыращажьэкIэ, къаIотэщтым пшIуабэ шIэу узэрежэрэр ары. ЕтIани пшысэ къэIотэным кIыхьэ-лыхьэ егъэлыягъэ хэлъэп, зэкIэ хэтхэм аIорэ-ашIэрэр зэпыгъэщагъэу, орэдым фэдэу къыщыIотагъ.
Уахътэм къызэригъэнэфагъэмкIэ, хэти илъэпкъыбзэ-ныдэлъфыбзэкIэ къыфэпIотэрэ пшысэр ныбжьырэу ышъхьи ыгуи ареубытэ. Джары гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу Т. КIэращэм ыцIэ зыхьырэм адыгабзэм изэгъэшIэн-дэлэжьэн IофкIэ адыгэ пшысэр апэрэ IэубытыпIэу зыкIыщалъытагъэр ыкIи кIэлэцIыкIухэм апае адыгабзэкIэ ыкIи урысыбзэкIэ тхылъитIу «Адыгэ пшысэр» ыIоу ыкIи «Адыгские народные сказки» ышъхьэу къызкIыдагъэкIыгъэхэр. ТхылъитIур нэм къыкIидзэу сурэт зэфэшъхьафхэу пшысэ къэбархэм адиштэхэрэмкIэ кIэракIэх, пшысэ пэпчъи гъэшIэгъоны.
2018-рэ илъэсым мыхэр къыдэкIыгъэх. Ахэм Iоф адэзышIагъэу, язэхэгъэуцуакIор шIэныгъэлэжьэу Цуекъо Нэфсэт. Редактор шъхьаIэр философие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, институтым идиректорэу ЛIыIужъу Адам. Сурэтхэр зиер Арыдж Дер.
«Адыгэ пшысэр» зыфиIорэр кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм е ублэпIэ классхэм ащеджэхэрэм атегъэпсыхьагъ. Мыщ псэушъхьэ Iэлхэм, щагубзыухэм, хьэцIэ-пIацIэхэм, ахэм яшIыкIэ-гъэпсыкIэхэм сабыйхэр афагъэнэIосэщтых, яжабзэ хагъэхъощт, ушъый-гъэсэпэтхыдэ ахахыщт.
«Адыгские народные сказки» зыфиIорэр нахь зэфэшIыгъ, пшысэ 25-рэ ыкIи гущыIалъэр дэтых. Тхылъым игущыIапэ зытхыгъэр ащ изэхэгъэуцуакIоу, филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым фольклорымкIэ иотдел ипащэу Цуекъо Нэфсэт. Редактор шъхьаIэр шIэныгъэлэжьэу, мы институтым ипащэу ЛIыIужъу Адам.
ПчъагъэмкIэ пшысэ тхылъитIур 500 зырыз зэрэхъухэрэр, ахэр тхылъщэпIэ тучанэу Мыекъуапэ дэтым ыкIи институтым зышIоигъохэм ащащэфынхэ алъэкIыщт.
Мамырыкъо Нуриет.