Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз кIэщакIо зыфэхъугъэ проектэу «Урыс тхакIохэм Кавказым къыраIуалIэрэр» зыфиIорэр гъэцэкIагъэ зэрэхъугъэм зэфэхьысыжьхэр зыщыфашIыгъэ Iофтхьабзэр АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ щыкIуагъ.

Ар зэрищагъ РСФСР-м изаслуженнэу, АР-м инароднэ артисткэу, Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз хэтэу, Урысыем ибзылъфыгъэхэм я Союз культурэмкIэ илIыкIоу Зыхьэ Мэлайчэт.
Мы темэ гъэшIэгъоныр къыхахыныр къызхэкIыгъэр ыкIи а творческэ IофшIэным Адыгеим ирайонхэр зэкIэ къызэрэ­хэлэжьагъэхэр къыIуагъ. Литературнэ купкI зиIэ темэр къызкIыхахыгъэу къыхигъэщыгъэр непэ тхылъыр тапэкIэ фэдэу цIыфыгухэм анэсыным, ащ ишIогъэ ин ныбжьыкIэхэм гу лъягъэтэным къыфэщэгъэнхэм фэшI.
Ежь Мэлайчэт тхылъыр ныбджэгъушIоу сыдигъуи зэриIагъэр ыкIи къызэрэнэжьырэр, тхылъыр шIэныгъабэкIэ къызэрэ­уатэрэр, уапашъхьэ тхылъ зэгохыгъэу илъым угу етыгъэу уеджэ зыхъукIэ, зэкIэ ащ къыIуатэрэр нэм къыкIэуцоу, хэт образхэм апэблагъэ ухъоу, о пшъхьэкIи а зэкIэми къызэрэпхагъахъорэр кIи­гъэтхъыгъ, тхылъыр псэ зыпыт IэшIэгъэ инэу цIыфыр зыпIоу зэрэщытыр къы­-Iуагъ.
Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх районхэм къарыкIыгъэ кIэлэеджакIохэр, кIэлэегъа­джэхэр, Лъэпкъ тхылъеджапIэм иIофышIэхэр.
Мы илъэсым АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз зыдэлэжьэгъэ проектыр дахэу зэрэкIэкIыгъэр, зэхэщакIохэм пшъэрылъ инэу зыфашIыжьыгъагъэр — Кавказым щыIэгъэ урыс тхакIохэу Л. Н. Толстоим, А. С. Пушкиным, М. Ю. Лермонтовым ятворчествэ зыфэдэр, яцIыф шIыкIагъэ, лъэпкъхэм язэгурыIоныгъэ-зэрэлъытэныгъэ гъэпытэгъэным ахэр зэрэфэлэжьагъэхэр зэхэщакIохэм къаIотагъ. Мые­къопэ районым къикIыгъэ еджакIохэу Сабина Алиевар М. Ю. Лермонтовым иусэу «Беглец» ыкIи Аделия Алиевар поэмэу «Измаил-Бей» къыхэхыгъэ пычыгъом IупкIэу, агу нэсэу къеджагъэх.
Зэфэхьысыжь конференцием АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ иотдел ипащэу М. В. Волковец къиIотыкIынэу «Лев Николаевич Толстой и Кавказ» зыфиIорэр къыщишIыгъ. Урыс тхэкIошхом лъэпкъ зэхэдз имыIэу хэти шъхьэкIафэ фишIын зэрилъэкIыщтыгъэр, цIыфыгъэм, нэхъоим щыIакIэр зэрагъэдахэу, зэрагъэпытэрэр къыIуагъ.
АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ иметодист шъхьаIэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу А. Е. Данильченкэм «Хьатэгъогъу Адылджэрый ыкIи Лев Толстоир» зыфиIорэ темэр узIэпищэу къыриIотыкIыгъ. Илъэпкъ емылъытыгъэу, цIыфыр цIыфэу къэнэжьыным хэткIи сыдкIи мэхьанэшхо зэриIэр А. Данильченкэм икъоу, IупкIэу къызэхэхьагъэхэм алъигъэIэсыгъ.
Проектым изэфэхьысыжьхэмкIэ псэлъэ кIэкI къышIыгъ АР-м ибзылъфыгъэ­хэм я Союз ипащэу, АР-м изаслуженнэ экономистэу, республикэм и Общественнэ палатэ хэтэу Вэрэкъо Хьалимэт. Пхыращыгъэ проектыр мыпсынкIагъэми, ащ игъэцэкIэн хэлэжьэгъэ пстэуми гуетыныгъэу, сэнаущыгъэу къакъокIы­гъэм лъэшэу зэригъэрэзагъэхэр, «Урыс тха­кIохэр ыкIи Кавказыр» анахь гупшысэр къезыгъэблэу зэрэщытыр, цIыф лъэпкъхэм ахэбдзын гори зэрахэмытыр, зэкIэ цIыфхэр зэфэсакъхэу, зэрэлъытэу щы­Iэнхэм ылъапсэр ныбджэгъуныгъэ-мамырныгъэр зэрэарыр мыхэм къызэрау­шыхьатыгъэр, яшIэныгъэхэм зэрахэ­хъуагъэр, урыс-адыгэ зэпхыныгъэхэр илъэс 500 Iэпэ-цыпэм лъыкIахьэу зэрэпытэхэрэр къэгущыIагъэхэм кIагъэ­тхъыгъ.
Творческэ IофшIэныр зэрифэшъуашэу гъэцэкIагъэ зэрэхъугъэр ыкIи мы темэ иныр тапэкIи лъагъэкIотэн мурад зэряIэр къыIуагъ конференциер зезыщагъэу Зыхьэ Мэлайчэт.
Проектым дэлэжьагъэхэу, гупшысэр ащ пхырызыщыгъэхэу Красногвардейскэ районым щыщхэу видеокъэгъэлъэ­гъон-къиIотыкIыныр апэу зыгъэпсыгъэхэм, Мыекъопэ, Шэуджэн районхэм, Адыгэ­къалэ, къуаджэу Кощхьаблэ къарыкIыгъэ­хэм Дипломхэр ыкIи шIухьафтынхэр аритыгъэх АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз итхьаматэу Вэрэкъо Хьалимэт.
КIэухым конференцием хэлэжьэгъэ пстэуми, анахьэу Лъэпкъ тхылъеджапIэу Iофтхьабзэр зыщыкIуагъэм ипащэу Б. Къыкъым ыкIи тхылъеджапIэм иIофы­шIэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ариIуагъ Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз хэт­хэм ацIэкIэ Зыхьэ Мэлайчэт.
Мамырыкъо
Нуриет.