Тырку пианистэу, дунэе зэнэкъокъухэм текIоныгъэ къащыдэзыхыгъэу Цуамыкъо Тамбый апэрэу Адыгеим концертэу «Посвящение Моцарту» къыщитыгъ. Адыгэ Республикэм и Концерт зэхахьэ исимфоническэ оркестрэ игъусэу пчыхьэзэхахьэр рекIокIыгъ. Искусствэ лъагэм ишапхъэхэм атетэу классическэ музыкэр ащ щыIугъ.

Цуамыкъо Тамбый Шам (Сирием) къыщыхъугъ ыкIи щапIугъ. Билькент университетэу Ихьсан Догърамадж ыцIэкIэ щытыр дэгъоу къыухыгъ. Музыкант сэнаущыр IэкIыбым, Урысыем ащыкIогъэ зэнэкъокъухэм ялауреат. Джыдэдэм Тыркуем щэпсэу, адыгабзэкIэ дэгъоу мэгущыIэ, лъэпкъ тарихъыр зэрегъашIэ, адыгэхэм яхьылIэгъэ пстэури егъэлъапIэ. Лъэпкъым ыIэпэ-цыпэ зыхэщагъэр зэкIэ адыгэ кIалэм шIогъэ­шIэгъон. Ащ дахэу орэд къеIо, къэшъо, аккордеонымрэ фортепианэмрэ къарегъаIо, Моцарт, Чайковскэм, Бах, Бетховен япроизведениехэм осэшхо афешIы.
Цуамыкъо Тамбый «Адыгэ макъэм» ихьакIэщ къедгъэблэгъагъ, гущыIэгъу тыфэхъугъ.

— Тамбый, адыгабзэкIэ дэгъоу огущыIэ. Адыгеим апэра укъызэрэкIуагъэр?
— Хьау, апэрэп сыкъызэрэкIорэр, ау апэрэу Мыекъуапэ концерт къыщыстын амал зэрэзгъотыгъэмкIэ лъэшэу сэгушIо. СицIыкIугъом къыщыублагъэу адыга­бзэм тиунагъокIэ тырэгущыIэ, адыгэхэм агъэлъэпIэрэ мэфэкIхэр зэкIэ хэтэ­гъэунэфыкIы. Унагъом тиныдэлъфыбзэ нэмыкIы бзэкIэ тыщыгущыIэу сятэ ­къытфидэщтыгъэп. Сышъэожъые Iэта­хъоу сятэрэ сшырэ сырягъусэу тятэжъхэм ячIыгужъ лъапIэу Адыгеим сыкъэ­кIонэу синасып къыхьыгъ. Къуаджэу Къэбыхьаблэ щыпсэурэ Цуамыкъохэм тыкъырагъэблэгъагъ. Цуамыкъо лъэпкъэу тыкъызхэкIыгъэм лъэшэу сырэ­гушхо. АР-м инароднэ сурэтышIэу, ­лъэпкъ мэкъэмэ Iэмэ-псымэхэр зышIырэ ГъукIэ Замудин сызэрэIукIагъэр гукъэкIыжь дахэу къысфэнагъ. Адыгеим, музыкэм, мэкъэмэ Iэмэ-псы­мэхэм афэгъэхьыгъэу ащ гъэшIэгъоныбэ къытфиIотэгъагъ. Лъэпкъ культурэм итарихъ хьалэмэт щыщ пычыгъохэр ащ ихьакIэщ щызэхэсхыгъ. Адыгэ пщынэ шъыпкъэм къезгъэIонэу синасып къы­хьыгъагъ.
— Сыдэущтэу искусствэм­ ­укъыфэкIуагъа? Сыда ар къызщежьагъэр?
— Пщынэм сеоным зыфэзгъэсэныр хэушъэфэгъэ хъопсапIэу сиIагъ. Джыри сыцIыкIузэ тигъунэгъухэм япщынэ къа­Iысхыти, дунэе хъытыур къызфэзгъэфедэзэ, адыгэ орэдхэр къызэрэхезгъэщыщт шIыкIэм зыфэзгъасэщтыгъ. Орэд къэсIонэуи сыкъэшъонэуи, аккордеоным сыкъеонэуи зызгъэсагъ. Пщынэр нахь куоу зэзгъэшIэным фэшI фортепианэм къезгъэIонэу седжагъ. Сянэрэ сятэрэ лъэшэу сафэраз музыкэм идунай сызэрэхащагъэмкIэ.
— Сыд фэдэ мэкъамэха уиIэмэ-­псымэхэм нахьыбэрэ къарыIу­кIырэр?
— Моцарт, Чайковскэм, Бах, Бетховен япроизведениехэр дэгъоу къесэгъаIох, урыс композиторхэм аусыгъэхэми сафэщагъ. Фредерик Шопен и «Полонез» бэрэ сикIасэу къезгъаIохэрэм ащыщ. Ау нахь сыгу къыздеIэу, сыз­фэчэфэу сипщынэ къиIукIыхэрэр ­адыгэ лъэпкъым имэкъамэхэр ары.
— Концертым ипрограммэ сыд фэдагъа?
— Ащ къыдыхэлъытэгъагъэх композитор цIэрыIоу Моцарт ипроизведениехэр: фортепианэм оркестрэр игъусэу концертэу N 23-р ыкIи нэмыкIхэри. Моцарт итхыгъэхэм цIыф зэфыщытыкIэ лъагэм инэшанэхэр мэкъамэмкIэ къыраIотыкIы. Лъэпкъ пэпчъ ишэн-хабзэхэр зэрэдахэр къахэщы. ЧIыпIэр къэзыгъэ­дахэрэр цIыфыр зэрэарыр джыри зэ къеушыхьаты. ХэзгъэунэфыкIы сшIоигъу зэлъашIэрэ композиторым ыусыгъэ произведениехэр зэрэхьалэмэтхэр. Искусствэр зышIогъэшIэгъонхэм гухахъо хагъуатэу еплъыгъэх. А концертыр тыгъэгъазэм и 7-м сэ сыкъызщыхъугъэ мафэм къэстыгъ.
— Тамбый, социальнэ нэкIуб­гъохэм бэрэ уащытэлъэгъу пщынэм адыгэ мэкъамэхэр ­къебгъаIоу.
— Ары, Интернетым нэкIубгъо щысиIэу пщынэм къызэрезгъаIорэр къи­сэгъахьэ. IэкIыб хэгъэгум ипчэгухэм пщынэ сакъыщео, сшы пхъэкIычаоу сигъус. Кавказым имэкъамэхэр зэхэзыхырэ адыгэхэр къытэкIуалIэх, пчэгу къашIы, къэшъох. Адыгэ быракъыр дунаим щэрэбыбат, лъэпкъ мэкъамэр щэрэIу.
— Музыкэм уищыIэныгъэ зэрэщытэу зэлъеубыта?
— Музыкэм сидунай чIыпIэ гъэнэ­фагъэ щиубытыгъ. Адыгэ лъэпкъ орэдхэр сикIэсэ дэдэх. Адыгэ тхыдэжъхэри, таурыхъхэри, гущыIэжъхэри сэугъоих. Адыгэ лъэпкъым фэгъэхьыгъэ усэхэм сыкъяджэныр сикIас. Лъэпкъ къашъохэр сыгу рехьых. ТапэкIэ Истамбыл щыпсэурэ адыгэ кIэлэцIыкIухэр пщынэм къырагъэIоным фэзгъэсэнхэм пае студие къызэIусхы сшIоигъу. НепэкIэ ащ фэдэ егъэджэнхэр онлайн шIыкIэм тетэу студентхэм садэлажьэ. Ащ нэмыкIэу спортым сищыIэныгъэ чIыпIэшхо щеубыты.
— «Зэныбджэгъуищ» зыфиIорэ орэдыр къэпIонэу уикIас.
— А орэдыр сятэжъ ытхыгъ, зыфэгъэхьыгъэр зэныбджэгъуищымэ зы пшъашъэ шIу алъэгъузэ, щыри зэнэгуежьхэзэ, ягузэхашIэ пшъашъэм зэрэ­рамыIуагъэр ары. КIэлищыр джэгум зэдэкIуагъэхэу а пшъашъэр нэмыкI кIалэ къэIаби ыхьыгъ. Зэныбджэгъуищыр ­гугъэ-IэнэкIэу къэнагъэх.
— УкIэлэ ныбжьыкI, уисэнэ­хьат урэлажьэ, унагъо пшIэным уфэхьазыра?
— Унагъо бгъэпсыным уахътэ горэ иI. Сэ илъэс 28-рэ сыныбжь, унагъо сшIэным сыфэхьазыр. Пшъашъэр Кфар-Камэ щыщ. Тхьэм ыIомэ, тинасып зэхэлъы хъун.
— Сыда нахь уикIасэр, пщынэр ара, хьауми фортепианэр ара?
— Пщынэр сэ къыхэсхыгъэп, ежьым сыкъыхихыгъ. Ным фэдэу пщынэр шIу сэлъэгъу. Тиныдэлъфыбзи, лъэпкъым идэхагъи сипщынэ ымакъэ къеIукIы.
— УапэкIэ уигухэлъхэр сыд фэдэха?
— СапэкIэ гухэлъышIухэр сэгъэнафэ. Ар Адыгеим чIыгу къыщысщэфыныр, унэ щысшIыныр ары. Адыгэ чIыгум дунаим тет гущыIэ дахэхэр зэкIэ къыфэс­Iуагъэми, икъущтэп. Адыгэ чIыгур тлъа­псэшъ, ащ текIужьымэ, насыпыгъэшхоу сэлъытэ.
— УиIэпэIэсэныгъэ джыри хэбгъэхъонэу, лъэгапIэхэм уанэсы­нэу тыпфэлъаIо!
— Опсэу!
Лъэпшъыкъо Фатим.