Top.Mail.Ru

Илъэуж ныбжьыкIэхэр рэкIох

Image description

Мыгъэ Пщыкъэнэ Аслъан Багъырсэкъо ыкъор зыщымыIэжьыр илъэс 36-рэ хъугъэ, ау илъэс къэс Адыгэ Республикэм спортымкIэ и Комитет атлетикэ онтэгъумкIэ Пщыкъанэм ыцIэкIэ Улэпэ гурыт еджапIэм испортзал зэнэкъокъухэр щырегъэкIокIых.

БэмышIэу щыIэгъэ зэнэкъо­къум цIыфыбэ дэдэ къыщызэIукIэгъагъ. Хьылъэ IэтынымкIэ нэбгырэ 86-рэ хэлэжьагъ. Рес­публикэми районми спортым иIофыгъохэм мэхьанэшхо щаратэу зэрэщапылъхэр нэры­лъэгъу. Зэнэкъокъум щыIагъэх Красногвардейскэ администрацием ипащэу А. Т. Осмэныр, ДЮСШ-м ипащэу М. А. Шъэо­жъыр, Улэпэ къоджэ гъэIорышIапIэм ипащэу Т. И. Гъубжьэкъор, къоджэ ветеранхэм ятхьаматэу А. М. ЛIыунаер, районым спортымкIэ иотдел ипащэу М. Даурыр, тренерхэр. Мыхэм зэкIэми тхьашъуегъэпсэушхо ясIо сшIоигъу Пщыкъанэм ишIэжь зэ­рэлъагъэ­кIуатэрэм пае. Ары непэ къэлэмыр къэсэзгъэштагъэр — яIоф­шIагъэхэмкIэ, еджа­кIохэм дахэу зэрафыщытхэмкIэ, ты папкIэу залъытэжьэу, къызэ­рагъэгъу­нэхэрэмкIэ.

Зэнэкъокъур ЛIыунэе Аслъан Мыхъутарэ ыкъом шIэжь гущыIэхэмкIэ къызэIуихыгъ. Пщыкъэнэ Аслъан мэзаем и 25-м, 1941-рэ илъэсым Улапэ къыщыхъугъ, еджапIэр къызеухым, Мыекъопэ медучилищым чIэ­хьэгъагъ, ау IэпыIэгъу зэримыIагъэм къыхэкIэу хьы­лъэ­зехьэу гъомылэпхъэшI комбинатым заулэрэ Iоф щишIагъ, ащ ыуж дзэ къулыкъур къалэу Батуми щихьыгъ, ащ партием щыхэ­хьагъ, 1965-рэ илъэсым Аслъан физкультурэмрэ спортымрэкIэ институтэу Волгоград дэтым чIэхьагъ, къыухыгъ ыкIи 1969-рэ илъэсым IофшIэныр Улапэ щы­ригъэ­жьагъ. Ленинград аспирантурэм агъэ­кIонэу къелъэIущтыгъэхэми, ичылэжъ къэкIо­жьыныр къыхихыгъагъ. 1976 – 1978-рэ илъэсхэм партием и Адыгэ хэку Комитет марксизм-ленинизмэмкIэ универ­ситетэу зэхищагъэр къыухи, апшъэрэ политическэ шIэныгъэ зэригъэгъотыгъ. КIэлэегъа­джэхэм яегъэ­джэн, физкультурэмкIэ район секцием, еджапIэм ипарторганизацие яIофыгъохэр ыгъэцакIэщтыгъэх. 1982-рэ илъэ­сым «Судья республиканской категории» зыфиIорэр къыфагъэшъошэгъагъ. Ленинград, Ростов-на-Дону штангымкIэ судья шъхьаIэу Аслъан рагъэб­лагъэу бэрэ къыхэкIыгъ. СпортымкIэ гъэхъэгъэ инхэр зэришIыщтыгъэхэмкIэ респуб­ликэм щызэлъашIэ; Iоф дэзышIагъэхэу Хъуажъ Мэджыдэ, Сэнэщэкъо Руслъан, Ордэкъо Нурбый, КIэмэщ Аскэр, Уджыхъу Мэдин, нэмыкIхэми игугъу да­хэкIэ ашIы, ащыгъупшэрэп.

Аслъан спортымкIэ мастер­хэу, кандидатхэу нэбгырэ пчъа­гъэ ыгъэхьазырыгъ. КIэлэ лъэгъупхъэхэу, лъэшхэу ыгъэсагъэ­хэм апае гъэзетмэ а мафэхэм «Богатырский аул», «Наш земляк – чемпион России», «Спортивный праздник в ауле» ыкIи нэмыкIхэри къыхаутыщтыгъэх. Совет хабзэр зызэхащагъэр илъэс 60 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэу хьылъэ Iэтын спортымкIэ хэкум щызэнэкъо­къугъэхэм Аслъан ыгъэсагъэхэр хэлажьэхи, Кубкэр къыдахы­гъагъ. Краснодарскэ краим испортивнэ командэ тэ ти Улапэ щыщ нэбгыритIу хэтыгъ. Ахэр Симболэт Амэрбыйрэ ЛIэхъусэжъ Вячеславрэ. Къалэу Владимир ащ ыуж щыкIогъэ урысые зэнэкъокъуми ЛIэхъусэжъыр ахэлэжьагъ ыкIи медальхэр къыхьыгъэхэу къикIыжьыгъагъ. Улапэ край зэнэкъокъу­хэр щыкIохэу къыхэкIыгъ (1978-рэ илъэс). Сщыгъупшэжьырэп Краснодар къикIыгъэ командэм иIэшъхьэтетэу Соколов Федор ыкъо Виктор шIогъэшIэгъонэу къызэриIотэжьыщтыгъэр: «Спорт­залым цIыфхэр чIэмы­фэжьхэу, бзыужъыехэр чъыг къутамэмэ зэратесхэм афэдэу кIэлэцIыкIухэр спортзалым ишъхьаныгъупчъэ хъагъэмэ апыгъэ­нагъэхэу зэнэкъокъум езэрэгъэ­плъыщтыгъэх, галош щыгъэу кIэлакIэу (Щэрдж Хьалим арыгъэ, Тхьэм джэнэт къырет, щыIэжьэп) къыдэкIи, штангыр фэIазэу къызэриIэтыгъагъэр.

ДахэкIэ зигугъу ашIыщтыгъэ­хэм ащыщыгъ кIэлакIэу Мыкъо Ас­лъани, спортым хэтыгъ, Абхъа­зым щыфэхыгъ.

Пщыкъэнэ Аслъан ишIушIагъэ кIодыгъэп, спортым фигъэсагъэ­хэ кIалэхэм япчъагъэ хэхъо.

Ахэм ябынхэри спортыр шIу алъэгъоу агъасэх, ежь Пщы­къанэ­ми ыцIэ илъэс къэс раIо. Пщыкъанэм фэгъэхьыгъэхэ хъу­гъэ-шIагъэхэу джы къызнэсыгъэ­ми бэ къаIуатэрэр. Ас­лъан куп гъэчэфэу, къэбар щхэнхэр къыIо­тэнхэм фытегъэпсыхьа­гъэу, цIыфмэ шIу алъэгъоу щытыгъ.

ЩыIэныгъэр зикIэсэгъэ цIыфыгъ Аслъан, илъэс 42-рэ хъу­гъагъэп, ыпкъышъол зы фы­къуа­гъэ фэмыхъугъэу, «мы силыпцэхэр тэ хъущтха?» зы­Iощтыгъэр, сыхьатыр бгъэгъолъмэ къызэрэуцурэм фэдэу, ыгу икъытео макъэ зэхэтхызэ, ар къэуцугъ. ЛIэныгъэр къызысыкIэ, ухэтми уамалынчъ. Чылэм афэлъэ­кIы­нэу зи къытенагъэп, унагъом ис нахь кIали, хэкIотагъи, нахьыжъхэу, зекIонхэ зы­лъэкIхэрэри, тхьаусыхакIо къэ­кIуа­гъэх. Тхьэм дахэкIэ къафакIоу щегъаIэх. ЗыщагъэтIы­лъыгъэ мафэм, щылэ мазэм и 11-м, иIофшIэгъухэри, ныбджэгъухэри, еджакIохэри, нэмыкIхэри, чъыIа­гъэ нахь мышIэми, тиунэ щегъэ­жьагъэу къэм нэсэу, зэуж-зэкIыхьэу зэхэтхэу да­хыгъ. Ахэми мэхьанэ яI, шIур кIодырэп ыкIи цIыфхэмкIэ щысэте­хыпI.

«Спортым цIыф лъэпкъым игъашIэ хэлъыгъэ шIугъэр къе­гъэлъагъо» аIо. Тренерхэм яIофшIагъэ ихьатыркIэ спортыр цIыф жъугъэхэм ящыIэныгъэ хэхьэ мэхьэнэ лъэпсэ пытэ иIэу.

Красногвардейскэ район администрацием ипащэу Осмэн Альберт Теуцожь ыкъом спорт Iофыгъохэр инэплъэгъу ригъэ­кIыхэрэп. Мыхэм зэкIэми сафэраз. «Тхьашъуегъэпсэу» ясIонэу ары сызфэягъэр. Гъэхъэгъэ­шхо­хэр ашIынхэу, псауныгъэ пытэ яIэнэу зэкIэми сафэлъаIо!

Пщыкъэнэ Май. Улап.