Top.Mail.Ru

Гур зыгъэпIэжъгъэирэ романсыр

Image description

Дунаир мэкъамэхэмкIэ зэхэзышIэрэ цIыфхэм ящыIэныгъэ гъогу нэIуасэ зызыфэпшIырэм е гущыIэгъу узафэхъурэм, пстэуми афэмыдэу творчествэм Iоф дэзышIэхэрэ цIыфхэм ядунэезэхашIэ зэрэгъэпсыгъэм гу лъыотэ. Гухахъуи гушIуагъуи зыха­гъуатэрэм узэлъеубыты, теубытэныгъэ кIуачIэу къапкъы­рыкIырэм уегъэгушхо, уеумэхъы ыкIи щыIэныгъэм укIигъэгушIоу узыфещэ. Мыщ фэдэ Iофыгъо­хэм пIуныгъэ-гъэсэныгъэмкIэ мэхьанэшхо яI ыкIи ныбжьыкIэхэмкIи ахэр щысэтехыпIэшIух.

Джащ фэдэ зэIукIэгъухэр, Iэнэ хъураехэр, лекцие-кон­цертхэр, тхылъ къэгъэлъэгъонхэр, ахэм язэхэфын зэIукIэгъу­хэр игъэкIотыгъэу щагъэфедэх Адыгэ Лъэпкъ тхылъеджапIэм нотнэ-музыкальнэ литературэмкIэ иотдел щызэхащэжьыгъэ клубэу «Мелодии души» («Гум имэкъамэхэр») зыфиIорэм. Мы аужырэ илъэситIум тхылъеджапIэм гъэцэкIэжьын Iофыгъохэу щырекIокIыгъэхэм къапкъырыкIэу клубым иIофшIэн зэпыугъо фэхъугъэу щытыгъ.

Мэзаем и 20-м, 2019-рэ илъэсым клубым иIофшIэн ригъэжьэжьыгъ ыкIи апэрэ зэхэсыгъор иIагъ. Клубыр зэхэзыщагъэр ыкIи пэщэныгъэ ащ дызезыхьэрэр музыкальнэ отделым иIэшъхьэтетэу Гусэры­къо Сусан. Илъэс пчъагъэм клу­бым иныбджэгъушIухэу щытыгъэх къалэу Мыекъуапэ культурэмкIэ и Унэу «Гигантым» щызэхащэгъэ хорэу «Рябинушкэр» ыкIи ащ иорэдыIо купэу «Лада» зы­фиIохэрэр. Самодеятельнэ артистхэри ахэм яIэшъхьэтетэу, Адыгеим культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Дудник Майи анахь титхылъеджэ чанхэм ащы­щых, тиIофыгъо зэфэшъхьаф­хэм сыдигъуи ахэлажьэх. Ащ къыхэкIэу клубым иапэрэ зэхэ­сыгъоу «Романса трепетные звуки» зыфиIорэр, зэкIэми якIэ­сэ романсым фэгъэхьыгъэр, ахэм атегъэпсыхьагъэу щытыгъ. Клубым хэтхэр, творческэ интеллигенциер, музыкэр ыкIи поэзиер зикIасэхэр, тхылъеджэ­хэр, тиIофшIэгъоу романсыр зи­гунэсхэр отделым чIэзэрэмыгъафэхэу къэзэрэугъоигъагъэх. ЗэIукIэгъур къызэIуихыгъ ыкIи зэрищагъ Гусэрыкъо Сусанэ. Ащ романсым я 18-рэ лIэшIэгъум къыщегъэжьагъэу тарихъэу иIэм кIэкIэу нэIуасэ къе­къолIагъэхэр фишIыгъэх, къыкIэ­лъыкIощт романсыр къызте­гущыIэрэр, зыусыгъэхэм якъэбархэр къыIуатэзэ, сыхьатыр нэгъэупIэпIэгъу къащымыхъоу кIуагъэ. ОрэдыIохэм зэлъашIэрэ романсхэу «Накинув плащ…», «Случайность», «Цыганский романс», «Белая акация» ыкIи нэмыкIхэр къаIуагъэх. Лъэшэу агу рихьыгъэхэм ащыщых врач ныбжьыкIэу Николай Подгорнэм къыIогъэхэ романсхэр. Исэ­нэхьат шъхьаIэ готэу, музы­кэр ищыIэныгъэу ащ къехьы. Мэкъэ лъэш гохь иI. Баяным мэкъамэхэр къыхезыгъэщыгъэу Александр Карасевми бэрэ Iэгу фытеуагъэх.

Цыган романсым гъогу гъэшIэгъон зэриIэр, произведение пэпчъ тарихъ зэрэпылъыр пщыгъупшэ хъущтэп. Ар ау ухэтми къэпIошъущтэп, ар зэхэпшIэн, гукIэ къэуубытын ыкIи зыхэпщагъэр гуапэу къызыIуптIупщыжьыным телъытагъ. «Цыганский романс» зыфиIорэр Виктор Стряпчэм къызэриIуагъэм, Иван Чавычеловым, Нина Ростовам амэкъэ гоIу, ижъырэ урыс романсэу «Что это сердце сильно так бьется?!» зызэрэрагъэIэтыгъэм музыкэм, анахьэу романсым, кIочIэ ин зэрэхэлъыр зэхыуегъашIэ; гум шъэбэгъэ-фэбагъэр, гугъэ нэфыр къыралъхьажьы.

ЦIыфым ыгу къэIэтыгъэныр, шIум фэгъэчэфыгъэныр, къиным щымыщынэу имурадхэр пхырищынхэр, щыIэныгъэм шIулъэгъу фыриIэныр музыкэм дахэу зэшIуехы. Мы зэIукIэгъоу такъикъыпэу чъагъэри ащ хэлэжьагъэхэмкIэ зэфэдэу гудэ­чъыпIэ дахэ хъугъэ. АщкIэ сыд фэдэрэ лъэ­хъани анахь осэшIу зиIэр романсыр ары.

ОрэдыIохэмрэ ядэIухэрэмрэ зыкIыныгъэшхоу зэдыряIэ хъугъэр анэгухэм къакIэщэу, за­гъо­ри янэIосэ романсхэм аде­жъыухэу, гуфэбэныгъэшхо хэлъэу зэIукIэгъур кIуагъэ. Нэ­ужым Дудник Мае къыIуагъ ягуапэу тхылъеджапIэм къызэрэкIохэрэр, зэхэшIыкI орэдым фыряIэу, къядэIухэрэм апае орэд къаIоным зэрэфэхьазыр зэпытхэр. БгъуитIумкIи рэ­зэныгъэшхо зэфыряIэу, къы­кIэ­лъыкIорэ зэIукIэгъум ашIуабэ дашIэу зэхэкIыжьыгъэх.

Шъхьэлэхъо Свет. АР-м итхылъеджапIэ нотнэ-музыкальнэ литерату­рэмкIэ иотдел ибиб­лио­текарь.