Сусанэ жъуагъоу къытфэнэфы
Урысыем ителеканалэу «Жъуагъом» зэхищэгъэ зэнэкъокъум Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артисткэу Даутэ Сусанэ хэлэжьагъ. ЩытхъуцIэр къыдихыгъэу Мыекъуапэ къэзыгъэзэжьыгъэ орэдыIом республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» щыIукIагъэх.
Хэгъэгум ишъолъыр 85-мэ къарыкIыгъэ орэдыIохэм ясэнаущыгъэ къызыщагъэлъэгъогъэ зэнэкъокъоу «ЖъогъуакIэм» Даутэ Сусанэ ыцIэ дахэкIэ щыраIуагъ. ОсэшI купым ипащэу, композитор цIэрыIоу М. Дунаевскэр, артистхэу Ю. Николаевыр, Зарэ, нэмыкIхэри къыщытхъугъэх.
— ОрэдыIоу ыкIи купэу финалым хэхьагъэр 11 ныIэп. А пчъагъэм ори ущыщ, — къыщиIуагъ зэхахьэм Адыгэ Хасэм итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан. — Сусан, тыбгъэгушIуагъ.
Даутэ Сусанэ икIэлэегъаджэу, Урысыем, Абхъазым язаслуженнэ артисткэу, Адыгэ Республикэм инароднэ артисткэу Нэхэе Тэмари зэIукIэм къырагъэблэгъагъ.
— Адыгэ къэралыгъо университетым искусствэхэмкIэ и Институт имагистратурэ Даутэ Сусанэ щесэгъаджэ, — къыIуагъ Нэхэе Тэмарэ. — Мэкъэ дахэ иI. Ыныбжьи, ымакъи зэдештэх. Сэнаущыгъэу хэлъыр непэ ыгъэфедэн фае. Эстрадэ купэу «Ошъутенэм» Сусанэ хэт. Ащ имызакъоу, симфоническэ оркестрэм, «Русская удалым», нэмыкIхэм орэд къащиIоным фэхьазыр.
Эстрадэ, лъэпкъ орэдхэм, фэшъхьаф жанрэхэм С. Даутэм ымакъэ афытегъэпсыхьагъ. Рэхьатэу щыбгъэсы хъущтэп. Лъэныкъуабэ къыдэплъытэзэ концертхэм ахэбгъэлэжьэныр игъу.
— Нэхэе Тэмарэ къызытегущыIэрэ орэдыIо ныбжьыкIэм телевизорымкIэ теплъыгъ, — зэдэгущыIэгъур лъагъэкIуатэ Адыгэ Хасэм игъэцэкIэкIо куп хэтхэу Бэгъушъэ Алый, Болэкъо Аслъан, ЦIыкIушъо Аслъан, Тэу Аслъан. — Тэмарэ детэгъаштэ. Сусанэ концертхэр фызэхарэщэх, тэ тедэIущт.
— Искусствэмрэ спортымрэ тиреспубликэ ыцIэ лъагэу аIэты, — къыIуагъ Урысыем, Адыгеим язаслуженнэ тренерэу Хъот Юныс. – Хэгъэгум изэнэкъокъухэм тиныбжьыкIэхэр нахьыбэрэ ахэлажьэхэ тшIоигъу.
Тхьапшъэкъо Альберт, Мыгу Эдуард, ГъукIэлI Сусан, Къуижъ Къэплъан, Къэзэнэ Юсыф, нэмыкIхэри зэхахьэм къыщыгущыIагъэх. СурэтышI-модельер цIэрыIоу СтIашъу Юрэ Москва Дунэе фестивалэу щыкIуагъэм зыхэлэжьагъэм ыуж илъэс заулэ тешIагъ, арэу щытми, псэ зыпыт зэIукIэгъухэу иIагъэхэр щыгъупшэхэрэп. Дунаим щызэлъашIэрэ Зураб Церетели Мыекъуапэ къызэкIом, СтIашъу Юрэ иIофшIагъэ Москва зэрэщилъэгъугъэр, итворчествэ осэ ин зэрэфишIыгъэр къытиIогъагъ.
— Даутэ Сусанэ Урысыем щызэлъашIагъ, — къыIуагъ Ю. СтIашъум. — ОрэдыIо ныбжьыкIэр искусствэм лъагэу щылъыкIотэщтэу тэгугъэ. IэпыIэгъу ящыкIагъ
Музыкальнэ искусствэм ныбжьыкIэхэм зыкъыщызэIуахыным фэшI IэпыIэгъу ящыкIагъ. Нэхэе Тэмарэ къызэриIуагъэу, Тхьабысымэ Умар, Натхъо Джанхъот, Сихъу Рэмэзан, Андзэрэкъо Чеслав, нэмыкIхэм атхыгъэ орэдхэр зыдэт тхылъхэр ныбжьыкIэхэм афикъухэрэп. КIэу къыдагъэкIынхэм кIэлэегъаджэхэр, студентхэр кIэлъэIух.
Телеканалэу «Жъуагъом» изэнэкъокъу джыри зэхащэщт. Адыгеим илIыкIоу ащ хэлэжьэщтыр тшIэгорэп. Сыдэу хъугъэми, ныбжьыкIэу ащ рагъэблэгъэщтым икъыхэхын тигъэгумэкIын фае.
ЛIымыщэкъо Рэмэзан изэфэхьысыжьхэр щыIэныгъэм епхыгъэх. Ащ зэрилъытэрэмкIэ, Правительствэм икъулыкъушIэхэм нахьыбэрэ аIукIэхэу зэрэфежьагъэхэм шIуагъэ къеты. «Щыгъыжъыер», «Абрекхэр», нэмыкIхэри пытэу алъэ теуцуагъэх. Iофхэр лъыкIотэнхэм фэшI амалыкIэхэм алъэхъух.
Адыгэ орэдым уедэIузэ, ныдэлъфыбзэр, шэн-хабзэхэр зэогъашIэх.
— Тхьабысымэ Умарэ зы орэдкIэ адыгэу дунаим тетыр къыугъоижьыгъ, — къыIуагъ Нэхэе Тэмарэ. — Орэдэу «Синанэр» Урысыем имызакъоу, тилъэпкъэгъухэр зыщыпсэухэрэ къэралыгъохэм алъыIэсыгъ. ТиныбжьыкIэхэм тагоуцоу тишIуагъэ ядгъэкIмэ, нэмыкI адыгэ орэдхэри дунаим нахьыбэрэ щыIущтых, тигупсэ республикэ ыцIи зиIэтыщт.
Даутэ Сусанэ икIэлэегъаджэхэм, иIофшIэгъухэм, Москва кIоным пае IэпыIэгъу къыфэхъугъэхэм, итворчествэ зышIогъэшIэгъонхэм лъэшэу зэрафэразэр Адыгэ Хасэм къыщиIуагъ.
Адыгэхэм яшэн-хабзэхэм афэгъэхьыгъэ орэдэу Сэмэгу Гощнагъо ыусыгъэр, «Джары шIулъэгъур зыфэдэр» зыфиIоу Мыр-зэ Дзэпщрэ Гъонэжьыкъо Аскэррэ зэдаусыгъэр Нэхэе Тэмарэрэ Даутэ Сусанэрэ къызэдаIуагъэх.
Адыгэ Хасэм ищытхъу тхылъхэр, нэпэеплъ шIухьафтынхэр ЛIымыщэкъо Рэмэзан Нэхэе Тэмарэрэ Даутэ Сусанэрэ аритыжьыгъэх, шIоу щыIэр къадэхъу- нэу афиIуагъ.
ЕмтIылъ Нурбый. Сурэтхэр зэхахьэм къыщытетхыгъэх.