Социальнэ-экономикэ Iофыгъоу къэуцухэрэр, псэупIэхэм язэтегъэпсыхьан, хэкIым иугъоин ыкIи идэщын, нэмыкI лъэ­ны­къоу зыдэлэжьэнхэ фаехэр зыщагъэнэфэгъэхэ IофшIэгъу зэхэсыгъоу АР-м иминистрэхэм я Кабинет тыгъуасэ иIа­гъэр Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэрищагъ.

Социальнэ-экономикэ IофшIэгъэ шъхьаIэхэм къатегущыIэзэ, АР-м и Премьер-министрэу Александр Наролиным къыхигъэщыгъ блэкIыгъэ илъэсым зэфэхьысыжь дэгъухэр зэра­шIыгъэхэр. 2018-рэ илъэсым промышленнэ къыдэгъэкIыным ииндекс проценти 104,1-м нэсыгъ. КъыдэгъэкIыжьыным зэрэ­хэхъуагъэм ар елъытыгъ. 2018-рэ илъэсым имэзибгъу капитал шъхьаIэм инвестициеу халъхьагъэр миллиард 13,3-рэ мэхъу.

Лъэпкъ проектхэм ягъэцэкIэн, федеральнэ программэхэм ахэ­лэжьэнхэр зэхэсыгъом зыщыте­гущыIэгъэхэ лъэныкъохэм ащы­щых. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, федеральнэ гупчэм игъом зэзэгъыныгъэхэм адыкIэтхэнхэм анаIэ тырагъэ­-тын фае.

— Къэралыгъо программэхэм, лъэпкъ проектхэм алъэ­ныкъокIэ федеральнэ бюджетыр зэрифэшъуашэу дгъэфе­дэн фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат. — Ащ пае «гъогу картэхэм» икъу фэдизэу та­дэ­лэжьэн, Адыгеир зызэхащагъэр илъэси 100 зэрэхъу­рэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьа­бзэхэр редгъэкIокIынхэ фае.

АР-м и Премьер-министрэ къызэриIуагъэмкIэ, федеральнэ гупчэм зэзэгъыныгъэ 50 да­шIынэу агъэнафэ, мэзаем и 15-м нэс IофшIэнхэр аухыщтых. Къалэм игъэдэхэн, муниципалитетхэм ягъогухэм ягъэцэкIэ­жьын, псэупIэхэр зытырашIы­хьащт чIыгухэр къаратынхэм джащ фэдэу зэхэсыгъом щатегущыIагъэх.

Пэтхъу-Iутхъум ыкIи гриппым иIофыгъо зэхэсыгъом къыща­Iэтыгъ. АР-м псауныгъэр къэ­ухъумэгъэнымкIэ иминистрэу Мэрэтыкъо Рустем къызэриIуа­гъэмкIэ, узыр къызэутэкIырэмэ япчъагъэ джырэ уахътэ къыха­хъо нахь мышIэми, гурыт шап­хъэхэм аблэкIыгъэп. Непэрэ мафэм ехъулIэу республикэм пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр щызэхащэх. Вакцинэр зэрифэшъуашэу Адыгеим щыпсэухэрэм зэрахалъхьагъэр министрэм къыхигъэщыгъ, ау пстэури зыфэ­сакъыжьынхэу къяджагъ.

Нахь пыут ашIыгъ

Районхэм ащыпсэухэрэм хэкIым идэщын ыпкIэу лъатыщтым зэхъокIыныгъэхэр зэрэ­фэхъущтхэми зэхэсыгъом щытегущыIагъэх.

— ХэкIым икъэугъоин ыкIи идэщын зэрифэшъуашэу тыдэлэжьагъ, шIыкIакIэм къэ­мы­уцоу Iоф ешIэ. УФ-м и Правительствэ уплъэкIунэу ышIыгъэм къызэригъэлъагъо­рэмкIэ, системакIэр зэрифэшъуа­шэу зыгъэфедэнэу езыгъэжьэгъэ шъолъырхэм Адыге­ир ащыщ. Анахьэу тынаIэ зы­тедгъэтырэр шъолъыр опе­ра­торым дэгъоу иIофшIэн зэ­хищэныр, уасэр нахь макIэ зэрэтшIыщтым ты­дэлэ­жьэныр ары, — къы­Iуагъ Къум­пIыл Мурат.

Шъугу къэтэгъэкIыжьы, уасэхэмрэ ахэм ягъэнэфэнрэкIэ АР-м икъэралыгъо ГъэIорышIапIэ хэкIым идэщын тефэщт ахъщэу узышIокIы мыхъущтыр къыхихыгъ. Хэбзэгъэуцугъэм къызэриIорэмкIэ, ащ иинагъэ шъолъыр операторэу «ЭкоЦентр» зыфиIорэм ыгъэзекIоным ифитыныгъэ иI.

АР-м и Премьер-министрэ игуадзэу Сапый Вячеслав зэ­хэсыгъом къызэрэщиIуагъэмкIэ, хэкIым идэщын ыуасэ агъэнэфагъ, къоджэ псэупIэхэм нахь макIэ къазэрафашIыщтым еуса­гъэх.

КъумпIыл Мурат иунашъокIэ хэкIым идэщын пэIухьащт ахъщэр шъолъыр операторым нахь макIэ ышIыгъ. Къоджэ псэу­пIэ­хэм ащатыщтым сомэ 30 фэдиз къыщагъэкIагъ — мазэм сомэ 70-рэ зы нэбгырэм ытынэу агъэнафэ. Щылэ мазэм и 1-м къыщыублагъэу ащ кIуачIэ иIэ хъущт.

Къалэхэм, къоджэ ыкIи унэе псэупIэхэм ащыпсэухэрэм, фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ачIэсхэм хэкIым идэщынкIэ ахъщэу атыщтыр зыфэдизыр шъхьафэу къафэлъытэгъэныр къэнэжьы. ЫпэкIэ шъолъыр операторым ыгъэуцугъэ уасэхэр къалэхэмкIэ ыкIи къэлэ шъуашэ зиIэ псэупIэхэмкIэ зытетым тетыщтых. Ханскэм ыкIи Козэт уасэу ащы­гъэуцугъэхэр 2019-рэ илъэсым нэс зыфэдизыгъэм тетэу къэнагъэх. ПсэупIэ пэпчъ хэкIым идэщынкIэ ытыщтыр «ЭкоЦентрэм» иофициальнэ сайт зы­щыщыбгъэгъозэн плъэкIыщт.

ЦIыфхэр мы упчIэмкIэ къяуа­лIэхэмэ, анаIэ атырагъэтынэу, мытэрэз къыхэкIыгъэмэ, псын­кIэу дагъэзыжьынэу мыщ фэгъэзэгъэ къулыкъухэм Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ унашъо афишIыгъ. ХэкIыр зэрэдащыщтым, ар зэрагъэзекIощтым зэхэсыгъом щытегущыIагъэх.

Шъугу къэтэгъэкIыжьы, щылэ мазэм и 1-м къыщыублагъэу хэкIым идэщын зэхъокIыныгъэ­хэр фэхъугъэх. Мы фэIо-фашIэр коммунальнэхэм ахэхьагъ, «Эко­Центр» зыфиIорэ шъолъыр операторым Адыгеим ар щигъэ­цэкIэщт.

Зэхэсыгъом къыдыхэлъытагъэу нэмыкI Iофыгъохэми атегущыIагъэх, зэшIохыгъэн фаехэмкIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр КъумпIыл Мурат афишIыгъ.

Гъонэжьыкъо Сэтэнай.