Адыгэ лъэпкъ поэзием мэкъэмэ шъэф гуапэр ыгъотынымкIэ анахь зишIуагъэ къэкIуагъэр бзылъфыгъэ гупшысэр ащ къызэрэхэуцуагъэр ары.

ИжъыкIи адыгэхэм бзылъфыгъэ Iуш акъылышIохэр агъашIоу, алъытэу яIагъэх. Непи гулъы­тэ-гупшысэр, акъыл-къулаир къызэшIэкIыгъэ бзылъфыгъэхэр къахэщых. Ахэм ащыщэу сэлъы­тэ усэкIо IэпэIасэу, тхакIоу, драматургэу, зэдзэкIакIоу Емыжэ МулиIэт.

МулиIэт мэлылъфэгъум и 4-м, 1951-рэ илъэсым къэхъугъ. Зэчый гъэшIэгъонкIэ Тхьэр къетагъ: игущыIэ сыдигъуи шъуа­шIо, зафэ; игупшысэ тынч уеубыты ыкIи узылъещэ.

Я 70 – 90-рэ илъэсхэм адыгэ литературэм кIочIакIэу къы­хэхьагъэхэм МулиIэт ащыщ, лъэгъо зэныбжь дахэ литературэм щыриI, усэныр ныдэлъф сэнэхьатэу хэлъэу къызэрэ­хъугъэр гъуащэ­рэп, иусэ макъэ уедэIу зэпытыгъэ­кIи уезэщырэп: куу, шъхьафит, кIочIэшIу хэлъ.

Акъылым итIо­кIэ зэжъумэ уащыгъощагъэу ЛъэгапIэр бгъот­рэп. Щэнджыщэм итхъэгъо макIэ укъезэщыгъ, ау КуупIэр бгъот­рэп.

Куунэу плъа­псэ, лъэгэнэу пшъхьапэ уфаешъ, Гури гъэлажьэ, А закъор ары къашъхьапэжьыщтыр мэфаем, Адрэхэр – яжьэ.

МулиIэт усэн-гупшысэныр пасэу къыздиштагъ, 1967-рэ илъэсым къыщыублагъэу, илъэс 16 ыныбжьэу, ытхыхэрэр къыхиутыхэ мэхъу. Ащ къыщегъэ­жьа­гъэу бзылъфыгъэм ежь игупшысэ дунай зэригъэпэшыгъ, лIэшIэгъуныкъо хъугъэу творческэ гъогушхом илъэгъо нэфынэ пхырещы, гур шъхьамысэу егъэ­ла­жьэ, гушъхьэгъомылэр егъэбагъо.

ТхьэлъэIумэ усэныр къатекIыгъ, МыкIэпIэу ядэхагъэ тилIэшIэгъумэ ЗэрэкIочIэшхоу усэхэр алъэ­гъух, АкIуачIи тхьэм илэгъумэ къахэкIыгъ. Бзый цыпэм уигупшысэ къыпымыч, Псыр лъэпсэ пакIэм чыжьэу зэриIэтэу Нэфынэ псыгъом ыкIоцI шъыпкъэ уитэу Удихьыещт уиусэ емылыч…

ТхьэлъэIумэ усэныр къатекIыгъ… Псэм итехьагъу, мэзахэм итекIыгъу.

Емыжэ МулиIэт ныдэлъфыбзэ-адыгабзэр ыIэтынэу, ыгъэбзэрэбзэнэу, лъэпкъ гупшысэ куур ыухъумэнэу мы чIым къы­зэрэтехъуагъэм ишыхьатышIух иусэ сатырхэр, игупшысэ чъэпхъыгъэхэр.

МулиIэт зэлъашIэрэ усакIу. Аскъэлэе гурыт еджапIэм джыри щеджэщтыгъ иапэрэ усэхэр район гъэзетым, журналэу «Зэкъошныгъэм» къащыхиутыхэ зэхъум. 1970-рэ илъэсым ныбжьыкIэ тхэкIо куп ятхылъ зэхэ­тэу «Гъэтхэ къэгъагъэхэр» ыIоу къыдэкIыгъагъ, МулиIэт иусэхэри ащ апэрэу къыдэхьэгъагъэх. Ежь иусэхэр зыдэт тхылъ шъхьаф­хэри къыдигъэкIыгъэх: «Къэзыгъэзэжьыгъэ орэдхэр», «Тамыгъэ шъэф», «Нэфынэ лъаг», «Къэгъэгъэ шIуцI», «Тхьэ­лъэIу», 1984-рэ илъэсым «Горное озеро» зыцIэ тхылъыр урысыбзэкIэ Москва къыщыхиутыгъ, «Тыгъэм иадырабгъу», «Хэшыпы­кIыгъэ тхыгъэхэр», нэмыкIхэри.

Гупшысэ гъунэнчъэм ахэтэу къехьы усакIом игъашIэ. МулиIэт гурыгъозэ куурэ гузэхэшIэ лъэшхэмрэкIэ зэхэхъытагъ ыпсэ; ежь фэдабэм амылъэгъурэр елъэгъу, къафэмыIорэр усэу къегъэчъы:

Зы кIэлъэныкъор мылэу, зы кIэлъэныкъор машIоу Сыдэу дунаим бэрэ сытебгъэтыгъ! Сыфэмыежьэу уидахи, сыфэмыежьэу уиIэшIуи, Сыдэу бэрэ сыгу цIыкIоу сыхэбгъэтыгъ! Симые машIом зезгъэоу дунаим сыкъытебгъани, Сэ симыещтыр шIу слъэ­гъоу чэщ куумэ сакъыхэбгъани, О унэтIэгу итхагъэм чэфынчъэу ыуж уихьагъ. Сыдэу бэрэ уикъини фыртынэу сызэрихьагъ. Сыгу пыкIэу усэтIупщыжьы, бэшIагъэу усфэлъэкIыжьрэп. СиныбжьыкIэгъу фэдэу, укъыздикIыгъэм кIожь. Спсэ иуIэгъэ куухэр цIыкIу— цIыкIоу, жъажъэу мэкIыжьых, МэпкIыжьых сигукъэкIыжьхэр. Згъэбылъырэ шIулъэгъу чы­жьэм Ижъуагъо сашъхьагъы ит. Адэ сыды уфит… («Къэгъэ­гъэ шIуцI»)

ТхьэкъэгъэшIыгъэ Дунэешхор куоу изышIыкIырэ усакIу МулиIэт, изэчый ялыекIэ, гукIэ, псэкIэ ыщэчырэ пстэур усэкIэ шъхьафитэу, зафэу къыIоныр фызэшIокIы. Акъыл гъэшIэгъон, шIэныгъэ дэгъу зэриIэр мыгъуа­щэу, щыIэныгъэм ижьыкъэщэ цIыкIужъые пэпчъи зэхишIэу, къыфыригъашIэу гум нэсэу мэ­усэ, усэкIо иным, усэкIо шъыпкъэм ары ишIыкIэр.

МулиIэт драматургиеми гъэшIэгъонэу дэлажьэ, ипьесэхэри классикэм щыщэу зэридзэкIыгъэхэри Адыгэ драмтеатрэм исценэ бэрэ щагъэуцух. Адыгэ пшъэшъэжъыеу илъэси 4 зыныбжьэу атыгъуи, тырку бэдзэ­рым щащэфи, Францием арагъащи щапIугъэу Шарлотта–Айщэт идунае къырыкIуагъэр ылъапсэу МулиIэт кинороман ытхыгъ «Невольник чести» ыIоу.

Москва къыщыдэкIырэ гъэзетхэм, журналхэм иусэхэр, кино­сценариехэр къарыхьагъэх. МулиIэт Урысые Федерацием итхакIохэм, театрэ IофышIэхэм ыкIи журналистхэм ясоюзхэм ахэт.

Щэч зыхэмылъыр тхьэтын лъапIэу усэныр дахэу къызэрэ­дэхъурэр ыкIи щыIэныгъэ шъып­къэ зэрэфэхъугъэр ары. Псынэ­кIэчъ псы IэшIум фэдэхэу иусэ сатыр жъыухэм уяджэ зэпытыгъэкIи уязэщырэп, кIочIакIэ къыпхалъхьэ.

Джа зэкIэми апаекIэ усакIоу Емыжэ МулиIэт псауныгъэ пы­тэкIэ тыфэлъаIозэ, «Опсэу!» етэIо.

Мамырыкъо Нуриет.