Top.Mail.Ru

IофшIэныр агъэлъэшынэу къафигъэпытагъ

ОшIэ-дэмышIагъэхэр къэмыхъунхэм ыкIи ахэм къыздахьырэ гумэкIыгъохэр дэгъэзыжьыгъэнхэм, мэшIогъэкIосэныр щы­нэ­гъончъэу щытыным афэгъэзэгъэ шъолъыр комиссием зичэзыу зэхэсыгъо иIагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу Къум­пIыл Мурат ипшъэрылъкIэ Iофтхьабзэр зэрищагъ республикэм и Премьер-министрэу Александр Наролиным.

МашIор къэмыхъунымкIэ опе­ративнэ Iофхэм язытет зыфэдэм епхыгъэу къэгущыIагъ Урысыем ошIэ-дэмышIэ IофхэмкIэ и Министерствэ АдыгеимкIэ и ГъэIорышIэпIэ шъхьаIэ ипащэ иапэрэ гуадзэу Станислав Илющенкэр. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2018-рэ илъэсым республикэм ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм гъогогъу 229-рэ машIо къащыхъугъ, ыпэрэ илъэ­сым егъэпшагъэмэ, а пчъагъэр проценти 10,1-кIэ нахьыб. Ахэм нэбгырэ 11 ахэкIодагъ, 6-мэ шъобжхэр ате­щагъэхэ хъугъэ. Мыщ фэдэ хъугъэ-шIагъэхэм япчъагъэ зыщыхэхъуагъэу агъэ­унэфыгъэхэр Мыекъопэ, Джэ­джэ, Теуцожь, Тэхъутэмыкъое районхэр ыкIи Адыгэкъал.

МашIор нахьыбэрэмкIэ къыз­щыхъугъэр цIыф псэупIэхэр арых. Унэр къэзыгъэфэбэрэ пкъыгъохэр, электрооборудо­ваниер тэрэзэу зэрамыгъэ­федэ­хэрэм, шапхъэхэр зэрау­къохэ­рэм мыщ фэдэ зэфэхьысыжьхэр фэхъугъэх. МашIом хэкIодагъэ­хэм ащыщэу 7-р ешъогъагъэх.

БлэкIыгъэ илъэсым уцыжъыр къызэкIэнагъэу гъогогъу 702-рэ агъэунэфыгъ. Ащ епхыгъэу ошIэ-дэмышIэ IофхэмкIэ Министерствэм иподразделениехэм административнэ Iофи 151-рэ къызэIуахыгъ, материал 379-рэ муниципалитетхэм ащыIэ комис­­сиехэм аIэкIагъэхьагъ. Мы илъэ­­сыр къызихьагъэм къыще­гъэ­жьагъэу машIо къэхъугъэу е зы­къыштагъэу гъогогъуи 146-рэ агъэунэфыгъ, ахэм нэбгыри 4 ахэкIодагъ, джащ фэдизмэ шъобжхэр атещагъэхэ хъугъэ. Станислав Илющенкэм къы­зэрэ­хигъэщыгъэмкIэ, уцыжъыр къы­зэрэзэкIэнагъэм епхыгъэ хъугъэ-шIагъэу Мыекъуапэ ща­гъэ­унэ­фыгъэр проценти 109-кIэ нахь макIэ хъугъэ, ащ лъапсэу фэхъу­гъэр пэшIорыгъэшъ Iоф­тхьабзэу зэхащэхэрэр ары. А къэгъэ­лъэгъонымкIэ тикъэлэ шъхьаIэ нэмыкI муниципали­тетхэм щысэ тырахын фаеу ылъытагъ.

Мыщ фэдэ ошIэ-дэмышIа­гъэхэм япчъагъэ нахь макIэ шIы­гъэн, тицIыфхэр, псэупIэхэр къэухъумэгъэнхэ зэрэфаер рес­публикэм и Премьер-министрэ къыхигъэщыгъ.

— МашIор къызэрэзэкIэнагъэм епхыгъэ хъугъэ-шIагъэхэм япчъагъэ Мыекъуапэ фэдитIукIэ нахь макIэ щыхъугъ. Муниципалитетым ипащэхэм, къулыкъу зэфэшъхьафхэм пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэу зэхащэхэрэм, узэ­рэзекIон фаер цIыфхэм зэрагурагъаIорэм ащ фэдэ зэфэхьысыжьхэр къыкIэлъыкIуагъэх. Мыщ фэдэ екIолIакIэр нэмыкI муниципалитетхэм IэубытыпIэ ашIынышъ, IофшIэныр нахь агъэлъэшын фае. Джащ фэдэу машIор къэхъунымкIэ щынэгъо уахътэр къызэрэблэгъагъэри зы­щыдгъэгъупшэ хъущтэп, пстэуми ащ тыфэхьазырэу ты­къе­кIолIэн фае, — къыIуагъ Александр Наролиным.

Псыкъиуным цIыфхэр ыкIи чIыпIэхэр щыухъумэгъэнхэм, авариехэр къэмыхъунхэм, нэпкъ­хэр гъэпытэгъэнхэм афэшI 2019-рэ илъэсым IофшIэнэу агъэцэкIэщтым къытегущыIагъ тыкъэзыуцухьэрэ дунаир ыкIи чIыопс къэкIуапIэхэр къэухъу­мэгъэнхэмкIэ ГъэIорышIапIэм ипащэу Сергей Колесниковыр. Адыгеим псыхъуи 130-м ехъу щыпхырэкIы, ахэм ащыщэу 96-мкIэ шъолъырым пшъэдэкIыжь ехьы. Псыхъохэр къыдэмыкIынхэм, янэпкъхэр гъэпытэгъэнхэм пае федеральнэ ыкIи шъолъыр бюджетхэм къахэхыгъэ мылъкумкIэ мы аужырэ илъэсхэм республикэм щызэшIуахыгъэр бэ. 2007 — 2018-рэ илъэсхэм псыхъо цIыкIухэм псыр тэрэзэу адэчъыным фытегъэпсыхьэгъэ хъызмэт IофшIэнхэм субвенциеу сомэ миллион 224,8-м ехъу пэIуагъэхьагъ. ЧIыпIэ 24-мэ къахиубытэрэ километрэ 66,5-р агъэкъэбзагъ, нэмыкIэу зэшIуа­хыгъэри макIэп. Псы хъызмэт Iофтхьабзэхэм алъэныкъокIэ щыIэ бюджет проектировкэхэм якъэухъумэн 2019 — 2020-рэ илъэсхэми лъагъэкIотэщт. Федеральнэ гупчэм къытIупщыгъэ сомэ миллиони 129,7-м ехъу агъэфедэщт, ежь республикэм имылъкуи халъхьащт. Ащ ишIуа­гъэкIэ щынагъо зыдэщыIэ нэпкъ­хэр агъэпытэщтых, псы­хъохэм якIуапIэхэр агъэкъэбзэщтых. Мыщ дэжьым анахьэу анаIэ зытырагъэтын фаеу С. Колесниковым къыгъэнэфагъэр ава­рийнэ псэуалъэхэр ары, ахэм япчъагъэ 12 мэхъу. Гъэхъагъэ­хэр нэрылъэгъу нахь мышIэми, джыри Iоф зыдэпшIэн, унаIэ зытебгъэтын фэе лъэныкъохэр зэрэщыIэхэр, гумэкIыгъохэр дэгъэзыжьыгъэнхэр пшъэрылъ шъхьаIэу зэрэщытыр ащ къы­Iуагъ. Республикэм щыпсэухэрэр ыкIи чIыпIэхэр къэухъумэгъэнхэм фэшI инженернэ псэуалъэ­хэр гъэкIэжьыгъэнхэ, кIэу шIы­гъэнхэ фаеу ылъытагъ.

Щынагъо зыдэщыIэ псэуалъэ­хэм анахьэу анаIэ атыра­гъэтын, ащ епхыгъэ уплъэкIун IофшIэнхэр гъэтхапэм ыкIэм нэс ухы­жьыгъэнхэ зэрэфаер Александр Наролиным къыIуагъ. ОшIэ-дэмышIагъэхэр къэмы­хъунхэм пае муниципалитетхэм, мы Iофы­гъом фэгъэзэгъэ къулыкъухэм яIо зэхэлъэу зэдэ­лэжьэнхэм мэхьанэшхо иIэу къыхигъэщыгъ.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэр нэмыкI Iофыгъохэми ахэплъагъэх, унашъохэр ашIыгъэх.

ТХЬАРКЪОХЪО Адам.